Đánh giá hiệu quả tại các mô hình doanh nghiệp tham gia quản lý rạn san hô vì mục đích du lịch sinh thái ở vịnh Nha Trang

Sự ổn định độ phủ san hô ở khu vực Sau Sao - Vinpearl và Bãi Sạn - Hòn Miếu chứng tỏ san hô không bị suy thoái. Trong khi đó, độ phủ san hô ở Nam Hòn Tằm tăng rõ rệt trong giai đoạn 2015–2017 nhưng giảm đột ngột vào năm 2018 do bão số 12 diễn ra vào tháng 11/2017.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá hiệu quả tại các mô hình doanh nghiệp tham gia quản lý rạn san hô vì mục đích du lịch sinh thái ở vịnh Nha TrangTạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 18, Số 4A; 2018: 73–80 DOI: 10.15625/1859-3097/18/4A/13638 http://www.vjs.ac.vn/index.php/jmst ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ TẠI CÁC MÔ HÌNH DOANH NGHIỆP THAM GIA QUẢN LÝ RẠN SAN HÔ VÌ MỤC ĐÍCH DU LỊCH SINH THÁI Ở VỊNH NHA TRANG Võ Sĩ Tuấn*, Hứa Thái Tuyến, Nguyễn Văn Long, Phan Kim Hoàng, Hoàng Xuân Bền, Mai Xuân Đạt Viện Hải dương học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam * E-mail: vosituan@gmail.com Ngày nhận bài:5-8-2018; Ngày chấp nhận đăng: 16-12-2018 Tóm tắt. Mô hình quản lý rạn san hô vì mục đích du lịch sinh thái được thực hiện với sự tham gia của Viện Hải dương học, Sở Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa và 3 doanh nghiệp bao gồm Công ty TNHH Nhà nước MTV Yến Sào, Công ty TNHH Vinpearl Nha Trang và Công ty Du lịch Trí Nguyên. Hiệu quả sau 3 năm quản lý được đánh giá thông quan phân tích xu thế biến động về độ phủ san hô, mật độ cá rạn và sinh vật đáy kích thước lớn. Sự ổn định độ phủ san hô ở khu vực Sau Sao - Vinpearl và Bãi Sạn - Hòn Miếu chứng tỏ san hô không bị suy thoái. Trong khi đó, độ phủ san hô ở Nam Hòn Tằm tăng rõ rệt trong giai đoạn 2015–2017 nhưng giảm đột ngột vào năm 2018 do bão số 12 diễn ra vào tháng 11/2017. Tổng mật độ cá rạn biến động không rõ rệt với ưu thế là nhóm cá có kích thước nhỏ hơn 10 cm, trong khi nhóm cá có kích thước lớn suy giảm đáng kể về mật độ. Mật độ động vật đáy kích thước lớn rất thấp và chủ yếu thuộc về các nhóm không có giá trị kinh tế. Phân tích này chứng tỏ rằng hoạt động quản lý đã ngăn chặn được tác động của con người gây suy thoái san hô nhưng chưa có hiệu quả với hoạt động khai thác nguồn lợi quá mức. Từ khóa: Hiệu quả quản lý, rạn san hô, du lịch sinh thái, san hô cứng, cá rạn, sinh vật đáy.MỞ ĐẦU Trong khuôn khổ đề tài “Nghiên cứu đề Tầm quan trọng về sự tham gia của các xuất một số khu vực có thể phục hồi và tái tạodoanh nghiệp đối với sự phát triển bền vững hệ sinh thái rạn san hô phục vụ du lịch sinhbiển và đại dương đã được ghi nhận trong thái ở Khánh Hòa”, các cơ quan quản lý (Sởnhiều văn bản của Liên Hiệp Quốc với mục Tài nguyên và Môi trường Khánh Hòa), khoatiêu hướng đến sự cân bằng giữa tăng trưởng và học (Viện Hải dương học) và 3 doanh nghiệpphát triển kinh tế với duy trì sức khỏe và năng đã cùng nhau xây dựng mô hình doanh nghiệpsuất của biển [1]. Trong khuôn khổ dự án tham gia quản lý rạn san hô vì mục đích du lịchUNEP/GEF Biển Đông, một số điểm trình diễn sinh thái. Với sự tư vấn của cơ quan khoa họcnhư Fangchengang (China), Batu Ampur và quản lý, các doang nghiệp bao gồm Công ty(Indonesia) đã áp dụng quan điểm này trong TNHH Nhà nước MTV Yến Sào, Công tyquản lý rừng ngập mặn và mang lại hiệu quả TNHH Vinpearl Nha Trang và Công ty Du lịchkhông chỉ về sinh thái mà còn có ý nghĩa kinh Trí Nguyên đã lựa chọn 3 khu vực rạn san hôtế đối với địa phương và cộng đồng [2]. Một số là: Sáu Sao - Vinpearl, Nam Hòn Tằm và Bãimô hình doanh nghiệp tham gia cũng đã được Sạn - Hòn Miếu (hình 1) để triển khai mô hình.triển khai ở Việt Nam nhưng chưa có xuất bản Theo thỏa thuận, Viện Hải dương học chịukhoa học về hiệu quả quản lý. trách nhiệm đánh giá hiện trạng rạn san hô 73Võ Sĩ Tuấn, Hứa Thái Tuyến,…trước khi quản lý, hỗ trợ phục hồi sinh thái và hình cho mục đích du lịch bền vững. Hoạt độngđánh giá hiệu quả quản lý. Doanh nghiệp triển của các mô hình được thực hiện từ năm 2015khai thực hiện mô hình với các nhiệm vụ: Thiết đến 2018. Đánh giá này tập trung phân tích xulập phao ranh giới khu vực triển khai mô hình; thế biến động của các thông số sinh thái, từ đótăng cường bảo vệ nhằm ngăn ngừa các hoạt nhận định về thành công và hạn chế trongđộng gây hại đến hệ sinh thái rạn san hô và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả và nhân rộngkhai thác nguồn lợi sinh vật; và tiếp quản mô mồ hình.hình sau khi kết thúc đề tài và khai thác mô Hình 1. Vị trí triển khai các mô hình doanh nghiệp quản lý rạn san hôPHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU bằng kỹ thuật mặt cắt điểm, đanh giá mật độ cá Đánh giá hiệu quả quản lý rạn san hô được và sinh vật đáy theo kỹ thuật dải mặt cắt trênthực hiện bằng cách th ...