CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 6

Khả năng cung cấp nước và sử dụng nước.1. Những nguồn cung cấp nước. Nước là thành phần thiết yếu của con người. Trong khoảng 105.000km3/năm nước mưa nguồn cung cấp nước cho hành tinh, có khoảng 1/3 đổ ra sông, 2/3 quay trở lại khí quyển do bốc hơi bề mặt và quá trình thoát hơi nước bởi thực vật. Lục địa được xem có trữ lượng nước lớn nhất là nam Mỹ và Châu Á. Hai lục địa này chiếm khoảng 12% diện tích đất, nhưng trữ lượng nước chiếm khoảng 25% lượng nước trên trái...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CƠ SỞ MÔI TRƯỜNG ĐẤT, NƯỚC, KHÔNG KHÍ - PHẦN III MÔI TRƯỜNG NƯỚC - CHƯƠNG 6Chæång 6: Khaí nàng cung cáúp næåïc vaì sæí duûng næåïc.1. Nhæîng nguäön cung cáúp næåïc.Næåïc laì thaình pháön thiãút yãúu cuía con ngæåìi. Trong khoaíng 105.000km3/nàm næåïcmæa nguäön cung cáúp næåïc cho haình tinh, coï khoaíng 1/3 âäø ra säng, 2/3 quay tråí laûikhê quyãøn do bäúc håi bãö màût vaì quaï trçnh thoaït håi næåïc båíi thæûc váût. Luûc âëa âæåücxem coï træî læåüng næåïc låïn nháút laì nam Myî vaì Cháu AÏ. Hai luûc âëa naìy chiãúm khoaíng12% diãûn têch âáút, nhæng træî læåüng næåïc chiãúm khoaíng 25% læåüng næåïc trãn traïi âáút.Taìi nguyãn næåïc ngoüt cáön cho sæû säúng con ngæåìi chiãúm khoaíng 2,08% khäúi læåüngchung cuía thuíy quyãún. Pháön næåïc ngoüt naìy åí daûng âoïng bàng, con ngæåìi khäng thãøsæí duûng âæåüc. Nhæ váûy næåïc sæí duûng âæåüc chiãúm khoaíng 0,31%.2. Chu trçnh khä haûn.Næåïc mæa thç khäng bao giåì âæåüc phán phäúi âäöng âãöu theo âëa hçnh cuîng nhælæåüng næåïc mæa haìng nàm. ÅÍ mäùi luûc âëa, coï vaìi vuìng maì læåüng mæa phán bäúkhäng âãöu do aính hæåíng cuía âëa hçnh hoàûc do täúc âäü cuía gêo. Nhçn chung, chu kyìcuía muìa khä vaì mæa trong nàm seî taûo ra nhæîng vuìng khä haûn taûm thåìi. Sæû thiãúunæåïc gáy aính hæåíng tráöm troüng åí nhæîng vuìng baïn sa maûc, nåi maì læåüng næåïc laì yãúutäú tháût sæû laì yãúu täú xaïc âënh sæû phán bäú cuía thæûc váût vaì âäüng váût. ÅÍ Myî chu kyì khähaûn khoaíng 30 nàm, nhæîng nàm khä haûn tráöm troüng nháút laì 1870, 1900, 1930, 1960.3. Caïc kiãøu sæí duûng næåïc.Tuìy theo kiãøu sæí duûng næåïc khaïc nhau, âoìi hoíi cháút læåüng næåïc cuîng ráút khaïc nhau.1. Sæí duûng næåïc cho âä thë, nhàòm cung cáúp læåüng næåïc cho àn uäúng, sinh hoaût vãû sinh,2. Sæí duûng næåïc cho näng nghiãûp, nhàòm phuûc vuû cho nhu cáöu thuíy låüi, cho chàn nuäi gia suïc hoàûc nuäi träöng thuíy haíi saín.3. Sæí duûng næåïc cho cäng nghiãûp, nãúu cäng nghiãûp chãú biãún thç cháút læåüng næåïc âæåüc âoìi hoíi seî cao hån nhu cáöu næåïc cho cäng nghiãûp giáúy hoàûc laìm laûnh...4. Sæí duûng næåïc cho vui chåi giaíi trê nhæ båi läüi, cheìo thuyãön....5. Sæí duûng næåïc cho du lëch sinh thaïi, thæåíng thæïc mäi træåìng trong laình...4. Caïc nguäön taìi nguyãn næåïc quyï hiãúm. 