Chuyên đề Chủ nghĩa xã hội khoa học: Phần 2

Tiếp nối phần 1 của cuốn giáo trình, phần 2 sẽ trình bày về một số vấn đề về thời đại ngày nay, như: quan niệm về thời đại, thời đại ngày nay và những vấn đề toàn cầu cấp bách của thời đại trong điều kiện hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo phần 2 của cuốn giáo trình.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề Chủ nghĩa xã hội khoa học: Phần 2Mét sè vÊn ®Ò vÒ thêi ®¹i ngµy nayNgµy nay, viÖc kÕt hîp søc m¹nh d©n téc víi søc m¹nh thêi ®¹i,søc m¹nh trong níc víi søc m¹nh quèc tÕ lµ mét trong nh÷ng bµihäc kinh nghiÖm lín cña c¸ch m¹ng níc ta, mµ §¶ng ta bao giêcòng hÕt søc chó träng. Vµ chØ cã thÓ cã mét quan ®iÓm toµn diÖn,s©u s¾c vÒ thÕ giíi ngµy nay vÒ thêi ®¹i chóng ta ®ang sèng dùa trªnmét nhËn thøc khoa häc vÒ thêi ®¹i míi cã c¬ së, ®iÒu kiÖn ®Ó h×nhthµnh c¬ng lÜnh, ®êng lèi, chiÕn lîc, s¸ch lîc ®óng ®¾n nh»mph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi chÝnh trÞ, v¨n hãa cña ®Êt níc trong sù vËn®éng ®i lªn cña x· héi loµi ngêi.V.I. Lª nin ®· tõng lu ý chóng ta vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i cã nhËnthøc ®Çy ®ñ vÒ thêi ®¹i nhÊt ®Þnh. Ngêi nhÊn m¹nh §èi víi mét§¶ng c¸ch m¹ng viÖc nhËn thøc ®óng ®¾n vÒ thêi ®¹i míi cã ý nghÜaquyÕt ®Þnh tíi viÖc x¸c ®Þnh ®êng lèi chiÕn lîc cña c¸ch m¹ng1.Lª nin cßn nãi: ChØ cã trªn c¬ së hiÓu ®óng thêi ®¹i, chóng tamíi cã thÓ ®Þnh ra ®óng ®¾n s¸ch lîc cña chóng ta, vµ chØ cã dùatrªn c¬ së hiÓu biÕt nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña mét thêi ®¹i, chóng tamíi cã thÓ tÝnh ®Õn nh÷ng ®Æc ®iÓm chi tiÕt cña níc nµy hay nícnä 2 .Sù nhËn thøc sai lÖch vÒ thêi ®¹i ch¾c ch¾n ®a l¹i nh÷ng tænthÊt cho sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao®éng, cho sù nghiÖp gi¶i phãng cña c¸c d©n téc vµ sù nghiÖp gi¶iphãng con ngêi3.1V.I. Lªnin toµn tËp, Nxb TiÕn Bé - M. TËp 26, tr. 174.V.I. Lªnin toµn tËp, Nxb TiÕn Bé - M. 1980, TËp 26, tr. 17.3Mét sè vÊn ®Ò vÒ chñ nghÜa M¸c - Lª nin trong thêi ®¹i hiÖn nay. Nxb ChÝnh trÞ Quècgia, H. 1996, tr. 124.2i. quan niÖm vÒ thêi ®¹i.1. Kh¸i niÖm vÒ thêi ®¹i:ë mçi m«n khoa häc, mçi ph¬ng diÖn c«ng t¸c kh¸c nhau, tïytheo ®èi tîng nghiªn cøu cña m×nh mµ ngêi ta cã thÓ gäi tªn hoÆcnghiªn cøu thêi ®¹i theo nh÷ng c¸ch riªng, vÝ dô :- Ngêi nghiªn cøu lÞch sö vµ kh¶o cæ th× c¨n cø vµo c¸c sù kiÖnlÞch sö hoÆc c¸c hiÖn vËt, c¸c c«ng cô s¶n xuÊt ngêi ta cã thÓ gäi tªnc¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn trong lÞch sö nh: Thêi ®¹i ®å ®¸, thêi ®¹i ®å®ång, thêi ®¹i ®å s¾t, thêi ®¹i ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµc«ng nghÖ; hoÆc thêi cæ ®¹i, thêi trung ®¹i, thêi cËn ®¹i, thêi hiÖn®¹i,... Thêi ®¹i v¨n minh n«ng nghiÖp, v¨n minh c«ng nghiÖp, v¨nminh tin häc, trÝ tuÖ...