Cuộc đời của Frank Lôi Rait - Đổi mới trong nghệ thuật kiến trúc: Phần 2

Tài liệu Đổi mới trong nghệ thuật kiến trúc - Cuộc đời của Frank Lôi Rait là một tác phẩm hết sức hấp dẫn, với 23 chương mục, viết về cuộc đời, số phận, thân thế, sự nghiệp, tư tưởng của một con người mà cả thế giới văn hoá đã nghiêng mình khi ông ra đi vào tuổi 92 với 70 năm hoạt động nghề nghiệp kiến trúc - nghệ thuật. Tài liệu gồm 2 phần, mời các bạn cùng tham khảo phần 2 sau đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cuộc đời của Frank Lôi Rait - Đổi mới trong nghệ thuật kiến trúc: Phần 2 13. NHŨNG ĐỒ ÁN KHÔNG BAO GIỜ Được THựC HIỆN Trong hai giờ liền, Rait cùng hai trợ thủ chiến đấu chống lạingọn lửa. Có lúc họ đã tin rằng sẽ dập được ngọn lửa thì đợtcháy khác lại bùng lên dưới mái nhà. Ngọn lửa bốc dần lên caolàm những người láng giềng xô đến. Mặc dù với tất cả cố gắng, ngôi nhà đã gần như cháy trụi.Rait chỉ còn lại bộ quần áo ẩm ướt và bẩn thỉu. Những tranhkhắc Nhật Bản quý giá đã cháy sạch. Rait thất vọng, tất cà đãmất hết, ônạ không còn cách gì để cứa vãn được nữa, ngay cả sựgiúp đỡ của họ hàng vì đa số các cậu và anh emhọ của ông đềuđã chết hoặc đi khỏi La Valê. Mấy ngày sau khi tai hoạ xẩy ra, Rait bắt tay vào quét dọnnhững đổ nát. Lúc đó Rait mới biết, hỏa hoạn gây ra bởi mộtnguồn điện trong điện thoại. Trong đống tro tàn ông tìm thấynhững mảnh đá ba dan, một bức tượng nhà Ngụy và các đổ sứđời Minh, do lửa cháy đã biến thành màu đồng. Rait đã thiết kế và vất vào sọt rác bốn mươi bản vẽ,7 trước khi «tìm thấy phương án ônẹ vừa lòng. Với một cố gắng hết sức, ông đã dựng Taliêsin III vào đầunăm 1926. Cũng lúc đó, Wenđinhgen, một tạp chí mĩ thuật xuất bản ởHà Lan, Anh và Đức đã dành toàn bộ một số báo đăng các tácphẩm của Rait. Viên Hàn lâm Mĩ thuật Hoàng gia ở Angvc đãbầu ông là viện sĩ danh dự. Nhưng những khó khăn lớn về tài chính lại đến với Rait. Sautrận hoả hoạn, Miriam lại đòi một số tiền lớn trước khi đồng ý li70dị, cuộc khủng hoảng năm 1929 làm mọi người không có tiền đểnghĩ đến việc xây dựng lại Taliêsin. Rait sống ít lâu ở Niu Ooc, ở nhà em ông là Maginel để cânbằng cuộc sống. Khi trở về Taliêsin, ông vẫn không thể trả được hết nợ vàngười ta đề nghị ông rời khỏi nhà. Ông trở thành người không cóchỗ ở và không có việc làm. •• • • Trong thời gian chờ đợi hợp đồng chính thức về toà nhà XanhMacô, ngày 25 tháng 8 năm 1928, Rait cưới Olgivana Lazovitr,người đã chứng tỏ sự gắn bó và tình yêu đối với ông vào nhữngthời kì đen tối nhất của đời ông. Rait đã làm quen với những vở múa Balê Nga ở Sicagô. Ôngbị hấp dẫn bởi người phụ nữ đẹp có mái tóc đen, mắt màu tro,dáng điệu như một bà hoàng này. Đó là một người đàn bà rấtthông minh. Mùa đông năm đó, tờ Achitechtural Rêco công bố một loạtbài của Rait. Trong số tháng 12 năm 1928, ông đã trích dẫn lờicủa Cac Sanđbuôc hỏi ông: Tại sao ngài còn nói đến thơ, đếncái đẹp, đến chân lí và lí tưởng? Tại sao ngài không nói đếnnhững vật nghiêm túc như những cái bảng, những cái đinh vànhững cái cửa kho lúa? Rait đã nói rằng thơ và chân lí là những biểu hiện tượng trưngcủa nhân bản, rằng thơ hiểu theo đúng nghĩa cửa nó, là lòi ngợica và trái tim của sự vật. Trong kiến trúc, thơ, đó là tự do củanhững hình thức. Nhiều bản vẽ của công trình Xanh Macô đã xong xuôi, chỉcòn thiếu chữ kí của tiến sĩ Chanđlơ ở phía dưới bản hợp đồng. 71Nhưng trước khi có chữ kí, ngân khố đã vỡ nợ và đại khủnghoảng đã giáng xuống nước Mỹ. Đáng nhẽ có thể nhận được bốnmươi ngàn đô la như dự tính, Rait mắc nợ mười chín ngàn đô lađã dùng để khai thông trại Ôcatila. Cùng lúc với việc mất hết hi vọng đó, đồ án xây dựng ngôinhà ở cho nhà thờ Xanh Macô cũng đổ nốt. Tất cả các côngtrình xây dựng ở Mỹ đều bị tê liệt. Rait không biết rằng rồi đâyông sẽ sống bằng gì, nhưng tinh thần tự lập đã thúc đẩy ông hoạtđộng tiếp để đẩy lùi thất vọng. Được Olgivanna hiểu và động viên,Rait vẫn vững tin rằng còn tiến những bước dài trong kiến trúc.72 14. NGƯỜI CHIẾN Sĩ DẪN DẮT CÁC KIẾN TRÚC S ư TRẺ Đã íừ lâu, đại đa số các kiến trúc sư châu Âu đã tuyên bốrằng Rait là một thiên tài kiến trúc, nhưng mãi cuối cùng ôngmới được đất nước thừa nhận. Trường Đại học Tổng hợp Cosinelmời ông giảng bài, và năm 1930, ông giảng một loạt các chuyênđổ ở Trường Đại học Printơxơn... Saư các bài giảng ở Printơxơn, Rait tiếp tục giảng ở XitơlĐenvơ, Minêapôlis, Sicagô và Minvôkê, trước những cử tọa trẻđầy hưng phấn. Trong khi nói về Sự bạo hành của những nhà chọc trời ôngchủ trương rằng những nhà chọc trời được dựng lên không phảivì lợi ích của nhân loại, mà để tăng lợi nhuận cho những ôngchủ của chúng. Hồi ấy hãng Pan American mời ông làm uỷ viên hội đồng chấmthi quốc tế một đài kỉ niệm Cristophơ Côlông. Rait đã cùng đivới vợ và trên boong tầu ông đã quen với Eerô Xaarinen mộtkiến trúc sư Phần Lan, sau này trở thành người bạn lớn của ông. Khi tầu vừa nhả neo, Rait bị một đám các thanh niên bao vây.Đó là các sinh viên trường Mĩ thuật Braxin đã bãi khoá vì cácgiáo sư của họ đã cấm đọc sách của Rait. Những sinh viên nàyđề nghị Rait ủng hộ sự nghiệp của họ. ... Ông đã tham gia vào một cuộc luận chiến với các đối thủcủa trường Mĩ thuật. Cuối cuộc họp, các sinh viên xông lên bục,đẩy các quan khách ra, ...