CHƯƠNG 4: VÙNG KINH TẾ

Vùng kinh tế là những bộ phận lãnh thổ của nền kinh tế quốc dân đã được chuyên môn hoá ở mức độ nhất định, có những quan hệ qua lại với nhau bởi các hoạt động sản xuất kinh doanh thường xuyên diễn ra trên lãnh thổ đó và những quan hệ KTXH khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHƯƠNG 4: VÙNG KINH TẾ CHƯƠNG 4VÙNG KINH TẾ4.1. Khái niệm và những đặc trưng của Vùng kinhtế:4.1.1. Khái niệm: Vùng kinh tế là những bộphận lãnh thổ của nền kinh tế quốc dân đãđược chuyên môn hoá ở mức độ nhất định, cónhững quan hệ qua lại với nhau bởi các hoạtđộng sản xuất kinh doanh thường xuyên diễnra trên lãnh thổ đó và những quan hệ KTXHkhác.4.1.2. Đặc trưng:+ Tính hệ thống:Tính cấp bậc:Tính đặc thù:Tính tổng hợp:Tính tổ chức:II. CÁC YẾU TỐ TẠO VÙNG KINH TẾ1. Yếu tố tự nhiên1.1.Nguồn tài nguyên khoáng sản nănglượng 1.2Đấtđai.VKT là một phần của lãnh thổ quốc gia. VKT gắn liền với phạm vi diện tích đất đai. Đất đai là TLSX cơ bản của nông nghiệp, hình thành các vùng chuyên canh. Tác dụng tạo vùng của yếu tố đất đai chính là ở thổ nhưỡng. Do đó, khi đánh giá yếu tố đất đai ta cần đánh giá yếu tố thổ nhưỡng của các vùng để tạo ra vùng chuyên canh phù hợp.1.3 Khí hậu - Khí hậu là một yếu tố tự nhiên quan trọng đối với việchình thành vùng kinh tế. - Do ảnh hưởng của khí hậu mà mỗi vùng hình thành nênmột loại cây trồng đặc thù riêng, về loại vật nuôi và về năngsuất lao động... - Vì vậy, điều kiện khí hậu kết hợp với thổ nhưỡng làyếu tố tự nhiên quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp tácđộng rất mạnh mẽ đến sự hình thành các vùng chuyên mônhoá sản xuất nông nghiệp.2. Yếu tố kinh tế2.1 Cơ sở hạ tầng. - Cơ sở giao thông vận tải:2.2 Quan hệ kinh tế đối ngoại2.3Tiến bộ khoa học kỹ thuật - Yếu tố này ảnh hưởng lớn tới quá trình hình thành vùng kinh tế về nhiều mặt. - Hơn nữa, tiến bộ khoa học cũng cho phép cải tạo các vùng đất hoang thành những vùng canh tác, tạo nên sản xuất nông nghiệp chuyên môn hoá quan trọng.3. Yếu tố xã hội3.3. NỘI DUNG CỦA VÙNG KINH TẾ3.3.1.Chức năng chuyên môn hóa sản xuất. 3.3.1.1. Khái niệm. - Chuyên môn hoá sản xuất vùng kinh tế là sự sản xuất dựa trên những điều kiện đặc thù của vùng để tạo ra những sản phẩm nhằm phục vụ nhu cầu ngoài vùng sau khi thoả mãn nhu cầu trong vùng. 3.2.1.2 Các chỉ tiêu để xác địnhchuyên môn hoá của vùng.+ Chỉ tiêu 1: Tỷ trọng giữa sản phẩm đưa ra ngoài vùng của một ngành so với toàn bộ sản phẩm của ngành ấy của vùng. S’I V G1 = SI X100% VTrong đó: + V: vùng + I: ngành + S: sản phẩm của ngành + S’: Sản phẩm của ngành dưa ra ngoài+ Chỉ tiêu 2: - Tỷ trọng giữa sản phẩm đưa ra ngoài vùng của một ngành so với toàn bộ sản phẩm đưa ra ngoài vùng của ngành ấy trong cả nước. S’IV n: Toàn quốc X100% G2 = S’In+ Chỉ tiêu 3: Tỷ trọng giữa sản phẩm của ngành nào đó của vùng so với sản phẩm của ngành đó trong cả nước hoặc tỷ trọng giá trị sản lượng hoặc về số công nhân. CnIv GsIv SIv G3 = SI = = GSIn C In n nTrong đó: Gs: Giá trị sản lượng Cn: Số công nhân + Chỉ tiêu 4: Tỷ trọng giữa giá trị sản lượng của ngành nào đó củavùng so với tổng giá trị sản lượng của vùng hoặc tỉ trọngđó về số công nhân hoặc nguồn vốn đầu tư. V: vốn đầu tư G SIV Cn I V VI V G4 = = = ∑ Gs v ∑ Cnv ∑ Vv3.3.1.2. Phát triển tổng hợp* Khái niệm phát triển tổng hợp Là sự phát triển toàn diện hợp lý và cân đối về mặt cơ cấu sản xuất của vùng trên cơ sở tận dụng mọi tiềm năng trong vùng.*. Các nhóm ngành sản xuất trong vùng kinh tế: có 3 nhóm ngành - Nhóm các ngành sản xuất chuyên môn hoá vùng: Là ngành đóng vai trò chủ yếu trong nềnkinh tế của vùng, nó quy định phương hướngsản xuất của vùng, quy định vị trí của vùng sovới cả nước.