Chuyên đề Văn: Tây Tiến của Quang Dũng; Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân & Tuyên ngôn Độc lập (phần 1)

Tài liệu tham khảo về Bộ đề thi đại học môn văn. Mời các bạn học sinh hệ trung học phổ thông ôn thi tốt nghiệp và ôn thi đại học - cao đẳng tham khảo ôn tập để củng cố kiến thức
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề Văn: Tây Tiến của Quang Dũng; Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân & Tuyên ngôn Độc lập (phần 1)Chuyên đề văn học Tây Tiến của Quang Dũng & phong cáchnghệ thuật của Nguyễn Tuân & Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí MinhĐỀ RA* Câu 1.Anh (chị) hãy bình giảng đoạn thơ sau đây trong bài thơ Tây Tiến củaQuang Dũng:Người đi Châu Mộc chiều sương ấyCó thấy hồn lau nẻo bến bờCó nhớ dáng người trên độc mộcTrôi dòng nước lũ hoa đong đưa.* Câu 2.Một trong những nét phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân là nhìncon người ở phương diện tài hoa nghệ sĩ.Anh (chị) hãy phân tích nhân vật người lái đò trong tuỳ bút Người láiđò Sông Đà để làm sáng tỏ nhân định trên.* Câu 3.Kết thúc bản Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnhtrọng tuyên bố rằng:Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thànhmột nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cảtinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do,độc lập ấy.Dựa vào những hiểu biết về tác phẩm Tuyên ngôn Độc lập anh (chị)hãy phân tích đoạn văn trên để làm sáng tỏ những tư tưởng lớn củaNgười.HƯỚNG DẪN LÀM BÀIHướng dẫn (Câu 1)1. Tây Tiến là bài thơ tiêu biểu của Quang Dũng và của thơ ca thời kìkháng chiến chống thực dân Pháp. Cả bài thơ là một hồi tưởng, bốn câuthơ bình giảng ở đây cũng là hồi tưởng.Sau cảm hứng tràn đầy về cuộc hành trình đầy gian khổ, tự hào của cácchiến sĩ Tây Tiến, bài thơ gợi lại những kỉ niệm sâu sắc, một thời từnggắn bó với đoàn quân Tây Tiến. Bên cạnh hình ảnh chan hòa màu sắcâm thanh (xiêm y của các cô gái miền Tây và nhạc điệu tiếng khèn) củahội đuốc hoa là cảnh sông nước miền Tây mênh mang, mờ ảo.2. Không gian dòng sông trong một buổi chiều sương ở Châu Mộc thậtlặng lờ, hoang dại. Bên dòng sông đậm màu sắc cổ tích, huyền thoại ấy,thiên nhiên qua ngòi bút tài hoa của Quang Dũng như có linh hồn phảngphất trong gió, trong cây:Có thấy hồn lau nẻo bến bờ.3. Quang Dũng không tả mà chỉ gợi. Và cái dáng người trên độc mộccũng là gợi, nhưng vẫn làm rõ cái dáng đứng đẹp của những chàng trai,cô gái trên con thuyền độc mộc lao trên sông nước. Như hòa hợp với conngười, những bông hoa rừng cũng đong đưa làm duyên trên dòngnước lũ. Ở đây là cái nhìn đầy tính chất tạo hình của một họa sĩ.4. Bốn câu thơ như một bức tranh thuỷ mặc với những nét vẽ chấm phá,tinh tế, mềm mại, tài hoa truyền được cái hồn của cảnh vật.Gợi ý bài làm (Câu 1)Một trong những thành tựu chói lọi của thơ ca kháng chiến chống Pháplà những bài thơ viết về anh bộ đội Cụ Hồ: Đồng chí (Chính Hữu),Đèo Cả, Màu tím hoa sim (Hữu Loan), Viếng bạn (Hoàng Lộc),Lên Tây Bắc, Hoan hô chiên sĩ Điện Biên (Tố Hữu), Tây Tiến(Quang Dũng), v.v.. Trong đó, bài thơ Tây Tiến mãi mãi là một trángca anh hùng của đất nước và con người Việt Nam trong thời đại Hồ ChíMinh.Sau hơn một năm trời, cùng đồng đội trong đoàn binh Tây Tiến vào sinhra tử tại chiến trường miền Tây, Quang Dũng được điều động đi nhậnnhiệm vụ mới. Tại Phù Lưu Chanh (Hà Tây), ông viết bài thơ Tây Tiếnnày (1948). Bài thơ đầy ắp nỗi nhớ và niềm tự hào đối với chiến trườngmiền Tây, đối với đồng đội và đoàn binh Tây Tiến thân yêu một thờitrận mạc.Tây Tiến được viết theo thể thơ thất ngôn, như những liên khúc trườngthiên, dài 34 câu, chia làm 4 phần:- Phần I, 14 câu: nhớ chiến trường miền Tây.- Phần II, 8 câu: nhớ hội đuốc hoa và chiều sương Châu Mộc.- Phần III, 8 câu: tự hào về đoàn binh Tây Tiến anh hùng.- Phần IV, 4 câu: càng bồi hồi thương nhớ...Bốn câu thơ dưới dây nằm trong phần II bài Tây Tiến. Sau nỗi nhớem trong xiêm áo rực rỡ, nhớ khèn, nhớ nàng e ấp trong hội đuốchoa là nỗi nhớ miền đất lạ:Người đi Châu Mộc chiều sương ấyCó thấy hồn lau nẻo bến bờCó nhớ dáng người trên độc mộcTrôi dòng nước lũ hoa đong đưa.Người, nhân vật trữ tình phiếm chỉ, vừa là đồng đội, vừa nhà nhà thơ.Nỗi nhớ vơi đầy, nhớ Mộc Châu một chiều sương. Hình ảnh chiềusương rất gợi, như dẫn hồn người nhập và một thế giới hoang sơ, lặngtờ mang màu sắc cổ tích, đó là một chiều thu chiến khu đã phủ mờsương khói hoài niệm. Mộc Châu thuộc tỉnh Sơn La, nơi có dãy núi PhaLuông cao 1.880m Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống như máinhà chọc trời. Là nơi có bản Pha Luông sầm uất của đồng bào Thái (TâyBắc), nhà sàn lớp lớp nhấp nhô hiện lên trong màn mưa rừng: Nhà aiPha Luông mưa xa khơi. Mộc Châu còn có những cánh đồng cỏ xanhbiếc mênh mông, là xứ sở của những đồi chè, đặc sản ở nước ta đã baođời nay. Xoè xứ Thái, gái Pha Luông đã trở thành ca dao, tục ngữ. Câuthơ Người đi Châu Mộc chiều sương ấy như nhắc khẽ một nỗi niềmvới bao man mác bâng khuâng về một miền đất lạ, hoang vắng, xa xôi...Chữ ấy cuối câu trên bắt vần với chữ thấy ở phần đầu câu dưới, tạonên một vần lưng tài tình. Âm hưởng vần thơ cất lên như một tiếng thầmthì có thấy, một tiếng khẽ hỏi nhiều xao xuyến, mênh mang. Thật lắngđọng và rất đỗi tài hoa:Người đi Châu Mộc chiều sương ấyCó th ...