Tham khảo bài viết chương 1:lịch sử việt nam từ 1919 đến 1930_2, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
chương 1:Lịch sử Việt Nam từ 1919 đến 1930_2 chương 1:Lịch sử Việt Nam từ 1919 đến 1930Trước hết về văn học, cả đề tài, nội dung lẫn hình thức nghệ thuật đềuphong phú, đa dạng thiết thực hơn trước. Văn xuôi trong nền văn họcnước ta mới nảy sinh từ những năm cuối thế kỉ XIX, nhưng phải từ sauchiến tranh thế giới thứ nhất trở đi mới được hưng khởi và tiến bộ khánhanh. Trong văn xuôi, truyện ngắn (đoản thiên tiểu thuyết), truyện dài(tiều thuyết) đều phát triển.Truyện ngắn được xuất bản nhiều với những tác phẩm có giá trị, nhưCon người sở khanh, Nước đời lắm lối, Sống chết mặc bay.... của PhạmDuy Tốn và một cảnh gia đình, câu chuyện Một tối của người tân hôncủa Nguyễn Bá Học. Sau truyện dài đầu tiên được xuất bản (1925),quyển Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách, có nhiều tiểu thuyết có giá trị rađời như Tình Mộng, Tiền bạc, Bạc tiền, của Hồ Biểu Chánh, Quả dưa đỏcủa Nguyễn Trọng Thuật, Mảnh Trăng Thu của Biểu Đình.Tiểu thuyết lấy đề tài lịch sử, yêu nước có Tiếng sấm đêm Đông, Lê ĐạiHành của Nguyễn Tử Siêu...Thơ có nhiều tập thơ được xuất bản, tập thơ khóc vợ Linh Phượng củaĐông Hồ, tập thơ khóc chồng Giọt lệ thu của Tương Phố.Về nghệ thuật sân khấu dân tộc: tuồng, chèo, cải lương vẫn tiếp tục pháttriển, và được cải biên. Sau chiến tranh có thên thể loại mới là kịch nói.Kịch nói bắt đầu xuất hiện từ năm 1920 với những vở dịch từ Pháp văn:Bệnh tưởng, Trưởng giả học làm sang,...Sau đó nhiều vở kịch nói có đềtài trong nước xuất hiện như Chén thuốc độc, Tòa án lương tâm của VũĐình Long, Hoàng Mộng Điệp của Vi Huyền Đắc, Ông Tây An Namcủa Nam Xương,...Báo chí của người Việt Nam được phát hành từ nửa sau thế kỉ XIX, sauchiến tranh có hàng chục tờ báo tiếng Việt, hoặc tiếng Pháp của ngườiViệt Nam ra đời và được phát hành rộng rãi, như Diễn đàn bản xứ (Latribune indigène), của Nguyễn Phú Khai, Bùi Quang Chiêu; tờ diễn đànĐông Dương (La Tribu indochinoise), tờ Tiếng vang An Nam (L’Échoannamine) của Đảng Lập Hiến; tờ Chuông Rạn ( La Cloche Félée ) củaNguyễn An Ninh, tờ An Nam (L’ Annam ) của Phan Văn Trường; tờ AnNam trẻ (Jeune Annam) và Người nhà quê (Le Nhaque) của NguyễnKhánh Toàn. Xuất bản ở nước ngoài có tờ Người cùng khổ (Le Paria) vàtờ Thanh niên do Nguyễn Ái Quốc sáng lập.Trừ văn học nô dịch của thực dân và tay sai của chúng, nền văn học mớiViệt Nam chứa đựng các nội dung hiện thực, lãng mạn và yêu nước.Văn chương hiện thực mới được hình thành, với những truyện ngắn củaNguyễn Bá Ngọc, Phạm Duy Tốn, tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh, kịchcủa Vũ Đình Long... đã tập trung tố cáo, phê phán cảnh thối nát, tội áccủa xã hội thực dân nửa phong kiến, phơi bày nổi khổ cực của người dânmất nước, của những người nghèo dưới ách thống trị thực dân, phongkiến.Văn chương lãng mạn, với những tác phẩm như Giọt lệ thu của TươngPhố, Linh Phượng kí của Đông Hồ, Tố Tâm của Hoàng Ngọc Phách,Thần tiên, Thề non nước, Giấc mộng lớn...của Tản Đà đã nói lên nhữngtiếng lòng sâu kín, thương thân trách phận, những mơ ước hảo huyền,những mối tình thắm thiết tưởng tượng ra, tư tưởng muốn thoát ly khỏicuộc sống hiện thực. Nhưng mặt khác, văn chương lãng mạn lúc nàycũng có tiếng nói phủ nhận chế độ thực dân, phong kiến; đồng thời phảnánh mâu thuẩn giữa lễ giáo phong kiến lỗi thời với chủ nghĩa cá nhân, tựdo tư sản vừa mới nảy sinh.Văn thơ yêu nước trong thời gian này phản ánh cuộc sống cực nhục củacuộc đời nô lệ, mất nước, nói lên hoài vọng khôi phục lại giang sơn,sống xứng đáng với nòi giống Rồng Tiên, nhưng không nêu đượcphương hướng, giải pháp cụ thể nào. Song những áng văn thơ yêu nướccó tiếng lúc bấy giờ, như Bầu tâm sự của Trần Huy Liệu, Bút quan hoàicủa Trần Tuấn Khải, Chiêu hồn nước của Phạm Tất Đắc, Nam quốc dântự trị, Nữ quốc dân tự trị của Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Di thảocủa Ngô Đức Kế, thù chồng - nợ nước của Hoàng Tăng Bí đã đượcnhiều người, nhất là tầng lớp thanh niên, học sinh hâm mộ, tìm đọc.Một hiện tượng đáng chú ý trong dòng văn thơ yêu nước lúc này là việcxuất hiện những tác phẩm, trong đó tác giả không chỉ dừng lại ở việc lênán tố cáo đế quốc, phong kiến, tay sai mà còn chỉ ra con đường đấu tranhcách mạng, giải phóng dân tộc, giải phóng xa hội theo học thuyết Mác –Lênin, hệ tư tưởng tiên tiến của nền văn hóa hiện đai củab giai cấp côngnhân và nhân loại trong thời đại mới, như các tác phẩm: Con Rồng tre,Nhật kí chìm tàu, Bản án chế độ thực dân Pháp, Đường Kách mệnh,Tuyện và Kí của Nguyễn Ái Quốc.Như thế, một nền văn hóa mang tính xã hội chủ nghĩa được nảy sinh ởnước ta trong những năm 20 của thế kỉ XX và được phát triển rực rỡ ởnhững giai đoạn sau.Các ngành nhệ thuật kiến trúc, hội họa, điêu khắc: So với văn học và sânkhấu thì các ngành kiến trúc, hội họa, điêu khắc truyền thống của nướcta lúc này có những biến đổi chậm hơn.Có thể kết luận rằng: từ ảnh hưởng của bối cảnh thế giới, những chuyểnbiến về kinh tế - xã hội, và những biến đổi về giáo dục, văn học, nghệthu ...