Đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp ở đô thị du lịch (Nghiên cứu mẫu tại thị xã Sầm Sơn)

Bài viết bàn về việc kết hợp phát triển nông nghiệp với phát triển du lịch là phương thức tốt để đa dạng hóa nền nông nghiệp, gắn sản xuất nông nghiệp với thị trường, làm hình mẫu cho sự cân đối giữa phát triển kinh tế và sử dụng các loại tài nguyên. Đồng thời, nông nghiệp tại các thành phố du lịch sẽ trở thành mô hình nông nghiệp trong tương lai nói chung và nông nghiệp đô thị nói riêng. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp ở đô thị du lịch (Nghiên cứu mẫu tại thị xã Sầm Sơn) A D„NG HO SƒN XU‡T NÆNG NGHI›P Ð Æ THÀ DU LÀCH (Nghi¶n cùu m¨u t¤i thà x¢ S¦m Sìn) L¶ V«n Tr÷ðng Tr÷íng ¤i håc Hçng ùc 1. °t v§n · Trong mët nghi¶n cùu g¦n ¥y [1], chóng tæi ¢ ph¥n t½ch vai trá cõa qu¡ tr¼nh æ thà hâa trong vi»c thóc ©y sü ph¡t triºn cõa s£n xu§t næng nghi»p n÷îc ta. B i b¡o n y s³ ti¸p töc tr¼nh b y nhúng nghi¶n cùu v· a d¤ng hâa s£n xu§t næng nghi»p t¤i mët æ thà du làch (thà x¢ S¦m Sìn) vîi ba l½ do chõ y¸u: - Ph¡t triºn du làch trong c¡c vòng næng nghi»p, næng thæn v  ng÷ñc l¤i ph¡t triºn næng nghi»p trong c¡c l¢nh thê du làch l  nhúng xu th¸ t§t y¸u, khæng ch¿ gâp ph¦n sû döng hñp l½ c¡c nguçn lüc, a d¤ng hâa næng nghi»p v  du làch, t¤o th¶m vi»c l m, t«ng thu nhªp cho ng÷íi lao ëng, gi£m ngh±o, mang l¤i hi»u qu£ cao v· kinh t¸, x¢ hëi v  mæi tr÷íng, m  cán l  ëng lüc º thóc ©y c£ næng nghi»p l¨n du làch ph¡t triºn b·n vúng. - N÷îc ta câ kh¡ nhi·u æ thà du làch: Sa Pa, H¤ Long, ç Sìn, S¦m Sìn, Cûa Lá,   N®ng, Quy Nhìn, Nha Trang, Cam Ranh, Vông T u,   L¤t,... Qu¡ tr¼nh mð rëng qui mæ c¡c æ thà du làch hi»n câ v  sü xu§t hi»n th¶m c¡c æ thà du làch mîi trong t÷ìng lai ch­c ch­n s³ câ nhúng t¡c ëng r§t lîn ¸n sü ph¡t triºn næng nghi»p nâi chung v  næng nghi»p æ thà nâi ri¶ng. - a d¤ng hâa næng nghi»p tr¶n qui mæ c£ n÷îc ¢ ÷ñc WB ph¥n t½ch [4]. Tuy nhi¶n vi»c nghi¶n cùu a d¤ng hâa næng nghi»p t¤i c¡c æ thà du làch cõa chóng tæi s³ cung c§p cì sð º t¼m ki¸m nhúng gi£i ph¡p nh¬m thóc ©y qu¡ tr¼nh a d¤ng hâa næng nghi»p æ thà v  sü k¸t hñp giúa næng nghi»p v  du làch ð S¦m Sìn nâi ri¶ng v  c¡c æ thà du làch kh¡c ð n÷îc ta nâi chung. 2. Nëi dung 2.1. Quan ni»m v  ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu 2.1.1. Quan ni»m v· næng nghi»p æ thà v  a d¤ng hâa næng nghi»p Theo Luc Mougeot (2002), næng nghi»p æ thà l  mët ng nh s£n xu§t ành và ð ngo¤i æ hay trung t¥m æ thà, câ chùc n«ng s£n xu§t, a d¤ng hâa c¡c lo¤i l÷ìng thüc, thüc ph©m v  c¡c lo¤i s£n ph©m phi l÷ìng thüc kh¡c, t¡i sû döng c¡c nguçn ch§t th£i æ thà, sû döng c¡c s£n ph©m v  dàch vö æ thà, vòng l¥n cªn æ thà, çng thíi cung c§p trð l¤i cho khu vüc n y c¡c s£n ph©m v  dàch vö cao c§p [2]. Næng nghi»p æ thà bao gçm næng nghi»p nëi thà v  næng nghi»p ngo¤i thà. Næng nghi»p nëi thà ÷ñc c§u th nh tø nhúng khu vüc nhä (m£nh §t nhä, v÷ín, ven ÷íng, 1 ban cæng, s¥n th÷ñng, thòng..) trong æ thà dòng º trçng tråt v  nuæi gia sóc phöc vö cho tü ti¶u dòng hay ti¶u dòng ð thà tr÷íng l¥n cªn. Næng nghi»p ngo¤i thà bao gçm nhúng bë phªn