Chuyên đề: Tổng quan về quản lý sữ dụng đất đai của Việt Nam - TS Đặng Văn Minh

Đẩy mạnh kinh tế hóa ngành tài nguyên môi trường của TS Đặng Văn Minh trong chuyên đề tổng quan về quản lý sử dụng đất đaicủa Việt Nam. Hiện nay, công tác quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường còn có những bất cập so với yêu cầu của thực tiễn, các cơ chế quản lý vẫn còn mang tính bao cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề: Tổng quan về quản lý sữ dụng đất đai của Việt Nam - TS Đặng Văn MinhChương trình Đào tạo quản lý Đất đai - Khóa 1Chuyên đề: Tổng quan về quản lý sử dụng đất đai của Việt nam - Kinh tế hóa ngành TNMT ĐẨY MẠNH KINH TẾ HÓA NGÀNH TÀI NGUYÊN & MÔI TRƯỜNG Nước ta đang trong quá trình xây dựng và phát tri ển n ền kinh t ế th ị tr ường đ ịnhhướng xã hội chủ nghĩa, nỗ lực tăng trưởng nhanh và bền v ững để thu h ẹp kho ảng cáchtụt hậu so với thế giới. Quá trình này đòi hỏi phải có nh ững thay đ ổi c ơ b ản trong c ơ ch ế,chính sách quản lý và phương thức điều hành của toàn b ộ n ền kinh t ế, t ừng khâu, t ừng b ộphận, trong đó có ngành tài nguyên và môi trường. Hiện nay, công tác quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường còn có nh ững b ất c ậpso với yêu cầu của thực tiễn, các cơ chế quản lý vẫn còn mang tính bao cấp, n ặng về “xin- cho”, các công cụ kinh tế chưa được áp dụng nhiều, đóng góp của ngành cho ngu ồn thungân sách còn hạn chế. Để khắc phục tình trạng nêu trên, thúc đẩy ngành tài nguyên và môi tr ường pháttriển nhanh, bền vững, nâng tầm và vị thế của ngành trong n ền kinh t ế qu ốc dân, tăngđóng góp của ngành tài nguyên và môi trường cho thu ngân sách và phát tri ển kinh t ế - xãhội, Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Ngh ị quyết v ề đẩy m ạnhkinh tế hóa ngành tài nguyên và môi trường. Quan điểm của B ộ th ể hi ện trong Ngh ị quy ếtlà nhất quán về việc cần thiết phải đổi mới c ơ chế, chính sách qu ản lý cho đ ồng b ộ v ớithể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thông qua việc chuyển đ ổi các c ơchế, chính sách quản lý, áp dụng các cơ chế, chính sách m ới và tăng c ường năng l ực t ưduy, phân tích kinh tế trong ngành với các bước đi, lộ trình phù h ợp v ới ti ến trình pháttriển bền vững đất nước. Chúng ta cần nhận thức rõ tài nguyên là nguồn lực ngày càng khan hi ếm c ần ph ảiđược thị trường hóa, coi bảo vệ môi trường là thước đo hiệu quả và tính bền vững c ủacác hoạt động kinh tế, có thể hạch toán toàn di ện và đầy đ ủ đ ể phát tri ển b ền v ững đ ấtnước. [6]1. Đặt vấn đề. Tài nguyên và môi trường có vai trò thiết yếu đối với con người, là n ền t ảng t ồntại và phát triển của xã hội, đóng góp quan trọng cho ngân sách nhà n ước và tăng tr ưởngcủa mọi nền kinh tế. Trong bối cảnh toàn cầu hoá, tài nguyên trở thành ngu ồn l ực khanhiếm, là đối tượng tranh chấp quyết liệt giữa các nước; môi trường bị ô nhi ễm, suy thoáinhanh, trở thành vấn đề toàn cầu, mối lo chung của toàn nhân loại. Vì v ậy, công tác qu ảnlý tài nguyên và bảo vệ môi trường được coi trọng và có v ị trí đ ặc bi ệt trong chi ến l ượcphát triển bền vững của các quốc gia trên thế giới. Nước ta đang trong quá trình xây dựng thể chế