Đau dây thần kinh hông và cách xử lý

Đau thần kinh hông biểu hiện bởi các cơn đau dọc theo đường đi của dây thần kinh hông. Đây là chứng bệnh thường gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau nhất là những bệnh cảnh viêm nhiễm, chèn ép, đặc biệt là hậu quả của một số bệnh nghề nghiệp. Vị trí của dây thần kinh hông Dây thần kinh hông được tạo nên bởi rễ thắt lưng 5 (L5) và rễ cùng 1 (S1) của tủy sống. Ở đoạn tủy này, có sự chênh lệch 4 đốt khoanh đoạn tủy và khoanh đoạn đốt sống. Ví dụ: tổn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đau dây thần kinh hông và cách xử lýĐau dây thần kinh hông và cách xử lýĐau thần kinh hông biểu hiện bởi các cơn đau dọctheo đường đi của dây thần kinh hông. Đây là chứngbệnh thường gặp với nhiều nguyên nhân khác nhaunhất là những bệnh cảnh viêm nhiễm, chèn ép, đặcbiệt là hậu quả của một số bệnh nghề nghiệp. Vị trí của dây thần kinh hông Dây thần kinh hông được tạo nên bởi rễ thắt lưng 5 (L5) và rễ cùng 1 (S1) của tủy sống. Ở đoạn tủy này, có sự chênh lệch 4 đốt khoanh đoạn tủy và khoanh đoạn đốt sống. Ví dụ: tổn thương xương ở rễ thắtTrượt đốt sống lưng 5 tương ứng ở đốt sống thắt lưng 1- một nguyên và đốt sống thắt lưng 12 (D12- L1).nhân gây ra Dây thần kinh hông là dây thần kinh dàichứng đau dây nhất của cơ thể người, có nhiều vị tríthần kinh hông. quan trọng liên quan đến các bệnh tíchtương ứng:Đoạn trong tủy - rễ: liên quan đến bệnh viêm nhiễm (dịchnão tủy...).Đoạn ở trong lỗ tiếp hợp: bệnh thoái hóa đốt sống.Bệnh ở trong đám rối, thắt lưng cùng: các bệnh ở tiểukhung.Đoạn ở vùng mông: đoạn ở khoeo chân chia thành dâythần kinh khoeo ngoài và dây thần kinh khoeo trong.Biểu hiện của bệnhĐó là các cơn đau tự nhiên với hai thể điển hình sau:- Cơn đau từ vùng thắt lưng và đi xuống dọc theo mặtngoài đùi, mặt trước ngoài cẳng chân, đi qua phía trướcmắt cá ngoài và bắt chéo mu chân, rồi tận cùng ở ngónchân cái.- Cơn đau cũng từ vùng thắt lưng rồi đi xuống qua vùngmông tới mặt sau ngoài đùi, mặt sau ngoài cẳng chân, điqua phía sau mắt cá ngoài rồi xuống gan bàn chân và tậncùng ở ngón chân út.- Cơn đau ở hai bên thắt lưng, dọc xuống hai bên (đau dâythần kinh hông hai bên).Cơn đau kiểu này thường do tổn thương cột sống ép ngayvào rễ thần kinh L5- S1 ở hai bên. Đó là các bệnh ung thưcột sống, di căn tế bào ung thư tuyến tiền liệt, ung thư tửcung, ung thư vú..., các sang chấn cột sống (gãy các khớpnhỏ gây trượt đốt sống), thoát vị đĩa đệm nặng- Cơn đau “kiểu bàn cân” là kiểu đau có thể từ bên phảisang đau bên trái và ngược lại.- Cơn đau có thể phát hiện qua các điểm đau: đó là khithầy thuốc ấn vào các điểm dọc đường đi của dây thầnkinh hông và bệnh nhân thấy đau, hoặc ấn vào đốt sốnglưng ở vùng đốt và khe đốt L4- S1 gây nên cơn đau.Thầy thuốc khám cột sống thắt lưng sẽ phát hiện thấynhững bất thường ở độ cong sinh lý hoặc tư thế chốngđau, hoặc thấy các phản ứng chống đau của người bệnh(đứng lệch về bên không đau, nằm co chân đau...).Các dấu hiệu thay đổi hoạt động phản xạ ở hai chân: cácrối loạn về phản xạ gân xương, rối loạn về cảm giác ở khuvực của rễ L5-S1, rối loạn dinh dưỡng (teo cơ).Các thay đổi ở Xquang cột sống, ở dịch não tủy, ở hìnhảnh chụp cộng hưởng từ trong những trường hợp đau dâythần kinh hông do viêm nhiễm, do chèn ép tủy.Vì sao lại đau dây thần kinh hông?Có nhiều nguyên nhân gây nên chứng đau dây thần kinhhông:Thoát vị đĩa đệm: ở người trẻ tuổi, thường có kèm theonhững dị dạng như thắt lưng trên đốt cùng, cùng hóa đốtthắt lưng, gai đôi. Ở người già thường có liên quan tớithay đổi hình dạng đĩa đệm, thay đổi các cấu tạo dâychằng.Lao cột sống vùng thắt lưng cùng: người bệnh thường sốt,mệt mỏi, gầy sút cân. Xquang cột sống có hình ảnh hẹpđĩa liên đốt, mất canxi ở những đốt sống kề bên, có túi mủáp-xe ở cột sống...Các dấu hiệu thần kinh như thay đổi phản xạ gân xương,rối loạn cảm giác, các biến đổi bất thường ở dịch não tủy.U vùng chóp cùng đuôi, đau nhiều kể cả khi nằm nghỉ, córối loạn cảm giác theo kiểu yên ngựa, có phân ly proteinvà tế bào trong dịch não tủy.Trượt đốt sống: có thể xảy ra sau một thời gian dài đi ô tô,mô tô qua quãng đường dài khó đi, đường mấp mô, cónhiều ổ trâu...Thoát vị đốt sống thắt lưng cùng: được xác định qua cáctư thế của phim chụp Xquang cột sống.Xử trí bệnh thế nào?Muốn điều trị bệnh hiệu quả, trước hết phải chẩn đoánbệnh chính xác. Đó là cần đánh giá các cơn đau dây thầnkinh hông, xác định sớm qua hỏi bệnh (chú ý tính lantruyền của cơn đau) qua các nghiệm pháp căng và đau dâythần kinh hông. Cần phân định cơn đau của viêm cơ,xương (viêm khớp cùng chậu), chèn ép ở tiểu khung (cóthai cũng có thể gây đau). Kết hợp các phương pháp thămdò, chú ý trước tiên tới nguyên nhân chèn ép, đặc biệt tùytheo tuổi (tuổi lao động, tuổi già...); giới tính (phụ nữ cóthai); bệnh nghề nghiệp (cưa xẻ, mang vác...); viêmnhiễm.Về điều trị thường là điều trị theo nguyên nhân. Điều trịnội khoa ở các trường hợp không có nguyên nhân chènép, hoặc có chèn ép nhưng không có chỉ định phẫu thuật.Điều trị nội khoa bao gồm nằm nghỉ, sử dụng thuốc tây y,có thể kết hợp với đông y như châm cứu, vật lý trị liệu...Dùng thuốc giảm đau và kháng viêm, có thể dùng lý liệupháp như xoa bóp, ion hóa canxi, điện nóng. Nhữngtrường hợp nặng như thoát vị đĩa đệm nặng điều trị nộikhoa không có kết quả sẽ phải phẫu thuật.Phòng bệnh: đối với người có dị d ...