Cù lao mộ đôi

Trang trại của họ Trương rộng hơn năm trăm mẫu, nằm gần cửa biển, có con sông dồi dào phù sa chảy ngang. Hai bên bờ sông là ruộng lúa, bãi mía, vườn cây ăn trái tươi tốt, bát ngát. Giữa dòng sông nổi lên một cù lao tròn trịa như quả đồi con con, cỏ cây hoang dại bao trùm. Ruộng vườn hai bên sông và cả cù lao này đều là đất đai của họ Trương. Theo gia phả, Trương Ký là đời thứ mười bốn của dòng họ oanh liệt trong khai khẩn đất đai, nhưng chưa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cù lao mộ đôi Cù lao mộ đôi TRUYỆN NGẮN CỦA LẠI VĂN LONGTrang trại của họ Trương rộng hơn năm trăm mẫu, nằm gần cửa biển, có con sông dồidào phù sa chảy ngang. Hai bên bờ sông là ruộng lúa, bãi mía, vườn cây ăn trái tươi tốt,bát ngát. Giữa dòng sông nổi lên một cù lao tròn trịa như quả đồi con con, cỏ cây hoangdại bao trùm. Ruộng vườn hai bên sông và cả cù lao này đều là đất đai của họ Trương.Theo gia phả, Trương Ký là đời thứ mười bốn của dòng họ oanh liệt trong khai khẩn đấtđai, nhưng chưa bao giờ giàu có này. Mọi sản vật thu được trên bờ, dưới nước chỉ đủ đểnuôi sống hơn trăm gia đình nhiều đời phát canh thu tô cho họ Trương. Đây cũng là lựclượng “ngụ binh ư nông”, từng đánh tan nhiều băng cướp ngòai biển vào, trên rừngxuống.Khi Trương Nhất, Trương Hai – hai con trai của Trương Ký còn ở tuổi thiếu niên thì mẹqua đời. Không còn người vợ, người mẹ, ba bố con dù sống trên tiềm năng ngồn ngộnvẫn man mác thiếu thốn. Lâu dần, nỗi niềm thành bức xúc. Hai cậu con còi cọc, hay ốmđau, được các thầy thuốc cho rằng do thiếu tình mẫu tử. Trăn trở mãi, Trương Ký quyếtđịnh tìm kế mẫu cho con. Mấy chục cô gái con các gia đình tá điền cùng vô số người đẹpở các làng lân cận, đều không thỏa mãn được mong muốn của Trương Ký. Ông nhìn họ,không tìm được nét hấp dẫn hơn so với người vợ cũ của ông. Hàng trăm cô gái đều na nánhư nhau trong trang điểm, y phục, tính cách, ngôn phong và tư tưởng duy cảm, thủ phận.Trương Ký thở dài khi nghĩ đến phải chung sống với những điều không còn tạo ra cảmhứng. Ông không muốn người vợ mới chỉ đem đến cho các con của ông hát ru và chuyệncổ tích. Ông muốn nàng dạy cho chúng cách suy nghĩ duy lý thay vì kinh nghiệm và tháiđộ cầu an. Ông quyết định đi thật xa để tìm bằng được giấc mơ của mình. Sau khi cắt đặtviệc nhà, dặn dò gia nhân chăm sóc dạy dỗ hai quý tử, ông gói ghém hành lý lên đường.Xác định chuyến đi của mình phải mất trên dưới hai năm, Trương Ký cho vẽ chân dunghai con trai mang theo, phòng khi nhớ nhung… Ông cũng thắp nhang, khấn trước bàn thờtổ tiên rằng: “Xin các cụ phù hộ cho con chân cứng đá mềm. Con muốn đi thật xa, chọnthật kỹ, đem về cho gia tộc này nàng dâu mới, làm thay