Chương 5: Quan hệ quốc tế và sự phát triển

Tham khảo tài liệu chương 5: quan hệ quốc tế và sự phát triển, khoa học xã hội, kinh tế chính trị phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 5: Quan hệ quốc tế và sự phát triểnQuan hÖ quèc tÕ vµ sù ph¸t triÓn Ch−¬ng V Quan hÖ quèc tÕ vµ sù ph¸t triÓn5.1. C¸c khÝa c¹nh quan hÖ quèc tÕ HÇu hÕt c¸c lÜnh vùc qua nhiÒu mèi quan hÖ kh¸c nhau (thÓ thao, v¨n ho¸, ngo¹i giao,kinh tÕ, x· héi chÝnh trÞ) nh−ng cuèi cïng lµ v× môc tiªu kinh tÕ vµ chÝnh trÞ. Quan hÖ quèc tÕ: §¬n gi¶n ----> phøc t¹p ThÊp ----> cao Song ph−¬ng ----> ®a ph−¬ng - Song ph−¬ng: §¹i sø ®Æc mÖnh toµn quyÒn - §a ph−¬ng: ASEAN: Khèi c¸c n−íc §«ng Nam ¸ APEC: DiÔn ®µn hîp t¸c kinh tÕ Ch©u ¸ th¸i b×nh d−¬ng UN: Liªn Hîp Quèc - C¸c quan hÖ ®a ph−¬ng: Môc tiªu kinh tÕ lµ môc tiªu hµng ®Çu Quan hÖ Kinh tÕ - quèc tÕ Quan hÖ Kinh tÕ quèc tÕ cña mét n−íc bao gåm ba néi dung c¬ b¶n: - Ho¹t ®éng th−¬ng m¹i quèc tÕ (ngo¹i th−¬ng), ®ã lµ ho¹t ®éng xuÊt - nhËp khÈu hµng ho¸ - Ho¹t ®éng tµi chÝnh quèc tÕ - Ho¹t ®éng hîp t¸c ®Çu t−: - Ho¹t ®éng du lÞch - dÞch vô: ®ã lµ c¸c ho¹t ®éng vËn t¶i, b¶o hiÓm, ng©n hµng... vµ ho¹t ®éng du lÞch.5.2. Th−¬ng m¹i quèc tÕ vµ sù ph¸t triÓn5.2.1. C¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n cña th−¬ng m¹i quèc tÕ+ Kh¸i niÖm Th−¬ng m¹i quèc tÕ lµ sù trao ®æi l−u th«ng hµng ho¸ gi÷a mét quèc gia víi c¸c quècgia kh¸c trªn thÕ giíi. C¸c ®èi t−îng bu«n b¸n trao ®æi: - Hµng tiªu dïng - C¸c yÕu tè ®Çu vµo, ph−¬ng tiÖn kÜ thuËt, c«ng nghÖ ®Ó phôc vô s¶n xuÊt, ph¸t triÓnkinh tÕ. Hai ho¹t ®éng ®Æc thï cña th−¬ng m¹i quèc tÕ lµ XuÊt khÈu vµ NhËp khÈu. 1Quan hÖ quèc tÕ vµ sù ph¸t triÓn+ XuÊt khÈu - NhËp khÈu XuÊt khÈu trùc tiÕp: Tù t×m kiÕm thÞ tr−êng ®µm ph¸n quyÕt ®Þnh Th«ng qua mét hoÆc mét vµi tæ chøc: Mçi tæ chøc cã nh÷ng quy chÕ vÒ ph−¬ng thøc ho¹t ®éng, vÒ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸, vÒ khèi l−îng h¹n ng¹ch ®èi víi tõng lo¹i mÆt hµng mµ mçi quèc gia hay tæ chøc thµnh viªn ®−îc ®−a ra thÞ tr−êng C¸c quèc gia thµnh viªn cßn yÕu trong s¶n xuÊt, t×m kiÕm th× tr−êng, ch−a cã uy tÝn trªn thÞ tr−êng sÏ nhËn ®−îc hç trî chung cña tæ chøc ®Ó t¨ng c−êng thùc lùc ho¹t ®éng+ Nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt - nhËp khÈu - Søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ cña quèc gia hoÆc tæ chøc tham gia ho¹t ®éng - Søc m¹nh cña ®ång tiÒn cña quèc gia hoÆc tæ chøc tham gia ho¹t ®éng - tû gi¸ hèi®o¸i Tû gi¸ th−¬ng m¹i Tæng gi¸ trÞ cña thu nhËp xuÊt khÈu kh«ng chØ phô thuéc vµo sè l−îng hµng xuÊt khÈu®−îc b¸n ra n−íc ngoµi, mµ cßn phô thuéc vµo gi¸ c¶ cña chóng. NÕu gi¸ xuÊt khÈu gi¶m th×mét l−îng hµng ho¸ lín h¬n ®−îc xuÊt khÈu chØ ®Ó gi÷ tæng sè thu nhËp nh− tr−íc. T−¬ng tù, vÒ mÆt nhËp khÈu, tæng ngo¹i khèi chi ra phô thuéc vµo c¶ sè l−îng vµ gi¸ c¶nhËp khÈu. NÕu gi¸ hµng xuÊt khÈu cña mét n−íc gi¶m so víi gi¸ hµng ho¸ mµ nã nhËp vµo th×n−íc ®ã ph¶i xuÊt khÈu nhiÒu hµng ho¸ h¬n vµ ph¶i huy ®éng nhiÒu h¬n c¸c nguån lùc cñam×nh chØ ®Ó ®¶m b¶o mét cïng møc hµng nhËp khÈu nh− tr−íc. C¸c nhµ kinh tÕ cã mét tªn gäi ®Æc biÖt cho mèi quan hÖ nµy lµ: Tû gi¸ th−¬ng m¹i (HÖ sè trao ®æi hµng ho¸ (Term of Trade) - In) Px In = ⎯⎯⎯⎯⎯ Pm Px - chØ sè gi¸ xuÊt khÈu; Pm - chØ sè gi¸ nhËp khÈu (Px/Pm ®−îc tÝnh qui vÒ cïng mét thêi ®iÓm gèc Tû gi¸ th−¬ng m¹i cña mét n−íc bÞ coi lµ xÊu ®i nÕu Px/Pm gi¶m, tøc lµ gi¸ xuÊt khÈu gi¶mt−¬ng ®èi so víi gi¸ nhËp khÈu, thËm chÝ cho dï c¶ hai cã thÓ cïng t¨ng) Trong lÞch sö, gi¸ cña hµng s¬ chÕ (n«ng s¶n) ®· gi¶m so víi gi¸ cña hµng c«ng nghiÖp.KÕt qu¶ lµ tû gi¸ mËu dÞch cã xu h−íng xÊu ®i theo thêi gian ®èi víi nh÷ng n−íc ®ang ph¸ttriÓn, nh÷ng n−íc xuÊt khÈu n«ng s¶n vµ s¶n phÈm th«. §iÒu ®ã lµm bÊt lîi cho nh÷ng n−ícnghÌo, vµ nh÷ng n−íc giµu h−ëng phÇn lín h¬n tõ th−¬ng m¹i quèc tÕ. Héi nhËp kinh tÕ Sù héi nhËp kinh tÕ diÔn ra bÊt kú khi nµo cã mét nhãm n−íc ë trong cïng mét khuvùc, kÕt hîp víi nhau t¹o thµnh mét liªn minh kinh tÕ b»ng c¸ch dùng nªn mét bøc t−êng thuÕquan chung chèng l¹i c¸c s¶n phÈm cña c¸c n−íc phi thµnh viªn, trong khi vÉn cho phÐp mËudÞch tù do gi÷a c¸c thµnh viªn. VÒ mÆt thuËt ng÷ cña héi nhËp kinh tÕ c¸c n−íc ¸p dông métmøc thuÕ quan ®èi ngo¹i chung trong khi cho phÐp mËu dÞch tù do néi t¹i ®−îc cho lµ ®· thiÕtlËp mét liªn minh thuÕ quan; nÕu thuÕ quan ®èi ngo¹i chèng l¹i c¸c n−íc n»m ngoµi lµ kh¸cnhau trong quan hÖ víi c¸c n−íc thµnh viªn, th× c¸c n−íc nµy ®−îc cho lµ ® ...