461. Næåïc mæa, laì nguäön næåïc quyï vaì trong laình nãúu nhæ báöu khê quyãøn khäng bë ä nhiãùm, næåïc mæa gäöm coï mæa trãn âaûi dæång vaì mæa trãn âáút liãön.2. Næåïc ngáöm laì taìi saín vä giaï, tuïi næåïc ngáöm thæåìng coï âäü sáu tæì 70-350 m, næåïc ngáöm åí ÂBSCL coï cháút læåüng täút. Tuy nhiãn nãúu khäng coï biãûn phaïp khai thaïc vaì sæí duûng håüp lyï vaì âuïng kyî thuáût, thç seî âæa âãún nguy cå huíy hoaûi nguäön taìi nguyãn naìy.5. Sæû laûm duûng næåïc ngáöm.Næåïc ngáöm coï hai loaûi næåïc chênh, næåïc thäø nhæåîng vaì næåïc trong caïc tuïi næåïcngáöm. Næåïc thäø nhæåîng thæåìng åí âäü sáu nhoí hån 10 m, loaûi næåïc naìy dãù bë nhiãùmpheìn, màûn, vaì hæîu cå, nháút laì bë nhiãùm pheìn. Næåïc ngáöm laì taìi saín vä cuìng quyïhiãúm, nãúu ta khäng biãút khai thaïc vaì sæí duûng coï hiãûu quaí thç âæa âãún taïc haûi nghiãmtroüng trong sinh hoaût cuía cäüng âäöng.ÅÍ næåïc ta, coï nhiãöu nåi khai thaïc nguäön næåïc ngáöm ráút bæìa baíi vaì keïm hiãøu biãútkhoa hoüc. Chênh vç sæû khai thaïc traìn lan cuaí caïc cå såí tæ nhán âaî laìm cho nguäönnæåïc tråí nãn khan hiãúm, vaì âang åí tçnh traûng bë ä nhiãùm. ÅÍ ÂBSCL, nhaì nhaì coï thãøsæí duûng nguäön næåïc ngáöm, hoü coï thãø thuã khoan giãúng maì khäng cáön âæåüc pheïpcuía nhaì næåïc. Thæûc ra âáy laì daûng næåïc ngáöm thäø nhæåîng chè mäüt thåìi gian ngàõn,nguäön næåïc naìy bë nhiãùm pheìn, màûn vaì cuäúi cuìng coï nhiãöu nåi phaíi ngæng sæí duûng,hoàûc chè sæí duûng cho viãûc vãû sinh caïc khu chuäöng traûi chàn nuäi. Viãûc laìm naìy chotháúy yï thæïc cuía ngæåìi dán chæa cao trong viãûc sæí duûng taìi nguyãn naìy, vaì sæû quaín lyïloíng leío cuía caïc cå quan coï traïch nhiãûm cuía nhaì næåïc. Kãút quaí cuäúi cuìng âæa âãún sæûlaîng phê tráöm troüng nguäön taìi nguyãn quyï cuía nhán loaûi.6. Hiãûn traûng sæí duûng næåïc åí Viãût Nam.6.1. Hiãûn traûng sæí duûng næåïc saûch cho näng thän.Vaìo nhæîng nàm cuäúi cuía thãú kyî XX, næåïc saûch cho näng thän âaî âang laì váún âãöquan tám haìng âáöu, âàûc biãût laì åí Viãût Nam, chênh phuí âaî quan tám vaì âæa vaìochæång trçnh âæåüc æu tiãn giaíi quyãút. Âäúi våïi näng thän, næåïc ngoüt vaì saûch laì nhucáöu täúi cáön thiãút cho sinh hoaût täúi thiãøu cuía con ngæåìi. Caïc nguäön næåïc chênh laì næåïcbãö màût (säng ngoìi, ao, häö). trong nhæîng nàm gáön âáy, næåïc ngáöm cuîng âæåüc sæíduûng åí näng thän Viãûtnam, tuy nhiãn coï pháön suy giaím vãö træî læåüng vaì cháút læåüng.Nguäön næåïc sinh hoaût chênh cho ngæåìi dán åí vuìng näng thän Viãût Nam laì næåïc tæìsäng, raûch, ao, ...