Chương 7: Phương pháp nghiên cứu sinh học quần thể

Quần thể cá được xác định là một nhóm cá thể của cùng một loài. Quần thể cũng có thể bao gồm những đàn cá khác nhau của cùng một loài nhưng do sự tách đàn từ các ngư trường khai thác hoặc thủy vực khác nhau.Quần thể cá được xác định là một nhóm cá thể của cùng một loài.Quần thể cũng có thể bao gồm những đàn cá khác nhau của cùng một loài nhưng do sự tách đàn từ các ngư trường khai thác hoặc thủy vực khác nhau...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 7: Phương pháp nghiên cứu sinh học quần thể CHƯƠNG 7PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨUSINH HỌCQUẦNTHỂ Cấu trúc quần thể: tuổi, chiều dài và giới tính Quầnthểcáđượcxácđịnhlàmộtnhóm cáthểcủacùngmộtloài. Quầnthểcũngcóthểbaogồmnhững đàncákhácnhaucủacùngmộtloài nhưngdosựtáchđàntừcácngưtrường khaitháchoặcthủyvựckhácnhau Mộtquầnthểcómộtcấutrúcnhấtđịnh quiđịnhbởithànhphầntuổivàkíchcỡ củacáccáthểtrongquầnthểđó. Vìvậytạibấtkìmộtthờiđiểmnào,một quầnthểđượcđặctrưngbởitỉlệvềgiới tính,sựchiếmưuthếvềthànhphầntuổi vànhómnăm(yearclass) Nhómnăm(yearclass)biểuthịquầnthể củamộtloàithuộccùngmộtmùavụsinh sảnhayđượcsinhratrongcùngmột năm.Ngườitabiểuthịnhómnămbằng nămmànhómđóđượcsinhra(1988 yearclass)hoặcbằngtuổi(1+year class,3+yearclass…)củanhómđó Thànhphầntuổivàkíchcỡcủamộtquần thểthìkhônghoàntoàngiốngnhautừ nămnàyquanămkhác,vìcósựbiến độngvềsốlượngcáthểcủacácnhóm tuổikhácnhautrongquầnthể Thànhphầntuổicủamộtloàinóilêntỉlệ giữacácnhómtuổikhácnhautrongquần thểcủaloàiđó.Thườngchiềudàicáliên quantrựctiếpvớituổicủachúng,vìvậy ngườitacóthểnhậnbiếtđượccácnhóm tuổithôngquacácnhómchiềudài Tỉlệgiớitínhhaytỉlệđựccáilàtỉsốgiữa sốlượngconđựctrênsốlượngconcái trongmộtquầnthể.Tỉlệđựccáithường đượcbiểudiễnbằngphầntrămcủasố conđựctrênsốconcáidựavàokếtquả quansáttrênmộtsốlượngcáccáthểđã thànhthục.Ước tính kích thước quần thể Kíchthướcquầnthểđượcxácđịnhbởi nhiềuphươngphápkhácnhau,trongđó phươngphápdựavàotầnsuấttuổi(age frequencymethod)làmộttrongnhững phươngphápthườngđượcápdụng Nguyênlýcủaphươngphápnàylàdựa vàotỉlệchếttổngcộng(dođiềukiệntự nhiênvàdokhaithác)vàtổngsảnphẩm khaitháclà2yếutốliênquanđếnsự phongphúcủaquầnthể Đểxácđịnhđượctỉlệchếttổngcộng(r) ngườitadựavàođườngcongtầnsuất tuổi,từđókíchthướcquầnthểđượcxác địnhtheocôngthứcsau: P=C/r Trongđó: P:Kíchthướccủaquầnthể C:Tổngsảnlượngkhaithác r:Tỉlệchếttổngcộngđượcxácđịnhdựa vàođườngcongtầnsuấttuổi Điềukiệnápdụng: Trongphươngphápnàygiảthiếtlàlượngbổ sunghàngnămvàtỉlệchếttựnhiênlàkhông đổitrongsuốtthờigiannghiêncứu. Ngoàiraviệcthumẫukhôngchỉthựcsựđặc trưngchonhómtuổimàcònphảiđủlớnđểđại diệnđượcchotấtcảcácnhómtuổitrongquần thểPhương pháp đánh dấu cá Mụcđích Đánhdấucánhằmnhậnrađượcmột hoặcnhiềucáthểtrongquầnthểcần nghiêncứu,nhấtlàsaumộtthờigian nhấtđịnhCác phương pháp đánh dấu Dùnghóachấtvàthuốcnhuộm:Các loạihóachấtnhưDioxideCrom, Acetatechì,…đưavàotrongcơthểcá. Hóachấtthườngđượcbơmvàodướida hoặcphầnbụngcủacá Cắtmộtphầncủacơthểcá:Thường ngườitacắtmộtphầnnhỏcủavithểđể đánhdấu,đặcbiệtlàvilưng Gắntrêncámộtvậtcókíhiệuriêng:Phương phápnàyđượcdùngkhárộngrãi,mặcdùkhá tốnkémsovớicácphươngpháptrên. Thườngtrênvậtđánhdấuchứacácthôngtin nhưngàythángvàvịtríđánhdấu,chiềudài trọnglượngcá,…Tuynhiênvậtđánhdấucàng nhỏcàngtốtđểnókhônglàmảnhhưởngđến tậptínhsốngbìnhthườngcủacá.Vậtđánh dấucóthểmangbênngoàihoặcđưavàobên trongcơthểcá. Ngườitathườngdùng cácloạiđánhdấu nhưsau: Đĩapetersen:mang vào2bêncủacá, thườngchúngđược mangvàophầnvây đuôi. ThẻAtkins:Thẻnàyđượcnghĩrabởi CharlesAtkinsnăm1873.Đâylàmộtloại đánhdấurấtđơngiản,nólàmộttấmthẻ nhỏvàdùngchỉđểbuộcvàocácần đánhdấu Làmộtốngnhựanhỏ, cácthôngtincầnthiết đượcintrựctiếptrênống nhựahoặcđểbentrong ốngnhựa. Ốngnhựanàyđượckhâu vàophầnlưngcủacá. Ngàynayngườitacóthể dùngcácthiếtbịđểđưa vậtđánhdấutươngtự nhưthểspaghettinhưng cókíchthướcrấtnhỏvào thẳngtrongcơthểcá ThẻLea:Đâycũnglàmộtốngnhựanhỏ trongđócóthểchứacácthôngtinđánh dấu.Thẻnàythườngđượcbuộcvàophía trướcvilưngcủacá. Thẻnhựa:Thẻnàylàmộttầmnhựatổng hợpvàcókíchcỡkhácnhautùytheo kíchthướccácầnđánhdấu.Thẻnày cũngđượcbuộcphíatrướcvâylưngcủa cá ...