Đánh giá lắng đọng khô cho khu vực miền Bắc Việt Nam

Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng phương pháp mô hình hóa để đánh giá lắng đọng khô trong lắng đọng axit cho khu vực miền Bắc. Mô hình lan truyền chất ô nhiễm đa chỉ tiêu, đa chiều CMAQ (Community Multi-scale Air Quality) được sử dụng cho tính toán này cho các khu vực của Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đánh giá lắng đọng khô cho khu vực miền Bắc Việt NamKẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ ĐÁNH GIÁ LẮNG ĐỌNG KHÔ CHO KHU VỰC MIỀN BẮC VIỆT NAM Đàm Duy Ân1 Lê Văn Linh (2) Đàm Duy Hùng Mai Trọng Thông3 TÓM TẮT: Lắng đọng axit bao gồm lắng động khô và lắng đọng ướt được hình thành do quá trình phát thải các chất ô nhiễm. Tại Việt Nam có ít những nghiên cứu đánh giá lắng đọng khô cho khu vực miền Bắc. Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng phương pháp mô hình hóa để đánh giá lắng đọng khô trong lắng đọng axit cho khu vực miền Bắc. Mô hình lan truyền chất ô nhiễm đa chỉ tiêu, đa chiều CMAQ (Community Multi-scale Air Quality) được sử dụng cho tính toán này cho các khu vực của Việt Nam. Các kết quả đánh giá lắng đọng khô trong mùa đông và mùa hè năm 2013 cho thấy, lượng lắng đọng vào mùa đông thường cao hơn vào mùa hè tại Hà Nội và Hòa Bình. Tuy nhiên, với lắng đọng HNO3 thì ngược lại và mùa hè cao hơn vào mùa đông. Các kết quả nghiên cứu đánh giá lượng lắng động khô theo không gian và thời gian, đã chỉ ra những khu vực có lượng lắng đọng cao, thấp. Từ khóa: Lắng đọng axit, lắng đọng khô, CMAQ, miền Bắc, mô hình hóa. 1. Mở đầu Lắng đọng axit (bao gồm cả lắng đọng khô và lắngđọng ướt) được tạo thành trong điều kiện khí quyểnbị ô nhiễm do sự phát thải quá mức các khí SO2, NOx,CO [1]. Hiện tượng này làm ảnh hưởng đến đất đai,thực vật, ngoài ra còn giảm tính bền vững của cáccông trình xây dựng và vật liệu. ▲Hình 2. Sự thay đổi về nồng độ SO2 và HNO3 tại Hà Nội và Hòa Bình (2000-2010) (nguồn EANET)Hình 1. Sự ăn mòn và phá hủy của mưa axit Lắng đọng khô xảy ra trong những ngày không Việt Nam là một thành viên của mạng lưới giámmưa. Không khí có chứa các chất axit này di chuyển sát lắng đọng axit Đông Á (EANET) và có một số trạmtheo gió và rơi xuống cây cối, nhà cửa. Quá trình lắng giám sát lắng đọng axit. Tại Việt Nam các nghiên cứuđọng khô phụ thuộc vào kích thước hạt, điều kiện khí lắng đọng axit chủ yếu được thực hiện bằng phươngquyển và điều kiện mặt đệm. Lắng đọng khô thay đổi pháp đo đạc. Kết quả quan trắc cho thấy nồng độ SO2theo không gian và thời gian. và nồng độ HNO3 ở trạm Hà Nội thường cao hơn ở1 Trung tâm Đào tạo và Truyền thông Môi trường, Tổng cục Môi trường2 Trung tâm Nghiên cứu Môi trường, Viện Khoa học Khí tượng, Thủy văn và Biến đổi khí hậu3 Viện Địa Lý – Viện Hàn lâm Khoa học & Công nghệ Việt Nam Chuyên đề số III, tháng 11 năm 2016 51▲Hình 3: Sự thay đổi về nồng độ các chất tại Hà Nội và Hòa Bình (2000-2013)(Nguồn EANET)trạm Hòa Bình do môi trường không khí ở Hà Nội Lắng đọng khô được tính toán trong CMAQ là cácchịu tác động ô nhiễm nhiều hơn[1]. lắng đọng theo giờ, các lắng đọng được tính theo kg/ 2. Hiện trạng lắng đọng khô ở một số khu vực ha[3]. Đánh giá lắng đọng khô cho một số khu vực tại Trong nghiên cứu sử dụng nguồn phát thải từViệt Nam được dựa trên dữ liệu lắng đọng khô của số liệu kiểm kê phát thải châu Á (REAS, RegionalEANET. Nồng độ các chất NH3, SO2, HNO3 và HCl Emission inventory in Asia) để tính toán làm điều kiệntại Hà Nội và Hòa Bình từ năm 2000 – 2013 được biểu đầu vào cho mô hình.diễn qua hình 3. Có thể nhận thấy đây là nồng độ 3.2. Thuật toán tính lắng đọng khôchất ô nhiễm theo trung bình các năm, các số liệu đây Lắng đọng khô tượng trưng cho việc loại bỏ cácchưa phải là sự lắng đọng của các chất trên bề mặt. chất ô nhiễm từ khí quyển lên bề mặt Trái đất [4]. Sự Hình 3 cho thấy khu vực Hà Nội có nồng độ các phức tạp của các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ vậnchất cao hơn khu vực Hòa Bình. Trong các nghiên chuyển, vận tốc lắng đọng, làm cho quá trình kháicứu trước đây chưa chỉ ra được khu vực Hà Nội và quát hóa gặp khó khăn. CMAQ thông qua phươngHòa Bình có mức độ lắng đọng cao hơn. pháp ước lượng lắng đọng khô từ Wesley [5] và 3. Phương pháp nghiên cứu ...