kinh tế thị trường định hướng xãhội chủ nghĩa, nỗ lực tăng trưởng nhanh và bền vững để thu hẹp kho ảng cách t ụt h ậu sovới thế giới. Quá trình này đòi hỏi phải có những thay đổi c ơ bản trong c ơ chế qu ản lý vàphương thức điều hành của toàn bộ nền kinh tế, từng khâu, t ừng b ộ phận, trong đó cóngành tài nguyên và môi trường. Tuy nhiên, trước yêu cầu đổi mới, hội nhập quốc tế và xây dựng đồng b ộ th ể ch ếkinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, công tác quản lý tài nguyên và bảo v ệ môitrường còn bộc lộ nhiều bất cập. Các yếu tố thị trường và các lo ại th ị tr ường v ề tàinguyên và môi trường hình thành, phát triển chậm, thi ếu đồng b ộ, vận hành ch ưa thôngsuốt. Tài nguyên chưa được coi là nguồn lực đặc biệt quan trọng, vai trò và giá tr ị c ủa tàinguyên chưa được nhận thức đầy đủ, đánh giá đúng tầm và phù h ợp v ới các nguyên t ắc,quy luật của kinh tế thị trường. Bảo vệ môi trường chưa được quan tâm đúng mức, ch ưađược xem là thước đo hiệu quả và tính bền vững của các ho ạt động kinh t ế. Th ể chếThực hiện: PGS.TS Đặng Văn Minh 2Chương trình Đào tạo quản lý Đất đai - Khóa 1Chuyên đề: Tổng quan về quản lý sử dụng đất đai của Việt nam - Kinh tế hóa ngành TNMTquản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường chậm được đổi m ới, còn n ặng tính hành chính,bao cấp, hiệu lực quản lý nhà nước chưa cao. Đóng góp c ủa ngành tài nguyên và môitrường cho thu ngân sách và phát triển kinh tế - xã hội chưa tương xứng v ới ti ềm năng.Nhiều nguồn tài nguyên còn bị sử dụng lãng phí, kém hi ệu qu ả. Môi tr ường nhi ều n ơi b ịsuy thoái nghiêm trọng, để lại hậu quả nặng nề và kéo dài. Báo cáo của Ban chấp hành Trung ương tại Đại hội Đảng toàn qu ốc l ần th ứ X v ề“Phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2006 – 2010” ch ỉ rõ: “Môitrường ở nhiều nơi bị ô nhiễm nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cu ộc s ống.Nguồn lực của đất nước chưa được sử dụng có hiệu quả, tài nguyên, đất đai và các nguồnvốn của Nhà nước còn bị lãng phí, thất thoát nghiêm trọng”, nguyên nhân là do “Ch ậm đ ổimới tư duy, trước hết là tư duy kinh tế; chậm xây dựng đ ồng b ộ th ể ch ế kinh t ế th ịtrường định hướng xã hội chủ nghĩa”, “cải cách hành chính còn chậm và kém hiệu quả” và“chưa có chính sách và giải pháp đủ mạnh để huy động và sử dụng tốt nhất các ngu ồn l ựcvào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội”. Xuất phát từ thực tiễn và nhận thức như vậy, để thúc đẩy đổi m ới c ơ ch ế qu ản lýtài nguyên và bảo vệ môi trường đồng bộ với thể chế kinh tế thị trường đ ịnh h ướng xãhội chủ nghĩa, chủ động vận dụng các quy luật khách quan, khả năng tự điều tiết của kinhtế thị trường, tăng cường áp dụng các cơ chế, công cụ kinh tế trong qu ản lý tài nguyên vàbảo vệ môi trường, nâng cao năng lực tư duy, nghiên c ứu và phân tích kinh t ế trong ngànhtài nguyên và môi trường, Ban cán sự đảng Bộ Tài nguyên và Môi trường ch ủ tr ương đ ẩymạnh kinh tế hoá ngành tài nguyên và môi trường với các quan điểm, mục tiêu, nhi ệm v ụchủ yếu và giải pháp chính sau đây:2. Quan điểm chỉ đạo, mục tiêu và nhiệm vụ. 2.1. Quan điểm chỉ đạo a) Thực sự coi tài nguyên là nguồn lự ...