Chương 26: Bệnh hại cây thuốc lá

Bệnh xuất hiện càng sơm thì càng ảnh hưởng đến năng suất. Tuy nhiên, phẩm chất của lá thuốc thường tác hại nghiêm trọng so với tác hại về năng suất là thuốc b bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 26: Bệnh hại cây thuốc lá® ¹i®¹i häc cÇn th¬ - khoa n«ng nghiÖp gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y trùc tuyÕn §−êng 3/2, Tp. CÇn Th¬. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814Website: http://www.ctu.edu.vn/knn email: dminh@ctu.edu.vn, vtanh@ctu.edu.vn BÖNH BÖNH CHUYªN KHOA CH−¬NG 26: BÖNH H¹I C©Y THUOÁC L¸!BCHÖÔNG XXVI!b: !B!WBEÄNH HAÏI CAÂY THUOÁC LAÙ!w!b - - - *** - - - !BBEÄNH KHAÛM (TMV = Tobacco Mosaic Virus)!bI. T NH H NH vaø SÖÏ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BEÄNH. Ñaây laø beänh raát phoå bieán treân caây thuoác laù, gaây haïi nghieâmtroïng ñeán naêng suaát vaø chaát löôïng cuûa laù thuoác, nhaát laø ñoái vôùithuoác laù sôïi vaøng. Beänh coøn coù teân laø beänh Hoa laù vaøng. Beänh coùtheå taán coâng caây con, caây tröôûng thaønh vaø caû caây ñôøi taùi sinh.Beänh naëng vaø phaân boá roäng ôû nhieàu nôi vaø vaøo baát kyø muøa vuï naøotrong naêm. Beänh xuaát hieän caøng sôùm th caøng aûnh höôûng ñeán naêng suaát.Tuy nhieân, phaåm chaát cuûa laù thuoác thöôøng b taùc haïi nghieâm troïnghôn so vôùi taùc haïi veà naêng suaát: laù thuoác b beänh, sau khi saáy,laù se b naâu ñen, doøn, de b naùt vuïn ra, khoâng coù muøi v thômngon vaø huùt naëng.II. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH. Treân maët laù, loang loå maøu xanh ñaäm vaø nhaït khoâng ñeàu, gioángnhö da eách, coù nôi goïi ñaây laø beänh da eách. Moâ laù noåi phoàng loámñoám, laù bieán daïng ít hay nhieàu tuøy theo maàm beänh yeáu hay maïnh. Laùphaùt trieån keùm, phieán heïp, ngoïn chuøn laïi. Caây luøn, caèn coåi. Ngoaøi ñoàng, ñoâi khi caây beänh ôû daïng tieàm aån ( khoâng bieåu loätrieäu chöùng ra ngoaøi ) ôû caùc möùc ñoä khaùc nhau:- aån beänh toaøn phaàn: caây hoaøn toaøn khoâng bieåu loä trieäu chöùng;- aån beänh cuïc boä: chæ coù vaøi trieäu chöùng ôû laù ngoïn nhöng khoângtieâu bieåu laém;- aån beänh taïm thôøi: chæ bieåu loä trieäu chöùng ôû giai ñoaïn sau cuûabeänh;- aån beänh vónh vie n: khoâng bieåu loä trieäu chöùng trong suoát giaiñoaïn caây phaùt trieån. Chæ coù theå phaùt hieän ñöôïc caây aån beänh baèng phöông phaùp phaûnöùng huyeát thanh. Maëc duø caây aån beänh nhöng naêng suaát vaø phaåm chaátthuoác va n b taùc haïi traàm troïng. Nguyeân nhaân cuûa hieän töôïng aånbeänh coù theå do caây b nhieåm beänh treå neân cöïc vi khuaån TMV khoângk p gaây ra trieäu chöùng (do TMV caàn keùo daøi thôøi gian tieàm duïc),ngoaøi ra, trong ñieàu kieän noùng (>30 ñoä C), caây cu ng de b maáttrieäu chöùng.III. TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH. Beänh do cöïc-vi-kuaån TMV coù teân laø !INicotiana Virus 1!i SmithÔÛ VN, coù theå coù hai doøng TMV chuû yeáu: doøng maïnh vaø doøng yeáu. Doøngmaïnh se laøm caây bieán daïng nhieàu, thöôøng laù coù daïng sôïi chæ. Coøndoøng yeáu laøm caây bieán daïng ít hôn, thöôøng chæ gaây khaûm laù. TMV coù ñoä beàn vö ng cao ñoái vôùi nhieät ñoä. Ña soá TMV b maáthoaït tính ôû 90-100 ñoä C trong 10 phuùt, nhöng va n coøn moät soá raátít TMV toàn taïi vaø chuùng coøn khaû naêng gaây beänh. Chính do ñaëc tínhbeàn vö ng naày, maø ôû thuoác laù mang beänh, sau khi ñöôïc saáy ôû nhieätñoä cao, hoaëc xaùc khoâ caây beänh löu toàn trong nhieàu naêm, TMV va ncoøn khaû naêng laây lan beänh raát lôùn. TMV coøn taán coâng caây caø chua. TMV ñöôïc laây lan baèng conñöôøng duy nhaát laø qua caùc veát thöông cô hoïc ( do vieäc canh taùc,chaêm soùc hoaëc do coân-truøng mieäng nhai ). Ngoaøi ñoàng, beänh thöôøngxuaát hieän thaønh töøng luoáng daøi, do beänh ñöôïc laây lan qua thao taùcbaám ngoïn thuoác laù theo haøng. Moät soá nôi coù taäp quaùn ñeå vuï thuoáclaù taùi sinh, beänh trôû neân naëng hôn vuï tröôùc, do beänh laây lan theâmtrong quaù tr nh chaët caây meï cuûa vuï tröôùc.IV. CAÙCH PHOØNG TR BEÄNH.- Luaân canh: neân luaân canh vôùi luùa nöôùc (Thuoác laù-luaù nöôùc-luùanöôùc-thuoác laù) v trong ñieàu kieän ngaäp nöôùc, phaàn lôùn TMV se btieâu dieät. Traùnh ñoäc canh hoaëc luaân canh vôùi caây troàng caïn.- Veä sinh ñoàng ruoäng: laøm saïch coû daïi, thieâu huûy xaùc caây beänhtröôùc vaø sau khi thu hoaïch, phaùt hieän beänh sôùm vaø thieâu huûy caâybeänh. Khoâng neân ñeå vuï thuoác taùi sinh ôû nhö ng ruoäng b nhieåm beänh.- Phoøng tr beänh cho caây con ôû vöôøn öông: ñaây laø bieän phaùp coùhieäu quaû kinh teá cao. Choïn ñaát saïch maàm beänh ñeå laøm vöôøn öông,caùch xa ruoäng saûn xuaát ñaïi traø. Choïn caây con khoâng beänh ñem ñitroàng.- Traùnh gaây veát thöông trong caùc khaâu canh taùc, chaêm soùc, vaøphoøng tröø coân-truøng lan truyeàn beänh. !BBEÄNH HEÙO TÖÔI!b Beänh khaù phoå bieán vaø gaây thieät haïi naëng. Beänh thöôøng xuaáthieän khi troàng ñöôïc moät thaùng, vaø beänh caøng naëng khi caây caøng lôùnBeänh phaùt trieån maïnh trong ñieàu kieän noùng aåm vaø treân ñaát caùt, ñaátth t nheï hoaëc treân ñaát luaân canh vôùi caây hoï caø.I. TRIEÄU CHÖÙNG BEÄNH. Caây b heùo ñoät ngoät, laù ruû xuoáng ...