Cúi xuống là đất

Cậu tôi chém một nhát dao phay vô cột nhà, tuyên bố từ bỏ con gái khi chị bỏ nhà theo tiếng gọi của tình yêu. Chị thương một anh chàng đào đất mướn lêu têu không nhà không đất, không biết từ đâu tới và sẽ đi đâu. Chuyện cũng đã lâu, một năm vài ba lần, ghé qua nhà cậu, tôi lại nhớ người con gái lanh lẹ, giỏi giắn, hay cười, đồng tiền lún sâu một bên má. Nhớ mà không dám nhắc, vì vết dao khắc sâu vào gốc cột, cảm giác bén...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cúi xuống là đất Cúi xuống là đất Cậu tôi chém một nhát dao phay vô cột nhà, tuyên bố từ bỏ con gái khi chị bỏ nhà theo tiếng gọi của tình yêu. Chị thương một anh chàng đào đất mướn lêu têu không nhà không đất, không biết từ đâu tới và sẽ đi đâu. Chuyện cũng đã lâu, một năm vài ba lần, ghé qua nhà cậu, tôi lại nhớ người con gái lanh lẹ, giỏi giắn,Ảnh: images hay cười, đồng tiền lún sâu một bên má. Nhớ mà không dámnhắc, vì vết dao khắc sâu vào gốc cột, cảm giác bénlẹm ớn xương…Cảm giác có chút đau ở đâu đó. Mười năm, ký ức vềchị vẫn đứng yên, trong khi chị đã cùng thời gian đixa lắm. Nhưng gặp lại ở một nơi bất ngờ, thị trấn cửabiển, trong xóm lao động nghèo, chị ngồi bên cái cốiđá xay bột trước hàng ba, tôi không chút ngại ngầnnào, lập tức gọi tên một nhan sắc cũ.Cuộc gặp nhau mừng tủi, chị khen tôi nhớ giỏi, chứ chị giờđen đúa, má nám, tóc xác xơ… Chỉ vào cây chùm ruộttrước nhà, tôi cười, em nhận ra chị từ nó. Cái cây này trướcnhà cậu tôi cũng có, và khoảng sân nhỏ nhoi ở nơi này cũnggợi nhớ nhà cậu. Chùm ruột đã cao khỏi đầu, cây mai tứquý đèo đẹt, dây mồng tơi leo kín cái rào thấp lủn tủn ngănhờ hững với nhà bên cạnh. Một mớ cải xanh gieo ở góc đấtsát hàng ba, vài cây cuối giồng đã lên ngồng, màu hoa vàngnhư sắp cháy. Chị cười buồn, bảo, nhớ nhà quá, nên trồngchơi…Mười năm lập thân, chị vẫn chưa có mảnh đất cho mình.Chồng đi biển, chị ở nhà xay bột làm bánh cam, bánh còngbưng bán dạo, chăm chút hai đứa con nhỏ. Tôi nhìn thấycuộc đời rày đây mai đó ở hình ảnh những viên gạch tàu kêtạm bợ rời rạc trên nền nhà. Ờ, sống trên đất mướn mà, khicần thì xếp lại, cặm đời chỗ khác. Chỉ cây ở trước nhà làkhông sống đời tạm bợ, chúng vẫn lớn lên dù hơi cằn cỗi,bởi gió biển bàng bạc vị muối.Không cần chị nói, tôi cũng biết chị nhớ đất lắm, nhớ mảnhvườn mảnh sân quê nhà, nên thiết tha ân cần với cây cỏ dùđất dưới chân giờ chưa phải là của chị. Mà có hề gì đâu, đấtkhông quan tâm mình thuộc về ai, hễ có một bàn tay biếtvun xới gieo trồng, đất sẽ run rẩy nuôi cây lớn. Cây mainày đỏng đảnh lắm rồi cũng trổ mươi cái bông, cải vớimồng tơi nhà ăn không hết san sẻ cho cả láng giềng, chùmruột ra trái đã ba mùa, trẻ con cả xóm trèo hái chấm muốichán chê, số còn lại chị ngào đường để dành trong tủ. Chịcười nhẹ, “hồi đó, ba chị thích ăn chùm ruột ngào lắm…”.Chợt nhớ ra, chị hỏi, “em thấy cây chùm ruột bên nhà cònkhông?”.Không, nó bị đốn mất rồi. Ký ức của chị ở lại với ngày xưa,trong khi mảnh sân, khu vườn và cánh đồng đó thì đi vớimười năm. Nhiều đổi thay, mất mát. Giờ từ ngoài đườngngó vô thông thốc, trống hoang, trụi lủi căn nhà đã giàtường vôi mái ngói. Đứng dựa cửa sau, trong mắt cũng chỉcòn hình ảnh cái chòm mả trơ trọi giữa vườn. Ở đó có mộtông già cứ gặp tôi là ca cẩm, càm ràm mấy đứa con. Ông cacẩm, hờn giận luôn cái xóm Rạch Ruộng đã bỏ đất khi vẫnđang đứng trên đất