Cơ sở viễn thám-Chương 8

Như phần trên đã giới thiệu, viễn thám có hai dạng tư liệu chủ yếu là dạng hìnhảnh (photograph) chụp theo nguyên tác khung và hình ảnh tạo nên bằng phươngpháp quét (image). Cả hai phương pháp đều có thể thực hiện trên máy bay hoặc vệtinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cơ sở viễn thám-Chương 8 Ch ¬ng 8 C¸c ph ¬ng ph¸p xö lý th«ng tin viÔn th¸m Nh phÇn trªn ®· giíi thiÖu, viÔn th¸m cã hai d¹ng t liÖu chñ yÕu lμ d¹ng h×nh¶nh (photograph) chôp theo nguyªn t¸c khung vμ h×nh ¶nh t¹o nªn b»ng ph ¬ngph¸p quÐt (image). C¶ hai ph ¬ng ph¸p ®Òu cã thÓ thùc hiÖn trªn m¸y bay hoÆc vÖtinh. Xö lý th«ng tin viÔn th¸m còng cã hai ph ¬ng ph¸p c¬ b¶n: ph©n tÝch b»ng m¾tvμ xö lý sè. Gi¶i ®o¸n b»ng m¾t (Visual Interpretation) cã thÓ ¸p dông cho c¶ haid¹ng t liÖu, song xö lý sè (Digital image Processing) th× chØ ¸p dông cho ¶nh sè.8.1. Ph©n tÝch ¶nh b»ng m¾t (Visual Interpretation)8.1.1. Kh¸i niÖm chung Gi¶i ®o¸n b»ng m¾t lμ sö dông m¾t ng êi cïng víi trÝ tuÖ ®Ó t¸ch chiÕt c¸cth«ng tin tõ t liÖu viÔn th¸m d¹ng h×nh ¶nh. Trong vi c x lý thông tin vi n thámthì gi i oán b ng m t (visual interpretaion) là công vi c u tiên, ph bi n nh t vàcó th áp d ng trong m i i u ki n có trang thi t b t n gi n n ph c t p ViÖcph©n tÝch ¶nh b»ng m¾t cã thÓ ® îc trî gióp b»ng mét sè thiÕt bÞ quang häc Ph©ntÝch hay gi i oán b ng m t lμ s d ng m t th ng ho c có s tr giúp c a cácd ng c quang h c t n gi n n ph c t p nh : kính lúp, kính l p th , kính phóng i, máy t ng h p màu,... nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng ph©n tÝch cña m¾t ng êi. Ph©ntÝch ¶nh b»ng m¾t lμ c«ng viÖc cã thÓ ¸p dông mét c¸ch dÔ dμng trong mäi ®iÒu kiÖnvμ cã thÓ phôc vô cho nhiÒu néi dung nghiªn cøu kh¸c nhau: nghiªn cøu líp phñmÆt ®Êt, nghiªn cøu rõng, thæ nh ìng, ®Þa chÊt, ®Þa m¹o, thuû v¨n, sinh th¸i, m«itr êng... C s gi i oán b ng m t là a vào các d u hi u gi i oán tr c ti p ho cgián ti p và chìa khoá gi i oán. Ph©n tÝch ¶nh b»ng m¾t lμ c«ng viÖc tæng hîp, kÕt hîp nhiÒu th«ng sè cña ¶nh,b¶n ®å, tμi liÖu thùc ®Þa vμ kiÔn thøc chuyªn m«n. D íi ®©y lμ tæng hîp mét sènguyªn t¾c gi¶i ®o¸n ¶nh.8.1.2. C¸c dÊu hiÖu gi¶i ®o¸n ¶nh V nguyên t c chung, các d u hi u gi i oán c x p theo hai nhóm. Chínhlà các y u t nh và các y u t ®Þa k thu t. 1398.1.2.1.Các y u t nh (photo elements) - Tone nh: là t ng h p l ng ánh sáng c ph n x tõ v m t i t ng,là d u hi u h t s c quan tr ng xác nh i t ng. Tone nh c chia ra nhi uc p khác nhau, trong gi i oán b ng m t th ng có 10-12 c p. S khác