Cracking xúc tác - Chương 1

Hầu hết các phản ứng hoá học đ−ợc áp dụng ở quy mô công nghiệp đều lμ các phảnứng xúc tác. Rất nhiều quá trình công nghệ đ−ợc cải tiến, hoμn thiện lμ nhờ những phátminh về chất xúc tác mới. Một trong những quá trình có quy mô công nghiệp lớn nhất lμ quátrình cracking xúc tác. Cracking lμ sự chuyển hoá các phân tử lớn của dầu mỏ thμnh cácphân tử hydrocacbon nhỏ hơn thuộc phân đoạn gasolin (xăng)....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cracking xúc tác - Chương 1 GS. TS. NguyÔn H÷u PhóCracking xóc t¸c • Ho¸ häc • ChÊt xóc t¸c • Qu¸ tr×nh c«ng nghÖNhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt Hµ Néi T¸c gi¶: GS. TS. NguyÔn H÷u Phó ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n: PGS. TS. T« §¨ng H¶i Biªn tËp vµ söa bµi: ThS. NguyÔn Huy TiÕn Ngäc Linh Tr×nh bµy b×a: h−¬ng Lan Nhµ xuÊt b¶n khoa häc vµ kü thuËt 70 TrÇn H−ng §¹o − Hµ Néi 54 − 541 546 − 17 − 05KH K T − 05 I n 7 0 0 cu èn , khæ 1 9 × 2 7 c m, t¹i GiÊy phÐp xuÊt b¶n sè: 546 − 17 − 20/5/2005 In xong vµ nép l−u chiÓu th¸ng 6 n¨m 2005. Lêi nãi ®Çu ViÖt Nam ®ang b¾t ®Çu x©y dùng c¸c nhµ m¸y läc dÇu vµ läc – ho¸ dÇu. Trong mét nhµ m¸y läc dÇu, qu¸ tr×nh cracking xóc t¸c chiÕm mét vÞ trÝkh¸ quan träng. Do ®ã, c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ ho¸ häc qu¸ tr×nh cracking xóct¸c, vÒ b¶n chÊt vµ c¸c ph−¬ng ph¸p tæng hîp chÊt xóc t¸c vµ vÒ c«ng nghÖ qu¸tr×nh cracking lµ hÕt søc quan träng ®èi víi nh÷ng ai ®·, ®ang vµ sÏ lµm viÖc(häc tËp, nghiªn cøu vµ vËn hµnh s¶n xuÊt) trong lÜnh vùc läc – ho¸ dÇu. T«i viÕt cuèn s¸ch nµy víi sù ch©n thµnh muèn ®ãng gãp phÇn kiÕn thøcÝt ái cña m×nh cho sù ph¸t triÓn ngµnh DÇu khÝ cßn non trÎ cña ViÖt Nam. Hy väng r»ng, cuèn s¸ch sÏ ®em l¹i nh÷ng ®iÒu cã Ých cho c¸c sinh viªn,b¹n bÌ vµ ®ång nghiÖp cña t«i ®ang häc tËp, nghiªn cøu vµ c«ng t¸c trong c¸ctr−êng ®¹i häc, viÖn nghiªn cøu vµ c¸c c¬ së s¶n xuÊt. T«i xin thµnh thùc c¶m ¬n c¸c lêi nhËn xÐt, gãp ý cña ®éc gi¶ vÒ cuèns¸ch nµy. GS. TS. NguyÔn H÷u Phó Phßng Ho¸ lý – BÒ mÆt ViÖn Ho¸ häc, ViÖn Khoa häc vµ C«ng nghÖ ViÖt Nam 18 Hoµng Quèc ViÖt, CÇu GiÊy, Hµ Néi 34 B¶ng c¸c ch÷ viÕt t¾t vµ ký hiÖu C¸c ch÷ viÕt t¾t vµ ký hiÖu ®· ®−îc chó thÝch ngay lÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn trong cuèns¸ch. Tuy nhiªn, ®Ó cho thuËn tiÖn, nhÊt lµ ®èi víi c¸c ®éc gi¶ chØ ®äc tõng phÇn, chóng t«inh¾c l¹i tÊt c¶ c¸c ch÷ viÕt t¾t vµ ký hiÖu trong b¶ng nµy ®Ó dÔ dµng theo dâi.~ ChuyÓn dÞch nhãm metyl (alkyl)Me~H ChuyÓn dÞch hydro (hydrua)%kl PhÇn tr¨m khèi l−îng%LV PhÇn tr¨m thÓ tÝch láng%t t PhÇn tr¨m thÓ tÝch ~ ~∆G* BiÕn thiªn thÕ ®¼ng ¸p (n¨ng l−îng tù do) cña giai ®o¹n chuyÓn dÞch ( Me , H )∆Gpu BiÕn thiªn thÓ ®¼ng ¸p cña ph¶n øng∆Hpu BiÕn thiªn entanpy cña ph¶n øng∆Hht BiÕn thiªn entanpy h×nh thµnh (nhiÖt sinh)∆Spu BiÕt thiªn entropy cña ph¶n øngABD MËt ®é khèi trung b×nh (average bulk density)AFS Fluosilicat amoni Zeolit Y ®−îc xö lý víi (NH4)2SiF6AFSYAl (E) Nh«m ë ngoµi m¹ng tinh thÓAl (T) Nh«m ë trong m¹ng l−íi tinh thÓAP §iÓm anilin, aniline point Uû ban Thö nghiÖm vµ VËt liÖu cña Mü (American Society for Testing andASTM Materials)ATB S¶n phÈm giµu aromat ®¸y th¸p T©m Br½nstedBBPSD Thïng dÇu/ngµy ho¹t ®éng (barrels per calendar day) −C3 Hydrocacbon cã m¹ch cacbon nhá h¬n 3 =C3 Hydrocacbon olefin cã m¹ch 3 cacbon (propylen)C5+ Hydrocacbon cã m¹ch cacbon lín h¬n 5CA PhÇn tr¨m träng l−îng cacbon cña aromat; phÇn tr¨m träng l−îng aromat 5CCR CÆn cacbon CondrasonCD MËt ®é lÌn chÆt (compacted density)CI ChØ sè cetan, cetane indexCN PhÇn tr¨m träng l−îng cacbon cña naphten, phÇn tr¨m träng l−îng naphten −Cn PhÇn hydrocacbon cã m¹ch cacbon nhá h¬n n +Cn PhÇn hydrocacbon cã m¹ch cacbon lín h¬n nCO KhÝ oxit cacbonCO DÇu giµu hydrocacbon vßng th¬m (cycle oil)CO PhÇn tr¨m träng l−îng cacbon cña olefin, phÇn tr¨m träng l−îng olefinCOC M« h×nh suy gi¶m ho¹t tÝnh xóc t¸c do sù h×nh thµnh cèc (coke on catalyst)CP PhÇn tr¨m träng l−îng cacbon cña parafin, phÇn tr¨m träng l−îng parafincSt §¬n vÞ ®o ®é nhít, xenti stoke (St)D TØ trängDCC Cracking xóc t¸c s©u (deep catalytic cracking)DHA Hydrodealky l ho¸DM O DÇu ®· xö lý kim lo¹i (demetallized oil)DO DÇu g¹n (decanted oil)EBP §iÓm s«i cuèi (end boiling point)EDTA Etylen diamin tetra axetic (ethylenediaminetetraacetic acid)ESP M¸y läc khÝ tÜnh ®iÖn (electrostatic precipitaion)EXT ChiÕt t¸ch aromatFAU Fau ...