Công nghệ kim loại (Phần II: Gia công cắt gọt): Phần 2

Giáo trình Công nghệ kim loại (Phần II: Gia công cắt gọt): Phần 2 gồmc ó những nội dung chính sau: Gia công trên máy khoan - máy doa, gia công trên máy phay, gia công trên máy mài, gia công bánh răng, máy công cụ điều khiển theo chương trình CNC. Mời bạn đọc tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Công nghệ kim loại (Phần II: Gia công cắt gọt): Phần 2 Ch-¬ng 5 gia c«ng trªn m¸y khoan - M¸Y doa 5.1 C«ng dông, kh¶ n¨ng 5.1.1 C«ng dông Trªn m¸y khoan, m¸y doa, víi c¸c dông cô c¾t t-¬ng øng (nh- mòi khoan, mòi khoÐt, mòi doa, mòi ta r«...) cã thÓ thùc hiÖn ®-îc c¸c c«ng viÖc sau: - Khoan lç ®Æc, më réng lç cã s½n; - Khoan lç th«ng vµ lç kh«ng th«ng; - Kháa mÆt ®Çu, v¸t mÐp c¸c lç; - Doa c¸c lç trô vµ lç c«n ®· cã s½n. - C¾t ren... 5.1.2. Kh¶ n¨ng a. Khoan cã thÓ gia c«ng c¸c lç cã ®-êng kÝnh  = (0,2580)mm ®· cã hoÆc ch-a cã lç s½n, ®¹t cÊp chÝnh x¸c (IT14IT12), ®é nh¸m cÊp (35). Víi kh¶ n¨ng trªn, khoan th-êng ®-îc sö dông ®Ó gia c«ng th«. b. KhoÐt cã kh¶ n¨ng gia c«ng c¸c lç ®¹t cÊp chÝnh x¸c (IT11IT10), ®é nh¸m cÊp (57). KhoÐt th-êng ®-îc dïng ®Ó më réng lç cã s½n (do khoan hoÆc do c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c nh- ®óc, rÌn... ®Ó l¹i) nh»m n©ng cao ®é chÝnh x¸c h×nh d¸ng vµ cÊp ®é nh¸m bÒ mÆt gia c«ng. KhoÐt th-êng lµ nguyªn c«ng trung gian hoÆc nguyªn c«ng cuèi. L-îng d- cho nguyªn c«ng khoÐt nhá, th-êng lÊy (0,53)mm. c. Doa cã thÓ ®¹t ®é chÝnh x¸c (IT9  IT7), ®é nh¸m cÊp (8  10). Doa th-êng ®-îc sö dông ®Ó gia c«ng tinh c¸c lç ®· cã s½n. L-îng d- cho nguyªn c«ng doa rÊt nhá, th-êng lÊy (0,05  0,5)mm. Khi khoan, khoÐt, doa trªn m¸y khoan, m¸y doa, ph«i ®-îc kÑp cè ®Þnh trªn bµn m¸y, cßn dông cô c¾t ®¶m nhiÖm c¶ hai chuyÓn ®éng: - ChuyÓn ®éng chÝnh lµ chuyÓn ®éng quay trßn quanh trôc dao (chuyÓn ®éng c¾t), - ChuyÓn ®éng ch¹y dao lµ chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn däc trôc dao. 5.2. Dông cô c¾t trªn m¸y khoan, m¸y doa 5.2.1. Mòi khoan a. C¸c lo¹i mòi khoan Dông cô c¾t khi khoan ®-îc gäi lµ mòi khoan. Theo kÕt cÊu vµ chøc n¨ng mòi khoan ®-îc ph©n lo¹i nh- sau: mòi khoan r·nh xo¾n, mòi khoan dÑt, mòi khoan lç t©m, mòi khoan lç s©u, mòi khoan ch¾p m¶nh hîp kim cøng... b. KÕt cÊu cña mòi khoan xo¾n Mòi khoan xo¾n (cßn gäi lµ mòi khoan ruét gµ) ®-îc chia lµm ba phÇn: c¸n dao, cæ dao vµ phÇn lµm viÖc (h×nh 5-1). 1. C¸n dao l1: lµ phÇn ®Þnh t©m mòi khoan vµo lç c«n cña trôc chÝnh hoÆc t©m cña bÇu cÆp mòi khoan vµ nhËn m« men xo¾n. PhÇn c¸n dao cã thÓ lµ trô hoÆc c«n. §èi víi mòi khoan cã ®-êng kÝnh nhá (D12mm) phÇn c¸n lµ h×nh trô; mòi khoan cã ®-êng kÝnh lín (D16mm) phÇn c¸n lµ h×nh c«n. 2. Cæ dao l2: lµ phÇn nèi gi÷a c¸n dao vµ phÇn lµm viÖc cña mòi khoan. Th«ng th-êng cæ dao lµ n¬i dïng ®Ó ®ãng dÊu ký hiÖu mòi khoan (®-êng kÝnh mòi khoan vµ vËt liÖu chÕ t¹o). Trong chÕ t¹o mòi khoan, cæ dao lµ n¬i tho¸t dao khi gia c«ng phÇn c¸n dao vµ phÇn lµm viÖc. H×nh 5-1 CÊu t¹o cña mòi khoan xo¾n 3. PhÇn lµm viÖc