Cơ hội và thách thức đối với ngành logistics Việt Nam khi tham gia hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực

Bài viết tóm tắt sơ lược về Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực trong khuôn khổ ASEAN + 6 từ đó đánh giá kết quả của Hiệp định đối với ngành logistics Việt Nam. Kết quả dự báo từ mô hình cân bằng tổng thể cho thấy sự gia tăng tổng khối lượng thương mại của nền kinh tế, gia tăng khối lượng sản phẩm ngành vận tải.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ hội và thách thức đối với ngành logistics Việt Nam khi tham gia hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ 45 CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI NGÀNH LOGISTICS VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH TẾ TOÀN DIỆN KHU VỰC OPPORTUNITIES AND CHALLENGES FOR VIETNAM’S LOGISTICS INDUSTRY IN ACCESSION TO THE REGIONAL COMPREHENSIVE ECONOMIC PARTNERSHIP THS. NCS. HOÀNG THỊ THANH Bộ môn Cơ sở ngành Kinh tế, Khoa Kinh tế vận tải, Trường Đại học Công nghệ GTVT Điện thoại: 01669808909; Email: thanhht@utt.edu.vn TÓM TẮT: Bài báo tóm tắt sơ lược về Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực trong khuôn khổ ASEAN + 6 từ đó đánh giá kết quả của Hiệp định đối với ngành logistics Việt Nam. Kết quả dự báo từ mô hình cân bằng tổng thể cho thấy sự gia tăng tổng khối lượng thương mại của nền kinh tế, gia tăng khối lượng sản phẩm ngành vận tải. Đó là cơ hội lớn cho sự phát triển không ngừng của ngành logistics Việt Nam. TỪ KHOÁ: logistics, RCEP, cơ hội, thách thức. ABSTRACT: This paper related to The Regional Comprehensive Economic Partnership of ASEAN + 6 states the effect on logistics industry in Viet Nam. Thanks to expectation of Global Trade Analysis Project, it is clear that there exit increase in trade volume of Viet Nam’s economy and production activities in transportation sector leading to a huge development in logistics industry. KEYWORDS: logistics, RCEP, opportunites, challenges. 1. MỞ ĐẦU: Logistics ra đời giúp con người sử dụng các nguồn tài nguyên một cách tối ưu để tối đa hoá lợi ích của bản thân và xã hội. Sự phát triển của Logistics đảm bảo cho sự vận hành tốt của mọi hoạt động kinh tế - xã hội, quyết định khả năng cạnh tranh của mỗi quốc gia trên thị trường thế giới. Nhằm thúc đẩy chuỗi sản xuất trong khu vực, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khai thác tốt lợi ích từ các hiệp định đã có, 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á và 6 nước (Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ và Trung Quốc) đã tiến hành đàm phán thoả thuận Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực, tạo ra một khu vực tự do hoá thương mại lớn nhất trên thế giới. Khi đó, Hiệp định sẽ tạo nhiều cơ hội và thách thức cho sự phát triển của ngành Logistics Việt Nam. 2. CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI NGÀNH LOGISTICS VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH TẾ TOÀN DIỆN KHU VỰC 2.1. Khái quát chung về logistics và Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực 2.1.1. Lý luận cơ bản về Logistics Thuật ngữ Logistics là một thuật ngữ đã có từ lâu trên thế giới nhưng cho đến nay vẫn chưa có một định nghĩa đầy đủ về logistics. Theo Luật Thương mại Việt Nam 2005, Dịch vụ logistics là hoạt động thương mại, theo đó thương nhân tổ chức thực hiện một hoặc nhiều công việc bao gồm nhận hàng, vận chuyển, lưu kho, lưu bãi, làm thủ tục hải quan, các thủ tục giấy tờ khác, tư vấn khách hàng, đóng gói bao bì, ghi ký mã hiệu, giao NỘI SAN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ GIAO THÔNG Số 02/2016 46 KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ hàng hoặc các dịch vụ khác có liên quan đến hàng hoá theo thoả thuận với khách hàng để hưởng thù lao. (Theo Điều 233, Luật Thương mại 2005) Dịch vụ Logistics sẽ giúp khách hàng có thể tiết kiệm được chi phí trong các khâu vận chuyển, lưu kho, lưu bãi và phân phối hàng hoá thông qua việc tối ưu hóa các hoạt động riêng lẻ nhờ ứng dụng những tiến bộ trong công nghệ thông tin. Hiệu quả hoạt động logistics tác động trực tiếp đến khả năng hội nhập của nền kinh tế. Hệ thống Logistics góp phần vào việc phân bổ các ngành sản xuất một cách hợp lý để đảm bảo sự cân đối và tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Logistics liên quan đến hàng loạt các hoạt động kinh tế để biến nguồn tài nguyên thành sản phẩm cuối cùng, giá trị được tăng lên cho cả khách hàng lẫn người sản xuất, giúp thoả mãn nhu cầu của mỗi người. Nền kinh tế chỉ có thể phát triển nhịp nhàng, đồng bộ khi chuỗi logistics hoạt động liên tục, nhịp nhàng. 2.1.2. Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện RCEP Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (Regional Comprehensive Economic Partnership, viết tắt là RCEP) là một hiệp định thương mại do ASEAN lãnh đạo, liên kết các nền kinh tế của 16 nước thuộc khu vực châu Á – Thái Bình Dương, bao gồm các nước thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á – ASEAN và Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Ấn Độ và Trung Quốc. Đây là một hiệp định tự do hoá thế hệ mới với nguyên tắc gia nhập mở, cho phép các nước thành viên khác tham gia miễn là họ đồng ý tuân thủ các quy định và hướng dẫn của nhóm. Hiện tại chỉ có các nước ASEAN và các đối tác thuộc khu vực mậu dịch tự do FTA sẽ tham gia đàm phán. Tư cách thành viên sẽ được mở rộng cho các nước khác. Nội dung các cuộc đàm phán sẽ giải quyết thuận lợi hoá thương mại hàng hoá, thương mại dịch vụ, đầu tư, hợp tác kinh tế và kỹ thuật, sở hữu trí tuệ, chính sách cạnh tranh và giải quyết tranh chấp. Hiệp định RCEP được khởi động từ tháng 12 năm 2012 và sẽ kết thúc trong năm 2016. RCEP là hiệp định thương mại tự do chất lượng cao hướng tới mục tiêu hình thành quan hệ đối tác kinh tế toàn diện khu vực. Đây là một khu vực có dân số hơn 3 tỷ người, lớn nhất toàn cầu, có tổng GDP khoảng 19 tỷ USD, và chiếm 40% tổng thương mại thế giới. Tham gia RCEP sẽ tạo thêm khối lượng thương mại lớn cho Việt Nam. RCEP sẽ mang lại những cơ hội mới cho Việt Nam thông qua việc hình thành sự tiếp cận dễ dàng hơn tới các thị trường đầu tư và xuất khẩu của ASEAN và các đối tác với sự đa dạng về nhu cầu đối với hàng hoá và dịch vụ; mở cửa sâu rộng hơn để nhập khẩu hàng hoá và máy móc rẻ hơn với công nghệ phù hợp. Việt Nam được tham gia vào chuỗi giá trị và sản xuất khu vực, tăng cường hợp tác kỹ thuật và vị thế trong giải quyết tranh chấp. RCEP sẽ hài hoà hoá các quy định hiện hành và áp dụng chung cho các khu v ...