Chương 5: CÁc phép biến đổi và thao tác trên tập dữ liệu

Tài liệu tham khảo giáo trình phân tích dữ liệu bằng SPSS - Chương 5: CÁc phép biến đổi và thao tác trên tập dữ liệu
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 5: CÁc phép biến đổi và thao tác trên tập dữ liệuPhaân tích döõ lieäu baèng SPSS CHƯƠNG 5: CÁC PHÉP BIẾN ĐỔI VÀ THAO TÁC TRÊN TẬP DỮ LIỆU Mã hóa lại (Recode)1.Recode là công cụ dùng để mã hóa lại các giá trị trong một biến thành các giá trị mã hóa mới phù hợp với đòi hỏi của quá trình phân tích dữ liệu. Ví dụ đối với câu hỏi nguồn gốc nhận biết quảng cáo của sản phẩm X, người trả lời có thể trả lời cụ thể trên báo Sài Gòn, Tuổi Trẻ, Tạp chí Sức Khỏe và Đời sống, Trên đài HTV7, Trên đài VTV3, … Có thể ban đầu các nguồn quảng cáo được mã hóa một cách riêng biệt. Tuy nhiên do nhu cầu xữ lý sau này, người nghiên cứu muốn nhóm các giá trị được mã hóa riêng biệt này thành ba loại nguồn quảng cáo chính là Báo, Tạp Chí và Tivi. Công cụ Recode cho phép ta định lại các giá trị riêng biệt về nguồn quảng cáo ban đầu thành ba nguồn quảng cáo chung là Báo, Tivi và tạp chí.SPSS cung cấp cho ta hai loại Recode là Recode trên cùng một biến (Recode into same variables) và recode vào biến khác (Recode into different variable).1.1. Mã hóa lại trên cùng một biến (Recode into same variables)Recode trên cùng một biến là mã hóa lại những giá trị trong một biến hiệnhữu thành những giá trị mới và các giá trị mới này sẽ nằm ngay trong biếnhiện hữu và thay thế các giá trị củ trên biến đó. Khi sử dụng công cụ này tasẽ mất đi các giá trị đã khai báo ban đầu trong biến mà ta thực hiện lệnhRecode. Chú ý các giá trị vừa được tạo ra chưa có nhãn, do đó sau khi thựchiện lệnh ta phải tiến hành khai báo nhãn cho giá trị (đã đề cập trong phầnkhai báo biến). Phương pháp này được thực hiện qua các bước sau: Chọn transform/recode từ thanh menu chính. Ở đây ta lựa chọn Recode into - same variable để tiến hành định lại giá trị của biến trên cùng một biến. Ta có hộp thoại như hình 5-1:Bieân soaïn: Ñaøo Hoaøi Nam 19Phaân tích döõ lieäu baèng SPSS Hình 5-1 Chuyển các biến cần mã hóa lại sang hộp thoại variables, nhấn thanh Old - and New Values để chuyển các giá trị củ cần thay đổi thành các giá trị mới. Ta có hộp thoại Old and New values như hình 5-2: Hình 5-2 Old value dùng để khai báo giá trị củ cần chuyển đổi. Giá trị củ này có thể - là một giá trị đơn lẻ(Value), một giá trị khuyết mặc định hay giá trị khuyết khai báo (System-missing or User-missing), một dãy các giá trị (Range), hoặc toàn bộ các giá trị nào đó trong biến (All other values). New value dùng để khai báo giá trị mới sẽ thay thế cho giá trị củ tương ứng. Nhấn thanh Add để lưu sự chuyển đổi này. Các giá trị chuyển đổi có thể sửa chửa hoặc loại bỏ bằng cách di chuyển vệt tối đến biểu thức thể hiện sự chuyển đổi trong hộp thoại Old->New và nhấn thanh Change cho sự thay đổi hoặc Remove để loại bỏ. Nếu việc định lại giá trị của các giá trị của biến có một số điều kiện kèm - theo, ta có thể dùng công cụ if để định ra các điều kiện cho lệnh recode. Hộp thoại If Cases như hình 5-3: Hình 5-3 Trong hộp thoại If Cases, mặc định là không có điều kiện nào cả, phép định - lại giá trị của biến được thực hiện cho tất cả các quan sát, ở đây hiển thị là Include all cases. Chọn lệnh include if case satisfies condition để xác địnhBieân soaïn: Ñaøo Hoaøi Nam 20Phaân tích döõ lieäu baèng SPSS các điều kiện trong việc định lại giá trị của biến. Chuyển tên biến cần định lại các giá trị vào hộp thoại bên phải. Lúc này phép định lại giá trị của biến nói trên chỉ được thực hiện đối với các quan sát nào thỏa mãn được biểu thức điều kiện được thể hiện trong hộp thoại điều kiện này. Ví dụ chỉ thực hiện lệnh recode đối với những trường hợp quan sát ở khu vực (biến kvuc) TP.HCM (có giá trị mã hóa là 2) ta khai báo biểu thức điều kiện như sau kvuc = 2.1.2. Mã hóa lại vào một biến khác (Recode into different variables)Trong trường hợp định lại các giá trị hiện tại của một biến thành các giá trịmới trong một biến mới ta sẽ lựa chọn transform/recode/into differentvariable và ta có hộp thoại như hình 5-4: Hình 5-4Sử dụng phương pháp recode vào một biến mới máy tính sẽ tự động tạo ra mộtbiến mới trên cơ sở dữ liệu để chứa các giá trị mới vừa được tạo ra, đồng thời tacũng vẫn lưu giữ được biến củ với các giá trị mã hóa củ trên cơ sở dữ liệu. Chú ýcác giá trị vừa được tạo ra chưa có nhãn, do đó sau khi thực hiện lệnh ta phải tiếnhành khai báo nhãn cho giá trị (đã đề cập trong phần khai báo biến). Việc mã hóalại các giá trị vào trong một biến mới được thực hiện qua các bước s ...