s£n xu§t g¦n æ thà ti¸n h nh kinh doanh to n ph¦n hay hay b¡n ph¦n rau qu£ v  c¡c c¥y trçng kh¡c, nuæi gia c¦m v  gia sóc, s£n xu§t súa v  trùng. Næng nghi»p ngo¤i thà bao gçm bë phªn næng nghi»p n¬m trong ranh giîi h nh ch½nh cõa æ thà v  bë phªn næng nghi»p n¬m ngo i ranh giîi h nh ch½nh cõa æ thà nh÷ng ang chàu t¡c ëng trüc ti¸p cõa æ thà v  mang chùc n«ng cõa næng nghi»p æ thà [3]. a d¤ng hâa næng nghi»p, theo ngh¾a hµp câ ngh¾a l  t«ng chõng lo¤i s£n ph©m næng nghi»p ho°c dàch vö do næng d¥n l m ra. Trong i·u ki»n cì sð h¤ t¦ng cõa næng nghi»p ÷ñc c£i thi»n, v§n · l÷ìng thüc ÷ñc gi£i quy¸t, thà tr÷íng mð rëng do tü do hâa th÷ìng m¤i... th¼ a d¤ng hâa trong mët n·n næng nghi»p hi»n ¤i l  sü ¡p ùng cõa næng d¥n èi vîi c¡c cì hëi mîi cõa thà tr÷íng düa v o t½nh kh£ thi v· kinh t¸ v  k¾ thuªt, bao gçm tø vi»c chuyºn c¡c s£n ph©m næng nghi»p câ gi¡ trà th§p sang s£n ph©m næng nghi»p câ gi¡ trà cao hìn, tø s£n xu§t c¡c c¥y trçng truy·n thèng sang s£n xu§t h ng hâa, ch«n nuæi, l¥m nghi»p v  thõy s£n ho°c c¡c ho¤t ëng t¤o thu nhªp phi næng nghi»p [4]. 2.1.2. Ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu - Chóng tæi i·u tra nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p ð thà x¢ S¦m Sìn vîi sè l÷ñng hë ÷ñc kh£o s¡t l  200. Trong â câ 160 hë ð khu vüc ngo¤i thà v  40 hë ð khu vüc nëi thà. Nguçn thu nhªp trong i·u tra n y ÷ñc ph¥n theo 11 l¾nh vüc: trçng tråt, ch«n nuæi, ng÷ nghi»p, l¥m nghi»p, dàch vö du làch, th÷ìng m¤i, doanh nghi»p, l m cæng (nhªn l÷ìng), l m thu¶, chuyºn nh÷ñng t i s£n v  nguçn thu nhªp kh¡c cõa c¡c n«m 2000 v  2006. Ri¶ng nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p n«m 1994 nhªn ÷ñc tø k¸t qu£ i·u tra kinh t¸ - x¢ hëi phöc vö dü ¡n c§p n÷îc v  v» sinh c¡c thà x¢ Thanh Hâa v  S¦m Sìn [5]. - i·u tra thu nhªp cõa c¡c khu vüc du làch næng nghi»p n«m 2006 vîi èi t÷ñng i·u tra l  c¡c chõ doanh nghi»p v  ng÷íi qu£n l½ ho¤t ëng t¤i c¡c khu vüc Qu£ng C÷, Tr÷íng L» v  Nam S¦m Sìn. - Sû döng ch¿ sè a d¤ng hâa Simpson (SID - Simpson Index of Divertify) º ph¥n t½nh mùc ë a d¤ng hâa cõa s£n xu§t næng nghi»p v  cõa nguçn thu nhªp trong c¡c hë næng nghi»p. X SID = 1 − Pi2 Trong â: Pi l  t¿ ph¦n cõa nguçn thu nhªp thù i trong têng thu nhªp cõa hë næng nghi»p (ho°c t¿ ph¦n di»n t½ch c¥y trçng thù i trong têng di»n t½ch gieo trçng). 0 ≤ SID ≤ 1,0, khi ch¿ câ 1 nguçn thu nhªp (pi = 1) th¼ SID = 0. 2.2. K¸t qu£ nghi¶n cùu a d¤ng hâa næng nghi»p ÷ñc thº hi»n ð c§p næng hë, næng tr¤i (a d¤ng hâa nguçn thu nhªp) v  c¡c c§p l¢nh thê lîn hìn (a d¤ng hâa s£n ph©m, gi¡ trà, lo¤i h¼nh v  a d¤ng hâa theo l¢nh thê). 2.2.1. a d¤ng hâa nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p Tø xa x÷a, ho¤t ëng kinh t¸ ð c¡c vòng ven biºn n÷îc ta th÷íng l  chçng h÷îng ra biºn khìi, vñ h÷îng v o çng ruëng. Ng y nay, do t¡c ëng cõa nhi·u nh¥n tè, trong â m¤nh nh§t ph¡t triºn kinh t¸ theo ành h÷îng thà tr÷íng, giao quy·n sû döng ruëng §t 2 cho ng÷íi næng d¥n v  ph¡t triºn du làch,... n¶n ngo i hai ho¤t ëng ch½nh tr¶n ¥y, t¤i c¡c æ thà du làch ð ven biºn, næng d¥n cán tham gia nhi·u ho¤t ëng næng ...