bao gåm phÇn ®Þnh h-íng vµ phÇn c¾t: PhÇn ®Þnh h-íng l3: dïng ®Ó ®Þnh h-íng mòi khoan khi c¾t vµ còng lµ n¬i dù tr÷ ®Ó mµi l¹i mòi khoan khi mßn. PhÇn ®Þnh h-íng cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: - Cã hai c¹nh viÒn (®-êng me). Khi khoan, c¹nh viÒn tiÕp xóc víi bÒ mÆt gia c«ng gi÷ cho mòi khoan kh«ng bÞ nghiªng, ®ång thêi lµm gi¶m ma s¸t gi÷a mòi khoan vµ bÒ mÆt gia c«ng. ChiÒu réng c¹nh viÒn trong kho¶ng f = (0,62,6)mm. - §-êng kÝnh phÇn ®Þnh h-íng gi¶m dÇn vÒ phÝa c¸n t¹o thµnh gãc nghiªng phô  1 ®Ó gi¶m ma s¸t gi÷a mÆt sau cña dao vµ bÒ mÆt ®· gia c«ng. §é c«n ng-îc phÇn ®Þnh h-íng kho¶ng (0,040,09)mm trªn chiÒu dµi 100mm kÓ tõ phÇn c¾t cho tíi phÇn c¸n cña dao. - Cã hai r·nh tho¸t phoi d¹ng xo¾n vÝt. - Nèi liÒn gi÷a hai r·nh xo¾n lµ lâi khoan. Khi ®-êng kÝnh mòi khoan trong kho¶ng D = (1,8 80)mm th× ®-êng kÝnh lâi khoan lµ dlâi =(0,190,125)D. §-êng kÝnh lâi lín dÇn vÒ phÝa c¸n mòi khoan. PhÇn c¾t l4 lµ phÇn trùc tiÕp tham gia c¾t ®Ó t¹o nªn phoi. PhÇn c¾t cña mòi khoan vÒ c¬ b¶n gièng dao tiÖn, nghÜa lµ còng bao gåm c¸c mÆt, c¸c l-ìi vµ c¸c gãc dao, nh-ng nã phøc t¹p h¬n do cã nh÷ng ®iÓm kh¸c d-íi ®©y: - PhÇn c¾t mòi khoan cã n¨m l-ìi c¾t, bao gåm hai l-ìi c¾t chÝnh ab vµ cd, hai l-ìi c¾t phô be vµ df, mét l-ìi c¾t ngang ac. - Hai mÆt tr-íc lµ hai phÇn mÆt xo¾n cña hai r·nh xo¾n. Hai mÆt sau chÝnh cã d¹ng mÆt xo¾n (t-¬ng øng víi l-ìi c¾t chÝnh), mÆt c«n hoÆc mÆt H×nh 5-2 C¸c yÕu tè c¬ b¶n phÇn ph¼ng tïy theo c¸ch mµi. Hai mÆt c¾t cña mòi khoan xo¾n. sau phô lµ hai c¹nh viÒn. c. Th«ng sè h×nh häc tÜnh cña mòi khoan xo¾n 1. Gãc tr-íc  Gãc tr-íc cña r¨ng dao mòi khoan  ®-îc ®o trong mÆt c¾t chÝnh N-N vµ ®-îc ®Þnh nghÜa nh- sau: Gãc tr-íc cña r¨ng dao mòi khoan lµ gãc gi÷a ®-êng tiÕp tuyÕn víi mÆt tr-íc cña r¨ng dao t¹i ®iÓm kh¶o s¸t vµ ®-êng ph¸p tuyÕn víi mÆt ph¼ng tiÕp tuyÕn víi bÒ mÆt quay trßn cña l-ìi c¾t quanh t©m t¹i ®iÓm ®ã. TrÞ sè gãc tr-íc t¹i mét ®iÓm bÊt kú trªn l-ìi c¾t chÝnh x ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: D X tg tg   [radian] (5.1) D sin  . trong ®ã: - Dx lµ ®-êng kÝnh vßng trßn ®i qua ®iÓm kh¶o s¸t, mm, - x lµ gãc tr-íc t¹i ®iÓm kh¶o s¸t trªn l-ìi c¾t chÝnh cña mòi khoan, ®é, - D lµ ®-êng kÝnh mòi khoan, mm -  lµ gãc xo¾n, ®é -  lµ gãc nghiªng chÝnh, ®é Tõ (5.1) cã nhËn xÐt: Gãc tr-íc cña mòi khoan thay ®æi theo h-íng gi¶m dÇn tõ ngoµi vµo t©m mòi khoan. Th-êng chän D = (18o 30o). 2. Gãc sau chÝnh  Gãc sau chÝnh  t¹i mét ®iÓm cña l-ìi c¾t chÝnh lµ gãc hîp bëi mÆt ph¼ng tiÕp tuyÕn víi mÆt sau t¹i ®iÓm kh¶o s¸t cña l-ìi c¾t vµ mÆt ph¼ng tiÕp tuyÕn víi ®-êng trßn quü ®¹o cña ®iÓm ®ã quanh t©m mòi khoan, ®o trong mÆt c¾t däc trôc A-A . T-¬ng quan gi÷a gãc sau chÝnh ë tiÕt diÖn chÝnh N vµ gãc sau chÝnh ë mÆt c¾t däc trôc X cã thÓ biÓu thÞ qua c«ng thøc: tgN = tgX.sin (5.2) trong ®ã: - X lµ gãc sau chÝnh t¹i ®iÓm kh¶o s¸t, ®o trong mÆt c¾t däc trôc A-A , - N lµ gãc sau chÝnh ®o trong mÆt c¾t chÝnh N-N T-¬ng tù gãc tr-íc, gãc sau còng cã trÞ sè thay ®æi ...