- Ngêi nghiªn cøu v¨n häc, nghÖ thuËt cã thÓ gäi tªn c¸c giai®o¹n ®· qua trong lÞch sö v¨n häc nh: v¨n häc cæ, v¨n häc cËn ®¹i,v¨n häc hiÖn ®¹i...- Ngêi lµm c«ng t¸c chÝnh trÞ th× c¨n cø vµo sù thay ®æi ph¬nghíng vµ nhÞp ®iÖu tiÕn lªn cña x· héi loµi ngêi, cã thÓ gäi tªn c¸cthêi ®¹i lµ: Thêi ®¹i céng s¶n nguyªn thñy, thêi ®¹i phong kiÕn, thêi®¹i t b¶n vµ thêi ®¹i ngµy nay.Tuy nhiªn còng cã lóc tªn gäi vµ kh¸i niÖm vÒ thêi ®¹i chØ ®îcsö dông trong mét ph¹m vi nhá vµ thêi gian nhÊt ®Þnh nh: Thêi ®¹itªn löa, thêi ®¹i sau ViÖt Nam (khi ViÖt Nam ®¸nh th¾ng Mü); thêi®¹i Hå ChÝ Minh quang vinh.C¸c nhµ lý luËn còng ®· tõng nªu lªn nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhauvÒ thêi ®¹i.Trong di s¶n lý luËn cña V.I. Lªnin, chóng ta b¾t gÆp ®Þnh nghÜavÒ thêi ®¹i nh sau: Mét thêi ®¹i ®îc gäi lµ thêi ®¹i chÝnh lµ v× nãbao gåm toµn bé nh÷ng hiÖn tîng vµ nh÷ng cuéc chiÕn tranh mu«nh×nh, mu«n vÎ, ®iÓn h×nh còng cã mµ kh«ng ®iÓn h×nh còng cã, líncòng cã mµ nhá còng cã, riªng cho c¸c níc tiªn tiÕn còng cã mµriªng cho c¸c níc chËm tiÕn còng cã. LÉn tr¸nh nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓÊy b»ng c¸ch dïng nh÷ng c©u nãi chung chung vÒ thêi ®¹i... lµ l¹mdông kh¸i niÖm thêi ®¹i 1.- Theo ®ång chÝ J - va - nèp (Liªn x« cò) th× Thêi ®¹i lÞch sö nhlµ mét thêi kú x¸c ®Þnh míi vÒ chÊt cña lÞch sö thÕ giíi, ®îc biÓu thÞbëi nh÷ng xu thÕ æn ®Þnh cña sù ph¸t triÓn x· héi b¾t nguån tõ sù t¸c®éng t¬ng hæ cña nh÷ng h×nh th¸i kinh tÕ - x· héi ®ang tån t¹i, bëinh÷ng ®Æc ®iÓm chung, nh÷ng quy luËt chung vµ nh÷ng m©u thuÉnchung cña tiÕn tr×nh lÞch sö.Dùa trªn c¨n cø lý luËn ®ã §Ò c¬ng bµi gi¶ng m«n Chñ nghÜax· héi khoa häc dïng trong nhµ trêng ®¹i häc vµ Cao ®¼ng tõ n¨m1991 - 1992 cña Nxb Gi¸o dôc ®Þnh nghÜa r»ng: Thêi ®¹i theo nghÜachung lµ mét thêi kú nhÊt ®Þnh t¬ng ®èi dµi trong lÞch sö ph¸t triÓncña x· héi loµi ngêi, ®îc ®¸nh dÊu b»ng bíc ngoÆt c¨n b¶n trongsù ph¸t triÓn cña nã vµ ®îc ®Æc trng b»ng nh÷ng xu híng ph¸ttriÓn t¬ng ®èi æn ®Þnh.KÕ thõa nh÷ng quan ®iÓm ®ã chóng ta cã thÓ nªu lªn kh¸i niÖm vÒthêi ®¹i nh sau:Thêi ®¹i lµ mét kh¸i niÖm khoa häc dïng ®Ó ph©n kú lÞch sö x·héi, ph©n biÖt nh÷ng nÊc thang ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi.2. Cë së khoa häc ®Ó ph©n chia lÞch sö x· héi loµi ngêi thµnhc¸c thêi ®¹i:Con ngêi ®· lµm nªn lÞch sö vµ tæ chøc nªn ®êi sèng x· héi cñam×nh. §ã lµ mét qu¸ tr×nh ph¸t triÓn hÕt søc phong phó, sinh ®éng,l©u dµi, quanh co, phøc t¹p ®ã tõ m«ng muéi, d· man tíi v¨n minh,hiÖn ®¹i nh ngµy nay.LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi ®îc ph©n1(V.I. Lªnin toµn tËp, Nxb TiÕn Bé, M., tËp 30, tr. 112).chia thµnh nh÷ng giai ®o¹n, thêi kú kh¸c nhau; kh«ng thÓ chñ quan,tïy tiÖ ...