bi t c atone nh ph thu c vào nhi u tính ch t khác nhau c a i t ng (hình 8.1). H×nh 8.1: Thang ®é s¸ng (hay ®é x¸m) cña ¶nh ®en tr¾ng (10 cÊp). - C u trúc nh (texture): C u trúc nh c hi u là t n s l p l i c a s thay i tone nh, gây ra b i t p h p c a nhi u c tính r t rõ ràng c a nhi u cá th riêngbi t. - H×nh d¹ng (Shape): lμ h×nh ¶nh bªn ngoμi cña ®èi t îng, th«ng th êng ®ãlμ h×nh ¶nh 2 chiÒu. §èi víi ¶nh lËp thÓ c¸c thÓ nh×n thÊy c¶ chiÒu cao cña ®èit îng. H×nh d¸ng lμ yÕu tè ®Çu tiªn gióp cho ng êi ph©n tÝch cã thÓ ph©n biÖt c¸c®èi t îng kh¸c nhau. - KÝch th íc (Size): lμ th«ng sè vÒ ®é lín,®é dμi, ®é réng cña ®èi t îng. KÝchth íc liªn quan ®Õn tØ lÖ cña ¶nh. VÒ h×nh d¹ng cã thÓ gièng nhau nh ng kÝch th íckh¸c nhau th× cã thÓ lμ hai ®èi t îng kh¸c nhau. - MÉu (Pattern): lμ sù s¾p xÕp trong kh«ng gian cña c¸c ®èi t îng. Mét d¹ng®Þa h×nh ®Æc tr ng sÏ bao gåm sù s¾p xÕp theo mét quy luËt ®Æc tr ng cña c¸c ®èit îng tù nhiªn, lμ hîp phÇn cña d¹ng ®Þa h×nh ®ã. VÝ dô: Khu ®« thÞ lμ tËp trung cñanhμ x©y, ® êng phè, c©y xanh t¹o nªn mét mÉu ®Æc tr ng cña cÊu tróc ®« thÞ. Ruéngtrång lóa cã h×nh mÉu « thöa ®Æc tr ng kh¸c víi v ên c©y ¨n qu¶, cã cÊu tróc d¹ng®èm. - KiÕn tróc (Texture): lμ tÇn sè thay ®æi cña ®é s¸ng (tone) trªn ¶nh. §ã lμ sùtËp hîp c¸c ®Æc ®iÓm cña h×nh ¶nh nh h×nh d¹ng, kÝch th íc, mÉu ®Ó t¹o nªn mét®¨c ®iÓm riªng biÖt cña ®èi t îng hay nhãm ®èi t îng. CÊu tróc lμ ®Æc ®iÓm t ¬ng®èi kh¸i qu¸t song l¹i rÊt ®Æc tr ng, gióp cho ng êi ph©n tÝch cã thÓ nhËn diÖn vμph©n biÖt mét c¸ch nhanh chãng tõng ®èi t îng tËp hîp thμnh mét d¹ng ®Þa h×nh®Æc tr ng. VÒ cÊu tróc cã c¸c kh¸i niÖm: th«, mÞn, ®ång t©m, to¶ tia, vßm, ph©nnh¸nh. Ví d : C u trúc m n c tr ng cho tr m tích b r i, c u trúc thô cho c tr ng á macma; c u trúc d ng d i c tr ng cho á tr m tích bi n ch t cao, t ã cã thph©n bi t c c¸c lo¹i ®¸ kh¸c nhau.. 140 - Bãng (Shadow): lμ phÇn bÞ che lÊp, kh«ng cã ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu tíi(hoÆc tõ nguån chñ ®éng), do ®ã kh«ng cã ¸nh s¸ng ph¶n håi tíi thiÕt bÞ thu. Bãngth êng ® îc thÓ hiÖn b»ng tone ¶nh ®en trªn ¶nh ®en tr¾ng vμ mμu xÉm ®Õn ®en trªn¶nh mμu. Bãng cã thÓ ph¶n ¸nh lªn ®é cao cña ®èi t îng. Bãng lμ yÕu tè quan trängt¹o nªn cÊu tróc ®Æc tr ng cho c¸c ®èi t îng. Tuy nhiªn bãng còng lμ phÇn mμth«ng tin vÒ ®èi t îng kh«ng cã hoÆc rÊt Ýt, v× vËy ph¶i bæ xung l îng th«ng tin ëvïng bãng. - VÞ trÝ (Site): vÞ trÝ cña ®èi t îng trong kh«ng gian ®Þa lý cña vïng nghiªncøu lμ th«ng sè rÊt quan träng gióp cho ng êi gi¶i ®o¸n c ...