Đặc điểm của phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ những năm 1930-1931

Trong giai đoạn lịch sử này, phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ chỉ diễn ra theo xu hướng vô sản, phản ánh những đặc điểm của phong trào này trong cả nước, đồng thời thời cũng có nét riêng: Đó là dù bùng nổ muộn so với các khu vực khác trong toàn quốc, nhưng diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt, tồn tại lâu dài, tiêu biểu nhất là ở Quảng Ngãi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm của phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ những năm 1930-1931ĐẶC ĐIỂM CỦA PHONG TRÀO CÁCH MẠNG Ở NAM TRUNG KỲ NHỮNG NĂM 1930-1931 TRƯƠNG CÔNG HUỲNH KỲ Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Tóm tắt: Trong những năm 1930-1931, ở Việt Nam đã diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng phản ảnh những chiều hướng phát triển khác nhau của phong trào dân tộc tư sản (do Việt Nam Quốc dân Đảng đại diện) và phong trào dân tộc vô sản với sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong giai đoạn lịch sử này, phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ chỉ diễn ra theo xu hướng vô sản, phản ánh những đặc điểm của phong trào này trong cả nước, đồng thời thời cũng có nét riêng: đó là dù bùng nổ muộn so với các khu vực khác trong toàn quốc, nhưng diễn ra mạnh mẽ, quyết liệt, tồn tại lâu dài, tiêu biểu nhất là ở Quảng Ngãi. Từ khóa: Việt Nam, Nam Trung Kỳ, đặc điểm, phong trào, cách mạng, 1930, 1931.1. ĐẶT VẤN ĐỀTrong những năm 1930-1931, ở Việt Nam đã diễn ra những sự kiện lịch sử quan trọngphản ảnh chiều hướng phát triển trái ngược của phong trào dân tộc tư sản và phong tràodân tộc vô sản. Cuộc khởi nghĩa của Việt Nam Quốc dân Đảng (2-1930) đánh dấu sựthất bại của phong trào dân tộc tư sản trên vũ đài chính trị Việt Nam. Ngược lại, sự rađời của Đảng Cộng sản Việt Nam và phong trào cách mạng do Đảng lãnh đạo đã khẳngđịnh xu thế phát triển tất yếu của cách mạng Việt Nam theo lập trường vô sản. Phongtrào cách mạng trong những năm 1930-1931 do Đảng Cộng sản Việt Nam phát động vàlãnh đạo trên cơ sở đường lối đúng đắn và sáng tạo, đã diễn ra trên quy mô rộng lớn, thuhút đông đảo quần chúng công nông tham gia, hình thức đấu tranh quyết liệt và mangtính chất cách mạng triệt để, mặc dù ở Trung Kỳ có bộc lộ sự tả khuynh nhất định.Phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ những năm 1930-1931 đã phản ảnh những đặcđiểm mang tính phổ quát trên đây của toàn quốc nhưng cũng có những điểm riêng dođiều kiện lịch sử địa phương quy định.2. NHỮNG ĐẶC ĐIỂM CHỦ YẾU CỦA PHONG TRÀO CÁCH MẠNG Ở NAMTRUNG KỲ NHỮNG NĂM 1930-19312.1. Phong trào cách mạng ở Nam Trung Kỳ những năm 1930-1931 chỉ diễn ratheo lập trường cách mạng vô sảnNói về đặc điểm cua phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm từ 1925 đến1930, Lê Duẩn - nguyên Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định: “Phongtrào dân tộc có tính chất xã hội chủ nghĩa của giai cấp vô sản đã có song song vớiphong trào dân tộc có tính chất tư sản,… là một hiện tượng lịch sử đặc biệt của nướcTạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học HuếISSN 1859-1612, Số 01(49)/2019: tr. 117-124Ngày nhận bài: 30/11/2018; Hoàn thành phản biện: 06/3/2019; Ngày nhận đăng: 14/3/2019118 TRƯƠNG CÔNG HUỲNH KỲViệt Nam”... Cuộc cách mạng dân tộc Việt Nam không tiến tuần tự từ tính chất tư sảnqua tính chất vô sản, hết tư sản rồi mới đến vô sản, mà bản chất là nhảy vọt. Trong mộtthời gian, phong trào dân tộc tư sản và phong trào dân tộc vô sản đã chen nhau mà tiếnlên…” [5, tr. 38-39].Thật vậy, sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, phong trào cách mạng theo lập trường tưsản tiếp tục phát triển với đỉnh cao là sự ra đời của Việt Nam Quốc dân Đảng (25-12-1930). Tuy nhiên, địa bàn ảnh hưởng của tổ chức này chủ yếu là ở Bắc Kỳ. Do đó, khiViệt Nam Quốc dân Đảng phát động khởi nghĩa vào tháng 2-1930, cuộc khởi nghĩa chủyếu diễn ra ở các tỉnh Bắc Kỳ như Yên Bái, Phú Thọ (Hưng Hóa, Lâm Thao), Hà Nội,Hải Dương, Thái Bình,… [10, tr.249-250].Cùng với Việt Nam Quốc dân Đảng, có tổ chức Phục Việt ra đời vào năm 1925 theo xuhướng cách mạng dân chủ tư sản, sau đó cải tổ thành Hưng Nam, Việt Nam Cách mạngĐảng (1926), Việt Nam Cách mạng Đồng chí Hội (1926), Tân Việt Cách mạng Đảng(1928). Những tổ chức này có mặt ở các tỉnh Nam Trung Kỳ từ những năm 1926-1927và đã dần chuyển sang xu hướng cách mạng vô sản, hoạt động theo đường lối của HộiViệt Nam Cách mạng Thanh niên rồi chuyển biến thành các tổ chức Cộng sản thuộcĐộng Dương Cộng sản Liên đoàn. Trên cơ sở này, đến tháng 3-1930, đã lần lượt thànhlập các đảng bộ thuộc Đảng Cộng sản Việt Nam như Tỉnh Đảng bộ Quảng Nam, TỉnhĐảng bộ Quảng Ngãi,…Ngay khi thành lập, các chấp ủy của Đảng bộ Cộng sản các tỉnh Nam Trung Kỳ đã nhanhchóng chấp hành chỉ thị của Trung ương Đảng, cũng như Xứ ủy Trung Kỳ và Nam Kỳ,đứng lên đấu tranh chống đế quốc và chống phong kiến, phản đối chính sách đàn ápkhủng bố của đế quốc, đòi những quyền lợi hàng ngày trong những năm 1930-1931.Những minh chứng trên đây khẳng định phong trào cách mạng ở các tỉnh Nam TrungKỳ những năm 1930-1931 chỉ diễn ra theo lập trường vô sản do Đảng Cộng sản ViệtNam (sau đó là Đảng Cộng sản Đông Dương) lãnh đạo. Đây là nét khác biệt với phongtrào cách mạng ở Bắc Kỳ, ...