đổi những gì cũ kỹ…” Gia nhânđã dùng một thuyền lớn, chở Trương Ký và con ngựa đen tuyền đi ngược mãi lên thượngnguồn con sông chảy qua đất đai Trương tộc. Đến khi gặp nước chảy xiết, thác cao vờivợi ầm ầm tung bụi nước trắng xóa, ông cho thuyền quay về. Đã cuối ngày, ông cột ngựanơi bãi cỏ tươi tốt, chọn một phiến đá bằng phẳng dưới táng cây to làm chỗ ngả lưng quađêm. Một mình giữa rừng hoang vu, ông đốt lửa cho đỡ sợ, đỡ lạnh rồi ngã đầu lên túihành lý. Nhắm mắt mãi vẫn không vào được giấc ngủ, ông ngồi dậy lấy giấy bút viết liềnmột mạch bài thơ “Hành phương Tây”:Đêm nay ta ngủ dưới tàng câyChờ trăng soi bước hành phương TâyÂm u rừng núi đêm hiu quạnhThắp lửa… buồn vây… nai tác bầy…!Nàng ở đâu, hỡi đất trời cao rộng?Ta nhìn mây đoán màu tóc được chăng?Vó ngựa băng băng, đường xa thôi thúcTa làm sao nghe được tiếng em cười!Nàng là ai giữa thế gian muôn mặtMắt có buồn như màu biển hoàng hôn?Nụ cười hạnh phúc hay chua chátKhi nhắm cùng ta chén rượu tình!Mai ta đi một mình một ngựaTheo trăng cô đơn, vấn vương gió đưa đườngMai ta đi cỏ cây còn ngủ muộnMơ lúc trở về đôi bóng đẹp rừng hoang…Trăng lên, gà rừng vỗ cánh gáy vang núi, ông tợp vài ngụm rượu, vốc nước sông mátlạnh khỏa lên mặt rồi thu hành lý lên lưng ngựa. Theo đường mòn len lỏi trong rừng,ngựa ô đưa ông qua hết rừng già, trảng tranh, xuôi dần về phía những làng mạc, thị trấn.Cả đời quanh quẩn trong trang trại, hành trình này làm Trương Ký khoái trá với tự do baybổng. Ông mê mẩn bước theo những khám phá mới mẻ, cuộc đời thong dong, không cầnnghĩ đến trách nhiệm, thời gian. Một ngày nọ, Trương Ký đến một đô thành tráng lệ. Tiểuchủ ấp trại có cả trăm gia nhân này bỗng thấy mình nhỏ bé, lạc lõng giữa những đại lộthênh thang ồn ào ngựa, xe xuôi ngược. Ông đã bàng hoàng khi đứng trên bến cảng ngắmnhững con tàu to lớn lạ thường. Chúng to hơn cả quái vật mà hai cậu ấm nhà ông từngtưởng tượng, kể cho nhau nghe. Chúng phun khói mù mịt lên những ống sắt đồ sộ và cấttiếng rống rung chuyển biển khơi, hơn cả bầy voi dữ hợp lại. Đêm xuống, đô thành nhộnnhạo khủng khiếp này trở thành thế giới ánh sáng rực rỡ, huyền ảo. Đó là lúc nó khoe hếtvẻ sang trọng và độc ác, bất công. Trong những nhà hàng lộng lẫy, thức ăn đồ uống đắttiền được dồn ép vào dạ dày của nhà giàu đến nôn mửa mới thôi. Sau lưng sự thừa mứa,xa xỉ ấy là những góc phố tối om với những kiếp người co quắp bên vệ đường, những đứatrẻ đói khát lao vào các hộc rác tranh giành thức ăn thừa cùng lũ chuột cống hôi hám.Trương Ký thở dài, ngán ngẩm. Lần đầu trong hành trình dài dặc, con người phiêu lãngnày có cảm giác nặng nề…***Buổi sớm mai, ở một góc khu chợ ồn ào, náo nhiệt có một phụ nữ trải tấm vải tr ...