Chuyển đổi số trong thủ tục hành chính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh: Điều kiện tiên quyết để xây dựng thành công chính quyền số hiện nay mô hình tham khảo cho thành phố Thủ Đức

Bài viết nghiên cứu tác động, hiệu quả của Chuyển đổi số trong thủ tục hành chính ở Thành phố Hồ Chí Minh, đồng thời đưa ra một số khuyến nghị, giải pháp khắc phục những hạn chế và tồn tại trong quản lý nhà nước để từng bước xây dựng thành công chính quyền số hướng tới mục tiêu đưa Thành phố trở thành thành đô thị thông minh (smart city) như Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI đã đề ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyển đổi số trong thủ tục hành chính trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh: Điều kiện tiên quyết để xây dựng thành công chính quyền số hiện nay mô hình tham khảo cho thành phố Thủ Đức Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 9 (1), 2023 CHUYỂN ĐỔI SỐ TRONG THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH: ĐIỀU KIỆN TIÊN QUYẾT ĐỂ XÂY DỰNG THÀNH CÔNG CHÍNH QUYỀN SỐ HIỆN NAY MÔ HÌNH THAM KHẢO CHO THÀNH PHỐ THỦ ĐỨC Lã Minh Thông Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh Tác giả liên hệ: laminhthong2003@gmail.com THÔNG TIN TÓM TẮT Cuộc cách mạng công nghệ đang làm thay đổi thế giới rất nhanh chóng, với các công nghệ mới được ứng dụng trong tất cả các lĩnh vực khác nhau, mang lại những tiến bộ chuyển đổi trong toàn bộ môi trường kinh tế - xã hội. Trong bối cảnh công nghệ hiện đại, Chuyển đổi số trở thành trụ cột kĩ thuật số và là xu thế bắt buộc, tất yếu để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, sức cạnh tranh và thực hiện thành công chiến lược chính quyền số, nền kinh tế số, xã hội thông minh. Điều này không chỉ đúng với các quốc gia trên thế giới, mà ở Việt Nam- một đất nước đang phát triển nhưng lại có tiềm năng chuyển đổi số cao. Bài viết này nhằm nghiên cứu tác động, hiệu quả của Chuyển đổi số trong thủ tục hành chính ở Thành phố Hồ Chí Minh, đồng Từ khóa: thời đưa ra một số khuyến nghị, giải pháp khắc phục những Chính quyền số, thủ tục hạn chế và tồn tại trong quản lý nhà nước để từng bước xây hành chính, Thành phố dựng thành công chính quyền số hướng tới mục tiêu đưa Hồ Chí Minh. Thành phố trở thành thành đô thị thông minh (smart city) như Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI đã đề ra. 1 Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 9 (1), 2023 1. Đặt vấn đề Thuật ngữ “Chính quyền số” (CQS) bắt nguồn từ thuật ngữ Chính phủ số- Được xác định là một trong 3 trụ cột của Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia1 (bên cạnh đó là kinh tế số và xã hội số). Theo cách hiểu đơn giản Chính quyền số là một tập hợp các quy tắc chính trị và dân sự khi ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông (ICT) để cung cấp và quản lý thủ tục hành chính mang tính pháp lý. Nghĩa là, công nghệ sẽ trao quyền cho người dân để họ có cơ hội tiếp cận sâu, rộng các loại dịch vụ công theo cách hiệu quả, linh hoạt; tham gia vào các hoạt động của chính quyền thông qua các hoạt động tương tác giữa chính quyền với người dân. Thủ tục hành chính là cách thức tổ chức thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước theo đó cơ quan, cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ, cá nhân, tổ chức thực hiện quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật trong quá trình giải quyết các công việc quản lý hành chính nhà nước2. Thủ tục hành chính với tính chất phong phú, đa dạng đương nhiên phải linh hoạt mới có thể tạo nên quy trình cho từng hoạt động quản lý cụ thể. Do vậy, không thể có một thủ tục hành chính duy nhất cho toàn bộ hoạt động quản lý hành chính nhà nước mà có rất nhiều thủ tục hành chính khác nhau. Ví dụ, pháp luật quy định để một dự án đầu tư phát triển đô thị sau khi có chủ trương đều phải trải qua rất nhiều các cơ quan nhà nước như Sở quy hoạch kiến trúc, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở xây dựng. Đồng thời, còn phải làm việc với các phòng riêng phụ trách lĩnh vực của từng cơ quan kể trên. Điều này đã tạo ra một chuỗi liên hoàn về thủ tục hành chính làm mất nhiều thời gian, làm chận tiến độ thi công dự án,… Chính vì vậy, việc ứng dụng các công nghệ số phục vụ cho các hoạt động quản lý của chính quyền các cấp (trong đó có thủ tục hành chính) sẽ giúp chính quyền trở nên thực chất, chuyên nghiệp và hiệu quả hơn khi mọi thứ giờ đây tồn tại dưới dạng kĩ thuật số. Các cơ quan có liên quan, trách nhiệm về một vấn đề có thể cùng xử lí, giải quyết trong cùng 1 Quyết định số 749/ QĐ-Ttg về Phê duyệt Chương trình “Chuyển đổi số Quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” 2 Giáo trình Luật Hành Chính, Đại học Luật Hà Nội, Nhà xuất bản Công an nhân dân, tr.153 2 Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 9 (1), 2023 một thời điểm bằng việc tiếp nhận trực tiếp thông tin trên cơ sở dữ liệu dùng chung. Quá trình này khác hoàn toàn với phương thức hoạt động trước đây ở bộ phận “một cửa” ở UBND các cấp: tiếp nhận, xử lý, phản hồi thông tin bằng các hình thức như giấy tờ, hồ sơ hay văn bản sẽ làm mất rất nhiều thời gian cho người dân, doanh nghiệp và đôi khi gây khó khăn cho đội ngũ cán bộ, công chức với khối lượng giấy tờ chờ giải quyết rất nhiều. Đồng thời, thông qua ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong hoạt động quản lý thường ngày sẽ giúp chính quyền các cấp lắng nghe được tâm tư nguyện vọng, những phản ánh của nhân dân về công tác hành chính hiện nay nói chung và quá trình cải cách thủ tục hành chính tại địa phương trên Cổng thông tin điện tử của Uỷ ban nhân dân. Với vị thế một đô thị đặc biệt cùng với Thủ đô Hà Nội, lại là đầu tàu kinh tế, trung tâm về chính trị- văn hóa giáo dục của vùng trọng điểm phía Nam ...