Đánh giá hiệu lực phòng trừ sâu chích hút của dịch chiết ớt

Bằng phương pháp đánh giá hiệu lực trừ sâu chích hút trực tiếp Abbott (1925) đối với loài nhện đỏ hại cây ớt chuông và rệp sáp hại cây mãng cầu. Bài viết trình bày đánh giá hiệu lực phòng trừ sâu chích hút của dịch chiết ớt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiệu lực phòng trừ sâu chích hút của dịch chiết ớt ĐÁNH GIÁ HIỆU LỰC PHÒNG TRỪ SÂU CHÍCH HÚT CỦA DỊCH CHIẾT ỚT Nguyễn Phụng, Trần Phạm Phương Thảo, Trần Ý My Viện Khoa học Ứng dụng HUTECH, Trường Đại học Công nghệ TP. Hồ Chí Minh GVHD: TS. Nguyễn Thị HaiTÓM TẮTBằng phương pháp đánh giá hiệu lực trừ sâu chích hút trực tiếp Abbott (1925) đối với loài nhện đỏ hại câyớt chuông và rệp sáp hại cây mãng cầu. Kết quả cho thấy dịch chiết ớt có hiệu lực phòng trừ trên nhện đỏcao nhất (ở nồng độ 10% có bổ sung 10% dịch chiết tỏi) là 100% và thấp nhất (ở nồng độ 5%) là 38,99%sau 5 ngày phun. Trên rệp sáp (ở nồng độ 10% dịch chiết ớt có bổ sung 0.1% xà phòng) có hiệu lực phòngtrừ cao nhất là 100% và thấp nhất (ở nồng độ 5%) là 5,26% sau 4 ngày phun.Từ khóa: dịch chiết ớt, khả năng phòng trừ sâu chích hút, nhện đỏ, rệp sáp, thuốc trừ sâu sinh học.1. ĐẶT VẤN ĐỀRệp sáp và nhện đỏ là những loài côn trùng chích hút gây hại trên các loại cây ăn quả và rau. Việc phòngtrừ các loài côn trùng này hiện vẫn dựa chủ yếu vào thuốc hóa học. Nhưng hóa chất bảo vệ thực vật thườngđể lại dư lượng trên nông sản và gây nhiều ảnh hưởng xấu đến môi trường. Vì vậy, việc tìm kiếm các tácnhân để phòng trừ các loài sâu hại này đang rất được quan tâm (Mochiah, 2016). Trên thế giới, thì đã cónhiều đề tài nghiên cứu tạo thuốc trừ sâu sinh học từ ớt như: “Hàm lượng capsaicin chiết xuất từ ớt cay(Capsicum annuum ssp. Microcarpum L.) và việc sử dụng nó như một loại thuốc trừ sâu sinh thái” củaLiljana Koleva Gudeva1 và cộng sự (2013) (Liljana Koleva Gudeva, 2013); Hiệu lực của chiết xuất từ tỏi(Allium sativum) và ớt đỏ (Capsicum annum) trong việc kiểm soát bọ xít, nhện đỏ (Tetranychus urticae)trong cà chua (Lycopersicon esculentum) của (Kaputa Fatima, February 2015),…Tuy nhiên, ở Việt Namchưa có nhiều công bố sản phẩm thuốc trừ sâu từ ớt, mà đa số chỉ có người nông dân truyền nhau cách phathuốc xịt từ ớt mà không có nghiên cứu và xử lý số liệu một cách khoa học. Nghiên cứu này được thực hiệntừ tháng 2 đến tháng 5 năm 2022 tại trường Đại học Công nghệ thành phố Hồ Chí Minh, nhằm đánh giáhiệu lực phòng trừ sâu chích hút tốt, góp phần bảo vệ các loài cây trồng.2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Vật liệu nghiên cứu- Các bộ phận của loài cây để tạo thuốc trừ sâu thảo mộc: Quả cây ớt (xay nhuyễn ngâm 250g/1 lít cồn 70o),củ cây tỏi (xay nhuyễn ngâm 500g/1 lít cồn 70o), bảo quản ở nhiệt độ phòng. (Tuyết, 2016)- Phụ gia bổ sung: xà phòng 457- Loài sâu thử nghiệm phòng trừ: Nhện đỏ, rệp sáp- Hộp nuôi sâu kích thước 17cm x 12cm x 4cm, bình phun thuốc cầm tay.2.2. Phương pháp nghiên cứu2.2.1. Đánh giá hiệu lực trừ sâu chích hút trực tiếpTiến hành phun các dung dịch thuốc đã được pha loãng bằng nước ở bảng 1 và bảng 2. Mỗi loại thuốc tiếnhành phun trên 3 hộp nuôi sâu (3 lần nhắc lại). Ở hộp nuôi sâu đối chứng, được phun nước lã. Thống kê sốlượng sâu còn sống sau các khoảng thời gian: từ 1 đến 7 ngày. Sau đó sử dụng công thức Abbott. ? Độ hữu hiệu của thuốc (%) = (1 − ) × 100 ?0Trong đó:T: là tỷ lệ sống của sâu hại ở công thức có phun thuốc;C0: là tỷ lệ sống của sâu hại ở công thức đối chứng.3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN3.1. Hiệu lực trừ sâu chích hút trực tiếp3.1.1. Hiệu lực diệt trừ nhện đỏKết quả thử nghiệm diệt trừ nhện đỏ hại cây ớt chuông của các công thức thuốc được thể hiện ở bảng 1.Số liệu hiệu lực được chuyển đổi về arcsin (x)1/2 để xử lý thống kê. Trong cùng một cột, các ký tự theo saugiống nhau thì khác biệt không có ý nghĩa ở mức 5% theo Duncan.Trong 6 công thức (CT) thì CT4 (20% dịch ớt) có hiệu lực phòng trừ cao và nhanh nhất (100% sau 5 ngàyphun và 38,99% sau ngày phun đầu tiên), tiếp theo là CT5 (10% dịch ớt và 0,1% xà phòng) (92,61% và32.23%) và thấp nhất là CT1 (5% dịch ớt) (48,17% và 3,4%). Tuy nhiên, hiệu lực trừ nhện đỏ hại ớt chuông 458của các công thức này vẫn không sai khác, có ý nghĩa so với công thức phun dịch chiết ớt 10%. Như vậy,trong điều kiện phòng thí nghiệm, dịch chiết ớt 10% vẫn có hiệu lực diệt nhện đỏ hại ớt chuông.3.1.2. Hiệu lực diệt trừ rệp sápKết quả thử nghiệm diệt trừ rệp sáp hại cây ớt chuông của các công thức thuốc được thể hiện ở bảng 2.Số liệu hiệu lực được chuyển đổi về arcsin (x)1/2 để xử lý thống kê. Trong cùng một cột, các ký tự theo saugiống nhau thì khác biệt không có ý nghĩa ở mức 5% theo Duncan.Trong 6 công thức (CT) thì CT5 (10% dịch ớt và 0,1% xà phòng) có hiệu lực phòng trừ cao và nhanh nhất(100% sau 4 ngày phun và 55% sau ngày phun đầu tiên), tiếp theo ...