Đạo đức nghề nghiệp – Tổng quan lý thuyết và nhận thức của sinh viên đại học Quốc gia Tp. HCM

Đạo đức nghề nghiệp – Tổng quan lý thuyết và nhận thức của sinh viên đại học Quốc gia Tp. HCM trình bày Các quan điểm về đạo đức nghề nghiệp (ĐĐNN) còn rất rời rạc và chưa thống nhất với nhau. Trong khi đó lại có rất ít nghiên cứu được thực hiện về vấn đề này không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới,... Mơi các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đạo đức nghề nghiệp – Tổng quan lý thuyết và nhận thức của sinh viên đại học Quốc gia Tp. HCM 80 TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM - SỐ 3 (36) 2014 ĐẠO ĐỨC NGHỀ NGHIỆP – TỔNG QUAN LÝ THUYẾT VÀ NHẬN THỨC CỦA SINH VIÊN ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM Ngày nhận bài : 10/03/2014 Ngày nhận lại : 29/04/2014 Ngày duyệt đăng : 05/05/2014 Nguyễn Thu Trang1 Trần Tiến Khoa2 Lê Thị Thanh Xuân3 TÓM TẮT Đạo đức nghề nghiệp (Proffesional Ethics) cho đến nay vẫn là khái niệm nhạy cảm với các ngành nghề tại Việt Nam. Các quan điểm về đạo đức nghề nghiệp (ĐĐNN) còn rất rời rạc và chưa thống nhất với nhau. Trong khi đó lại có rất ít nghiên cứu được thực hiện về vấn đề này không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Nghiên cứu này được thực hiện với hai mục đích: (1) hệ thống hóa lý thuyết về đạo đức nghề nghiệp (ĐĐNN) để cung cấp cho người đọc cái nhìn tổng quan về ĐĐNN và (2) đánh giá nhận thức của sinh viên – lực lượng lao động tương lai của đất nước về ĐĐNN. Kết quả nghiên cứu đã tổng hợp được các quan điểm và định nghĩa về ĐĐNN và xác định được sáu yếu tố có ảnh hưởng đến ĐĐNN. Trong sáu yếu tố này, yếu tố năng lực hành nghề (Beikzad và các cộng sự, 2012) và đạo đức công ty (Valentine và Fleischman, 2008) có thể đo lường bằng phương pháp định lượng, vì vậy nghiên cứu này đã kế thừa thang đo để đánh giá nhận thức của sinh viên về ĐĐNN. Kết quả cho thấy sinh viên nhận thức về ĐĐNN ở mức tương đối cao, và có sự khác biệt trong nhận thức của sinh viên ngành kỹ thuật và sinh viên ngành kinh tế về ĐĐNN. Từ khóa: Đạo đức nghề nghiệp, nhận thức, sinh viên đại học. ABSTRACT Professional ethics (PE) is a sentitive concept in many occupations in Vietnam. Schools of thought on PE are fragmentary and controversial. However, there are not many studies on this topic, not only in Vietnam but also in the globe. This study is to aim for: (1) gathering PE studies and figuring an overview of PE literature, and (2) investigating students’ perception on PE. Research findings show that there are six dimensions influencing PE. Among these six identified dimensions, professional competence (Beikzad và các cộng sự, 2012) and corporate ethics (Valentine và Fleischman, 2008) can be quantitatively measured. Therefore, this study employed these two scale items to evaluate students’ perceptions of PE. The survey result shows that students’ perceptions of PE are quite good, and there are differences between PE perceptions of students majored in technology and those of ones majored in business. Keywords: Professional ethics, perception, college students. 1 Trường Đại học Bách Khoa, Đại học Quốc Gia TP.HCM. 2 Trường Đại học Quốc Tế, Đại học Quốc Gia TP.HCM. 3 Trường Đại học Bách Khoa, Đại học Quốc Gia TP.HCM. GIÁO DỤC - XÃ HỘI 1. GIỚI THIỆU Theo một khảo sát được thực hiện bởi tổ chức ACFE (Association of Certified Fraud Examiners) vào năm 2009 thì suy thoái kinh tế đã gián tiếp làm gia tăng hành vi sai phạm, lừa đảo và gian lận trong nội bộ doanh nghiệp[1]. Nếu nhìn vào chỉ số đánh giá tham nhũng do Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) đưa ra trong những năm gần đây, Việt Nam nằm trong nhóm nước đáng báo động về ĐĐNN trên thế giới (năm 2012: chỉ số về tham nhũng (Corruption Perception Index) đứng thứ 123/176 quốc gia tham gia đánh giá, chỉ số dao động tham nhũng 31/100 và khả năng kiểm soát tham nhũng chỉ vào khoảng 33%). Trong các lĩnh vực ngành nghề khác nhau, xảy ra hàng loạt các vụ tắc trách trong quá trình làm việc, hay vì vấn đề tiền tài, danh vọng mà phá hủy nhân cách, lương tâm và ĐĐNN của bản thân. Xét riêng trong lĩnh vực y tế, đã có hàng loạt các hiện tượng vi phạm nghiêm trọng đến y đức của người thầy thuốc như: việc nhận phong bì, đối xử thiếu chuẩn mực y đức với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, hành động thiếu trách nhiệm và đạo đức của các y bác sĩ (mà tâm điểm là việc quăng xác nạn nhân tử vong tại thẩm mỹ viện Cát Tường…), ngoài ra hiện tượng đẩy giá thuốc lên cao, kê đơn thuốc để nhận hoa hồng cũng đang là những vấn đề nổi cộm trong dư luận ngày nay. Trong giáo dục cũng có không ít vấn nạn như việc đánh mất lương tâm người thầy qua các hành động suy đồi đạo đức và điển hình là vụ hai bảo mẫu Phương và Lý đánh đập trẻ em tại Thủ Đức đang là hồi chuông cảnh báo về việc suy đồi ĐĐNN. Tại Việt Nam, hiện chưa có một báo cáo hay hướng dẫn về việc đánh giá ĐĐNN trong công ty, và con số này trên thế giới cũng rất hạn chế. Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát xã hội học về tham nhũng được thực hiện năm 2012 (dẫn theo TS. Lê Đăng Doanh, diễn đàn Tư Vấn Quản Trị, 2013) 81 cho thấy hiện có rất nhiều ngành nhận hối lộ, được thực hiện công khai nhưng cho đến nay vẫn chưa có những giải pháp khắc phục. Theo thống kê từ khảo sát này thì 4 ngành có chỉ số tham nhũng cao nhất đó là cảnh sát giao thông (khoảng 70%); quản lý đất đai (khoảng 60%); xây dựng và hải quan dao động trong khoảng 20% - 30%. Các hiện tượng trên cho thấy ĐĐNN thực sự là một vấn đề cần được quan tâm và định hướng cho các ...