Chương trình đào tạo giáo viên tập trung vào năng lực

Vấn đề phát triển năng lực đào tạo giáo viên mầm non, tiểu học và THCS không phải là mới ở các cơ sở đào tạo giáo viên. Bài viết góp phần làm sáng tỏ nội dung năng lực nghề dạy học, định hướng tổ chức chương trình và hoạt động đào tạo tập trung và năng lực.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương trình đào tạo giáo viên tập trung vào năng lựcNo.07_MarchMarch 2018|Số 07– Tháng 3 năm 2018|p.66-70TẠPP CHÍ KHOA HỌCHĐẠI HỌC TÂN TRÀOISSN: 2354 - 1431http://tckh.daihoctantrao.edu.vn/Chương trình đào tạoạo giáo viên tập trung vào năngnlựcĐặng Thành Hưnga; Nguyễnễn Khải Hoànb*aViện Khoa học Giáo dục Việt NamTrường Đại học Tân Trào*Email: hoannk63@gmail.combThông tin bài viếtTóm tắttNgày nhận bài:06/02/2018Ngày duyệt đăng:10/3/2018Vấnn đềđ phát triển chương trình đào tạo giáo viên mầmm non, titiểu học vàtrung họch cơ sở không phải là mới ở các cơ sở đào tạoo giáo viên. Song,đào tạạo giáo viên vẫn tồn tại rất nhiều vấn đề nan giảải, đặc biệt là nănglựcc nghềngh nghiệp sau đào tạo không rõ ràng. Bài viếtt này góp phphần làmsáng tỏt nội dung năng lực nghề dạy học, định hướngng ttổ chức chươngtrình và hoạtho động đào tạo tập trung vào năng lực.Từ khoá:Năng lực;chương trình;đào tạo giáo viên.1. Đặt vấn đềĐào tạo tập trung vào năng lựcực cần được hiểu vàthực hiện triệt để hơn cách nói kiểuểu thời thượngthvàhình thức. Nói gọn lại, việc đào tạoạo giáo viên hiện naykhông dừngừng lại ở lí thuyết chung chung về phát triểnnăng lực mà phải đượcợc chuyển hóa thành chươngchtrìnhvà phương pháp tổ chức đào tạoạo cụ thể mới tạo rađược đội ngũ giáo viên có năng lựcực nghề nghiệp rõràng, có tính chuyên nghiệpệp cao. Việc xác định mụctiêu đào tạo theo hướng phát triển năngăng lựcl nhưng vẫnbám vào chuẩn đầu ra không đo đượcợc năngnlực, vẫnduy trì cách dạy và đánh giá không nhằmnhvào nănglực,ực, với các nguồn học liệu không liên quan nhiều đếnphát triển năng lực thì không thể có đượcđư kết quả nhưmong muốn.ốn. Tuy nhiên, hiện nay các cơc sở đào tạogiáo viên mầmầm non, tiểu học và trung học cơc sở nóichung còn gặpặp rất nhiều trở ngại trong đào tạo, từchương trình, học liệu đến phươngương pháp dạyd học vàđánh giá theo định hướng phát triển năngăng lực.lNhữngkhó khăn này đềuều có nguồn gốc từ nhận thức lí luận.2. Nội dung2.1. Năng lực nghề dạy họcĐào tạo giáo viên là đào tạoạo nghề dạy học. Vậykhi phát triển chương trình đào tạoạo phải xác định rấtrõ năng lực nghề dạy học là gì. Điềuều này không rõràng lâu nay. Ngay trong các Chuẩnẩn nghề nghiệp66giáo viên đã ban hành cũngũng không rõ khái niệm này.Trong khung chương trình cũngũng ththường xác địnhthiếuếu thuyết phục. Chẳng hạn những lĩnh vực đào tạolàm điều kiện đểể học nghề thì lại gọi là chuyên mônnhư toán, khoa học,ọc, tin học, ngoại ngữ… còn nhữnglĩnh vực đào tạo chuyên môn củaủa nghề, chính là nnănglựcực hành nghề thì lại gọi là nghiệp vụ. Trên thực tế,các môn điều kiện thườngờng giống nhau ở nhiều nghề.Đào tạoạo giáo viên hoàn toàn không phải đào tạo cácchuyên gia toán, khoa học,ọc, ngôn ngữ học, vvăn học.Các nghề chủ yếu phân biệtt nhau ở chuyên môn chứkhông phải ở các điềuều kiện. Giáo viên Toán phải coiToán là điều kiện đểể hành nghề dạy học, và các khoahọcọc giáo dục mới là chuyên môn của nghề này, chophép hành nghề dạy học.Trong mộtột số công trình nghiên cứu, chúng tôi đãmô tả nộiội dung và cấu trúc chung của nnăng lực nghềdạy học, hay năng lựcực nghề nghiệp của nhà giáo [2],[3], [5], [6]. Đó là cơ sở chủ yếu đđể phát triển chươngtrình đào tạoạo giáo viên mầm non, tiểu học và trung họccơ sở,ở, mặc dù mỗi ngành học này rất khác nhau về cácphần đào tạo điều kiện. Mô hình năngăng llực nghề nghiệpcủa nhà giáo đượcợc phản ánh khái quát trong hình ddướiđây, bao gồm 4 năng lực cơ bản (NguNguồn: Đặng ThànhHưng (2017) [3, tr.16]). Trong mô hình này, mmọi tiêuD.T.Hung et al / No.07_March2018|p.66-70chí và minh chứng của năng lựcực nghề nghiệp nhà giáođã được mô tả dướiới dạng các năngnlực thành phần.Chẳng hạn, về đạo đứcức nghề nghiệp và vănv hóa nghềnghiệpệp không nói chung chung mà chỉ rõ năngnlựcthực thi đạo đứcức nghề nghiệp, năngnlực thực thi vănhóa nghề nghiệp.d) Tri thức về phương pháp, phương tiện, côngnghệ dạy học:Tri thức và tưư duy lí luluận về ứng dụng phươngpháp dạyạy học; Tri thức và ttư duy lí luận về phươngtiện dạy học và sử dụng phươngương titiện dạy học; Tri thứcvà tư duy lí luậnận về công nghệ thông tin và ứng dụngcông nghệ thôngng tin trong quá trình giáo ddụcvà quản lígiáo dục.2.1.2. Kĩ năng nghềề nghiệp hay nnăng lực hành nghềa) Những kĩ năngăng nghiên ccứu người học và việc học:Kĩ năng quan sát ngườiời học và hành vi học tập; Kĩnăng đo lường những đặc điđiểm tâm-sinh lí của ngườihọc; Kĩ năng điềuều tra bằng các kĩ thuật thông ththường;Kĩ năng tiếnến hành thực nghiệm khoa học; Kĩ nnăng thuthậpập và phân tích dữ liệu học tập.b) Những kĩ năng lãnhãnh đạo người học và quản líviệc học:Hình 1: Mô hình năng lựcực nghề nghiệp nhà giáo2.1.1. Năng lực trí tuệ nghềề nghiệpa) Tri thứcức môn học và hoạt động giáo dục ngoàimôn học:Tri thức và tư duy lí luậnận về chươngchtrình môn họcvà khoa học tư ...