Đặc điểm và cấu trúc trình bày các ấn phẩm thông tin

Tài liệu cung cấp cho bạn kiến thức về đặc điểm và cấu trúc trình bày các ấn phẩm thông tin. Hiện nay hầu hết các cơ quan thông tin, thư viện đều biên soạn và xuất bản các ấn phẩm thông tin.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm và cấu trúc trình bày các ấn phẩm thông tinĐặc điểm và cấu trúc trình bày các ấn phẩm thông tinHiện nay hầu hết các cơ quan thông tin, thư viện đều biên soạn và xuất bảncác ấn phẩm thông tin. Tuy nhiên, về hình thức trình bày ấn phẩm thông tinchưa được các cơ quan chú trọng và quan tâm. Sau đây chúng tôi xin nêu mộtsố tiêu chí để nhận dạng các loại hình ấn phẩm thông tin và cách trình bàytheo Tiêu chuẩn Quốc tế cũng như của Việt Nam đã ban hành năm 2009.1. Đặc điểm và phân loại ấn phẩm thông tinẤn phẩm thông tin là tập hợp các kết quả xử lý, phân tích, tổng hợp thông tintừ tài liệu cấp một. Ấn phẩm thông tin được coi là tài liệu cấp hai và là mộttrong những hình thức phổ biến và phục vụ thông tin chủ yếu nhất trong hoạtđộng thông tin - thư viện. Ấn phẩm thông tin là sản phẩm của các cơ quanthông tin - thư viện với những chức năng đặc thù, nên có những đặc điểm,cấu trúc và cách trình bày riêng.Ấn phẩm thông tin được phân loại theo các tiêu chí khác nhau: theo hình thứcxử lý thông tin, chia thành các dạng: thư mục, tóm tắt, bản tin, tổng luận vàấn phẩm tổng hợp; theo hình thức xuất bản, chia thành các dạng: sách, tạp chívà ấn phẩm điện tử; theo thời hạn xuất bản, có: định kỳ, không định kỳ vànhiều kỳ; theo hình thức lưu trữ thông tin, chia thành 2 dạng chính: giấy vàđiện tử.Theo hình thức hay mức độ xử lý thông tin, chúng ta có những loại hình ấnphẩm thông tin như sau:a. Ấn phẩm thư mục (Bibliographic publication). Là ấn phẩm thông tin màphần chính là tập hợp các biểu ghi thư mục được sắp xếp theo một trật tựnhất định. Biểu ghi thư mục (Bibliographic record) là tập hợp các thông tinthư mục, ngoài mô tả thư mục là thành phần bắt buộc còn có thể thêm: số thứtự của biểu ghi, tiêu đề, chỉ số phân loại, đề mục, từ khóa, ký hiệu xếp giá,bài chú giải v.v… tùy theo mục đích sử dụng. Trong các ấn phẩm thư mục, vídụ như: Thư mục quốc gia, thông báo tài liệu mới, thư mục chuyên đề, thưmục địa chí, mục lục quyển, mục lục liên hợp; việc sắp xếp các biểu ghi thưmục phải được tiến hành theo ký hiệu phân loại của khung phân loại mà ấnphẩm sử dụng (có thể là DDC, BBK, Khung Đề mục Quốc gia,…). Nếu cácbiểu ghi có cùng ký hiệu phân loại thì được sắp xếp theo vần chữ cái (họ têntác giả hoặc nhan đề tài liệu v.v…), tiếp theo là trình tự thời gian xuất bảncủa các tài liệu gốc, dạng tài liệu hoặc kết hợp các dấu hiệu nêu trên.b. Ấn phẩm tóm tắt (Abstract publication)Ấn phẩm tóm tắt là ấn phẩm thông tin mà phần chính là tập hợp các bài tómtắt đi liền với các biểu ghi thư mục tương ứng và được sắp xếp theo một trìnhtự nhất định, thường là theo hệ thống của khung phân loại. Ấn phẩm tóm tắtthường được xuất bản dưới các tên như: “Tạp chí tóm tắt...”, “Tuyển tập tómtắt…”,...Trong ấn phẩm tóm tắt, phần chính thường bao gồm biểu ghi thư mục gắnliền với bài tóm tắt. Bởi vậy, cách sắp xếp và trình bày thường giống ấn phẩmthư mục.c. Ấn phẩm bản tin (Bulletin)Bản tin là tập hợp các thông tin mang tính thời sự hoặc chuyên ngành, phụcvụ cho một số đối tượng cụ thể, nhằm cung cấp thông tin hoặc hỗ trợ thôngtin để ra quyết định. Ấn phẩm bản tin có thể được xuất bản dưới dạng giấyhoặc điện tử, trong đó phần chính là các bài thông tin chuyên đề, được sắpxếp theo một trình tự nhất định. Ấn phẩm bản tin có nhiều loại: bản tin ngàyhay còn gọi là bản tin nhanh, bản tin chuyên đề, bản tin chọn lọc phục vụlãnh đạo, bản tin điện tử v.v…Bản tin ngày (Daily bulletin): Cung cấp thông tin nhanh, mang tính thời sựhoặc thông tin chuyên ngành được tổng hợp từ nhiều tài liệu gốc khác nhau.Để thông tin nhanh, bản tin ngày hiện nay thường được xuất bản điện tử, gọilà bản tin điện tử.Bản tin chọn lọc phục vụ lãnh đạo (Selective bulletin for leader): Bản tinngắn, gồm các thông tin được chọn lọc từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau vềchiến lược, chính sách phát triển các ngành, các lĩnh vực, nhằm cung cấpthông tin ngắn gọn và nhanh chóng cho các nhà quản lý, lãnh đạo.Bản tin khoa học, công nghệ (Scientific, technological bulletin): Là ấn phẩmthông tin có nội dung chủ yếu là các thông tin ngắn gọn về các ngành khoahọc, công nghệ v.v…d. Ấn phẩm tổng luận (Review)Là ấn phẩm thông tin mà phần chính là một hoặc một số bài tổng luận vàđược sắp xếp theo một trình tự nhất định. Tổng luận được chia làm 3 loại:Tổng luận thư mục, tổng luận tóm tắt và tổng luận phân tích.Tổng luận thư mục (Bibliographic review): là tổng luận giới thiệu các tin tức,số liệu một cách có hệ thống các tài liệu gốc về một chuyên đề hoặc một lĩnhvực nghiên cứu nào đó;Tổng luận tóm tắt (Abstract review of several source): là tổng luận trình bàycó hệ thống, cô đọng và tổng hợp thông tin rút ra từ các tài liệu gốc về nộidung cơ bản của một vấn đề được đề cập.Tổng luận phân tích (Analytical review) là tổng luận mà trong đó ngoài việctổng hợp, hệ thống hoá thông tin cần phải có đánh giá, phân tích nội dung tàiliệu gốc và nêu lên những kết luận, kiến nghị của mình về những ...