Chương 9 Xã hội và tự nhiên

Xã hội là hình thái vậnđộng cao nhất của thế giớivật chất, hình thái vận độngnày lấy con người và sự tácđộng lẫn nhau giữa conngười với con người làm nềntảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 9 Xã hội và tự nhiênTRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN Chương 9 Ch Xã hội và tự nhiên TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNINI . Xã hội – bộ phận đặc thù của tự nhiên Xã1. khái niệm. * Tự nhiên: Theo nghĩa rộng, tự nhiên là toàn bộ thế giới vật chất vô cùng, vô tân. * Xã hội: Xã hội là hình thái vận động cao nhất của thế giới vật chất, hình thái vận động này lấy con người và sự tác động lẫn nhau giữa con người với con người làm nền tảng. Kết luận: Xã hội là một bộ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN2. Đặc điểm của quy luật xã hội. * Đặc điểm riêng của quy luật xã hội: - Quy luật xã hội chỉ tồn tại và phát triển tác động trong những điều kiện nhất định khi những điều kiện xã hội xoá bỏ thì quy luật cũng không tồn tại. - Hình thức biểu hiện của sự cộng tác của các quy luật xã hội thường biến dạng theo hoàn cảnh lịch sử trong từng giai đoạn từng nước khác nhau. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN- Sự tác động của quy luật xã hội diễn ra thôngqua hoạt động của con người, do đó lợi ích trởthành một yếu tố quan trọng trong cơ chế hoạtđộng của quy luật xã hội. - Sự biểu hiện và tác động của quy luật xã hộithường diễn ra trong một thời gian rất dài có khitrong suốt quá trỡnh lịch sử, do vậy nhận thứcđược nó cần phải có phương pháp khái quát hoávà trừu tượng hoá cao* Kết luận: Quy luật xã hội là quy luật hoạt độngcủa con người, nên để nhận thức nó nhất thiếtphải làm rõ nhu cầu, lợi ích, mục đích của hoạtđộng con người. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNINII. Sự tác động qua lại giữa xã hội và tự nhiên 1. Vai trò của yếu tố tự nhiên và yếu tố xã hội trong hệ thống tự nhiên - xã hội * Vai trò của yếu tố tự nhiên - Tự nhiên là nguồn gốc của xã hội. - Tự nhiên là môi trường tồn tại và phát triển của xã hội. * Vai trò của yếu tố xã hội - Thông qua lao động con người cải biến tự nhiên nhằm thoả mãn nhu cầu của mình. - Thông qua hoạt động cải biến tự nhiên, con người tự hoàn thiện mình. - Tự nhiên cung cấp các nguồn vật chất để con ng-ời tồn tại và phát triển. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN2. Những yếu tố tác động đến mốiquan hệ giữa tự nhiên và xã hội * Mối quan hệ giưa xã hội và tự nhiên phụ thuộc vào trình độ phát triển của xã hội. Tiêu chí đánh giá trình độ đó chính là phương thức sản xuất. * Mối quan hệ xã hội - tự nhiên còn phục thuộc vào trình độ nhận thức và vận dụng các quy luật trong hoạt động thực tiễn TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNINIII. Dân số, môi trường trong sự phát triển của xãIII.hội1. Vai trò của dân số trong sự phát triển của xã hội * Khái niệm dân số: Dân số là lượng người sinh sống trong một vùng lãnh thổ nhất định. * Vai trò của số lượng dân cư: Số lượng dân cư là số lượng người của dân số phản ánh khả năng cung cấp lượng lao động của xã hội. Điều này được thể hiện qua chỉ số về thể lực tính theo lao động cơ bắp. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN* Vai trò của chất lượng dân cư: Chất lượng dân cư là chất lượng ngườicủa dân số, thể hiện sức mạnh trí lực của conngười như: Trí tuệ, thông minh, kỹ năng, kỹxảo. * Sự gia tăng dân số. - Dân số tăng chậm ––> Thiếu lao động. - Dân số tăng nhanh ––> Khó khăn vềlương thực, nhà ở, y tế, giáo dục... TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN2. Vai trò của môi trường đối với sựtồn tại và phát triển của xã hội. * Khái niệm môi trường. Là toàn bộ những điều kiện mà trong đó con người sinh sống. Môi trường bao gồm: - Môi trường tự nhiên. - Môi trường xã hội. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN* Vai trò của môitrường tự nhiên đốivới sự tồn tại và pháttriển của xã hội. - Trong giai đoạnthấp của sự phát triểnxã hội, con người phụthuộc chủ yếu vào môitrường tự nhiên vàhoàn toàn bị tự nhiênthống trị. TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP THÁI NGUYÊN KHOA KHCB, BỘ MÔN MÁC - LÊNIN- Trong giai đoạn phát triển cao của xã hội, con ngườitừng bước chế ngự tự nhiên bắt tự nhiên phục vụ lợiích cho mình. Tuy nhiên, môi trường tự nhiên vẫn ảnhhưởng đến sự phát triển của xã hội. Nước nào cóđiều kiện tự nhiên tốt (Khí hậu thuận lợi, tài nguyênphong phú...), thì có điều kiện thu ...