Chương 1. Tổng quan về Hệ thống thông tin địa lý

-Thông tin địa lý là thông tin về những nơi trên bề mặt trái đất. Đó là sự nhận biết đối tượng dựa trên vị trí.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 1. Tổng quan về Hệ thống thông tin địa lý Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ NG HEÄ THOÂNG TIN ÑÒA LYÙ THOÂ 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.1. Moät soá khaùi nieäm - Thoâng tin Ñòa lyù (Geographic Information) laø thoâng tin veà nhöõng nôi treân beà maët Traùi ñaát. Ñoù laø söï nhaän bieát ñoái töôïng döïa treân vò trí. - Thoâng tin Ñòa lyù soá (Digital Geographic Information) laø thoâng tin ñòa lyù ñöôïc bieåu dieãn döôùi daïng soá. - Coâng ngheä thoâng tin Ñòa lyù (Geographic Information Technologies) laø nhöõng coâng ngheä cho vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin ñòa lyù Coù 3 loaïi coâng ngheä thoâng tin ñòa lyù: Heä thoáng ñònh vò toaøn caàu (GPS – Global Position System); Vieãn thaùm (RS – Remote Sensing) vaø Heä thoáng thoâng tin ñòa lyù (GIS – Geographic Information System) Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa - Theo ESRI: “GIS laø moät taäp hôïp coù toå chöùc, bao goàm heä thoáng phaàn cöùng, phaàn meàm maùy tính, döõ lieäu ñòa lyù vaø con ngöôøi, ñöôïc thieát keá nhaèm muïc ñích naém baét, löu tröõ, caäp nhaät, ñieàu khieån, phaân tích vaø hieån thò taát caû caùc daïng thoâng tin lieân quan ñeán vò trí ñòa lyù”. - Theo GS. Shunji Murai: “GIS laø moät heä thoáng thoâng tin ñöôïc söû duïng ñeå nhaäp, löu tröõ, truy vaán, thao taùc, phaân tích vaø xuaát ra caùc döõ lieäu coù tham chieáu ñòa lyù hoaëc döõ lieäu ñòa khoâng gian; hoã trôï ra quyeát ñònh trong vieäc quy hoaïch veà söû duïng ñaát, quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân, moâi tröôøng, giao thoâng, ñoâ thò vaø nhieàu lónh vöïc quaûn lyù khaùc”. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa  Ñònh nghóa: GIS laø moät heä thoáng thoâng tin coù khaû naêng xaây döïng, caäp nhaät, löu tröõ, truy vaán, xöû lyù, phaân tích vaø xuaát ra caùc daïng döõ lieäu coù lieân quan tôùi vò trí ñòa lyù, nhaèm hoã trôï ra quyeát ñònh trong caùc coâng taùc quy hoaïch vaø quaûn lyù taøi nguyeân thieân nhieân vaø moâi tröôøng. - Heä GIS khaùc vôùi heä ñoà hoïa ñôn thuaàn ôû choã caùc heä ñoà hoïa khoâng coù caùc coâng cuï laøm vieäc vôùi döõ lieäu phi ñoà hoïa. - Heä GIS khaùc vôùi heä CAD ôû choã: caùc ñoái töôïng cuûa heä CAD khoâng baét buoäc phaûi gaén vôùi theá giôùi thöïc thoâng qua vò trí ñòa lyù cuûa chuùng. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 2 1.1. ÑÒNH NGHÓA VEÀ GIS 1.1.2. Ñònh nghóa Thu thaäp vaø Theá giôùi thöïc Löu tröõ döõ lieäu nhaäp döõ lieäu Thoâng tin Thoâng tin ñòa lyù ñòa lyù soá tin ñòa Thoâng lyù soá Thoâng tin Thoâng tin ñòa lyù ñòa lyù soá web Coäng ñoàng Hieån thò vaø xuaát Phaân tích GIS ngöôøi s öû duïng thoâng tin ng ng thoâ Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 1.2. SÖÏ HÌNH THAØNH & PHAÙT TRIEÅN GIS Söï baát tieän cuûa baûn ñoà tónh  yù nieäm xaây döïng baûn ñoà ñieän toaùn (computer cartography). - Nhöõng naêm 1960s: moâ hình hoùa khoâng gian baèng maùy tính. Luùc ñaàu chæ hieån thò vaø in ra giaáy. Daàn daàn, caùc nhaø nghieân cöùu nhaän thaáy caàn phaûi thu thaäp moät khoái löôïng lôùn thoâng tin daïng phi khoâng gian. Töø ñoù thuaät ngöõ GIS ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån thay theá cho baûn ñoà ñieän toaùn. - Döï aùn GIS ñaàu tieân xuaát hieän vaøo 1964 cuûa chính phuû Canada. - Nhöõng naêm 1980, 1990, nhieàu coâng ty tö nhaân phaùt trieån caùc phaàn meàm GIS thöông maïi. Bieân soaïn: GV. Phaïm Theá Huøng 3 1.3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA HEÄ GIS Caùc kieåu phaân chia khaùc nhau: - Moâ hình heä thoáng 3 thaønh phaàn: phaàn cöùng, phaàn meàm, con ngöôøi. - Moâ hình heä thoáng 4 thaønh phaàn: kyõ thuaät (technoware) bao goàm phaàn cöùng vaø phaàn meàm, thoâng tin (infoware), toå chöù ...