Tham khảo bài viết chương 2: lịch sử việt nam giai đoạn 1930 đến 1945_7, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 2: Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1930 đến 1945_7 Chương 2: Lịch sử Việt Nam giai đoạn 1930 đến 1945Chỉ thị chủ trương “Phát động một cao trào kháng Nhật, cứu nướcmạnh mẽ sẽ làm tiền đề cho cuộc Tổng khởi nghĩa”, thay đổi mọi hìnhthức tuyên truyền, cổ động, tổ chức và đấu tranh cho phù họp với thờikì tiền khởi nghĩa. Hình thức đấu tranh “có thể bao gồm từ hình thứcbất họp tác, bãi công, bãi thị, phá phách cho đến những hình thức caohơn như biểu tình, thị uy, vũ trang du kích… và sẵn sàng chuyển quahình thức Tổng khởi nghĩa một khi đã đủ điều kiện”.Tình hình ấy cho phép “gắn khẩu hiệu đòi cơm áo, chống thu thóc, thuthuế với khẩu hiệu chính quyền cách mạng của nhân dân”, “chuyển quanhững hình thức đấu tranh cao hơn: tổng biểu tình tuần hành, bãi côngchính trị, mít tinh công khai, bãi khóa, bãi thị, bất họp tác với Nhật vềmọi phương tiện”, “huy động đội tự vệ tước vũ khí của binh lính (Pháp)bại trận”, “phát động du kích ở những nơi có địa hình, địa thế”, “thànhlập Ủy ban dân tộc giải phóng ở các nhà máy, hầm mỏ, làng ấp, đườngphố, trại lính…, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng Việt Nam”.Chỉ thị nhận định: điều kiện Tổng khởi nghĩa đã có nhưng chưa thậtchín muồi. Nhưng những cơ hội tốt giúp cho những điều kiện Tổng khởinghĩa sẽ chín muồi nhanh chống. Đó là chính trị ngày càng khủng hoảngtrầm trọng, phát xít Nhật không rảnh tay đối phó với cao trào cáchmạng của nhân dân ta. Nạn đói diễn ra từ cưối năm 1944 đang trầmtrọng và sẽ gây ra nhiều tay họa khủng khiếp càng làm cho nhân dân tacăm thù giặc Nhật. chiến tranh đến giai đoạn quyết liệt, quân đồngminh sẽ vào Đông Dương đánh Nhật. Đảng dự kiến hai trường hợp choTổng khởi nghĩa nổ ra. Thứ nhất, khi quân đồng minh vào bám chắcđịch ở Đông Dương, quân Nhật đem quân ra đánh đồng minh thì đấy làthời điểm phát động khổi nghĩa. Thứ hai, cách mạng Nhật bùng nổ lậpchính quyền cách mạng của nhân dân, hay giặc Nhật mất nước nhưPháp hồi năm 1940, Nhật đầu hàng, quân đội của chúng ở Đông Dươngmất tinh thần, khi ấy, dù cho quân đồng minh chưa vào Đông Dương,Đảng cũng phát động nhân dân khởi nghĩa giành chính quyền [7; 365-367].Chỉ thị của Đảng cũng nêu không chờ cả hai trường hợp ấy xuất hiệnđồng thời rồi mới hành động. Vì như thế là ỷ lại vào quân đồng minh vàtự bó tay mình trong khi tình thế chuyển biến thuận lợi. Như vậy, dựkiến quân Nhật đầu hàng là trường hợp quan trọng hơn cả.Tư tưởng chủ động của Đảng trong chỉ thị là “phải hành động ngay,hành động cương quyết, nhanh chống, sáng tạo, củ động, táo bạo”. Chỉthị là kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng, Việt Minh và nhân dântrong cao trào kháng Nhật và bọn tay sai.4.1. 2 Khởi nghĩa từng phầnSau Hội nghị Ban thường vụ Trung ương Đảng, chỉ thị “Nhật – Pháp bắnnhau và hành động của chúng ta” và truyền đơn in khẩu hiệu của ViệtMinh được phổ biến và chuyển tới nhiều vùng trong nước như BắcGiang, Phổ Yên, Hiệp Hòa, Tiên Du, vào các tỉnh miền trung, Sài gòn,Nam bộ…, từ đó, cách mạng Việt Nam tiến lên cao trào kháng Nhật cứunước, đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang, tiến hànhchiến tranh du kích cục bộ, khởi nghĩa từng phần, giành cính quyềntừng bộ phận.Tại căn cứ Việt bắc, liên tình ủy Cao – Bắc – Lạng quyết định khỏi nghĩagiành chính quyền ở những nơi đã đủ điều kiện. Việt Nam tuyên truyềngiải phóng quân và cứu quốc quân phối hợp với nhân dân nổi dậy. hàngloạt các xã, tỉnh, châu thuộc các tỉnh Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, TháiNguyên, Tuyên Quang, nhân dân đã giành được chính quyền.Ở Bắc Giang nhiều xã thuộc vùng Thượng Yên Thế, Hữu Lũng, Bố Hạ,Hòa Hiệp…, quần chúng nổi dậy biểu tình thị uy, vũ trang, lập Ủy bangiải phóng. Hàng ngàn quần chúng kéo đi tước vũ khí của lính đồn.nhiều tri huyện, tri phủ bỏ chạy. toàn bộ huyện Hiệp Hòa, một phầnYên Thế,Phú Bình được giải phóng.Tại Bắc Ninh, sau đêm Nhật đảo chính Pháp, chi bộ Đảng xã Trung Màu(Tiên Du) lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa lập chính quyền cách mạng ởhai xã Trung Màu và Dương Hút. Trong tình hình ấy, tỉnh ủy Bắc Ninhchủ trương đẩy mạnh công tác tuyên truyền đưa phong trào quầnchúng tiến lên.vì vậy chỉ trong tháng 3 và tháng 4, số hội viện Việt Minhtrong tỉnh đã tăng lên hàng vạn người.Tại Hưng Yên, đêm 11 - 3 – 1945, đội tự vệ chiến đấu địa phương đãđánh đồn Bần Yên Nhân thu toàn bộ vũ khí.Hàng ngàn đảng viên, cán bộ cách mạng khác đang bị giam trong cácnhà tù Nghĩa Lộ, Sơn La, Hỏa Lò (Hà Nội), Buôn Ma Thuột, Hội An(Quảng Nam)…nhân cơ hội Nhật – Pháp bắn nhau đã đấu tranh đòi tựdo, hoặc nổi dậy phá nhà giam , vượt ngục ra ngoài hoạt động đó lànguồn bổ sung cán bộ quan trọng cho cách mạng, là một trong nhữngnhân tố thúc đẩy cao trào tiền khởi nghĩa.Các tỉnh miền Trung cũng tích cực chuẩn bị khởi nghĩa theo chủ trươngcủa Đảng. Nhưng ở vào thời điểm này, khởi nghĩa từng phần mới kịpthời ở Quãng Ngãi.Ở Quãng Ngãi, ngày 11 – 3 – 1945, những Đảng viên, cán bộ cách mạngđang bị giam trong trại t ...