Đề cương bài giảng Phương pháp dạy học Sinh học I

Đề cương bài giảng Phương pháp dạy học Sinh học I được biên soạn nhằm mục tiêu: Giải thích được vị trí, nhiệm vụ, mục tiêu của chương trình Sinh học ở trường phổ thông; trình bày được cấu trúc, nội dung, các thành phần kiến thức cơ bản của chương trình Sinh học các lớp 6, 7, 8, 9 và vận dụng được các phương pháp dạy học thích hợp vào dạy học các thành phần kiến thức trong chương trình. Nội dung bao gồm: Dạy học thực vật, dạy học động vật, dạy học cơ thể người và vệ sinh, dạy học sinh học tế bào và dạy sinh học vi sinh vật ở trường phổ thông.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương bài giảng Phương pháp dạy học Sinh học I ĐÊ CƢƠNG BÀI GIẢNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC SINH HỌC I 1 PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC SINH HỌC I (3 tín chỉ: 2 LT + 1 TH) * Mục tiêu: - Giải thích được vị trí, nhiệm vụ, mục tiêu của chương trình Sinh học ở trường phổ thông (lớp 6, 7, 8, 9). - Trình bày được cấu trúc, nội dung, các thành phần kiến thức cơ bản của chương trình Sinh học các lớp 6, 7, 8, 9. - Vận dụng được các phương pháp dạy học thích hợp vào dạy học các thành phần kiến thức trong chương trình. * Chuẩn bị: - Vật chất: Máy tính, máy chiếu; các phương tiện, mẫu vật, hóa chất thực hành phù hợp với các bài thực hành. - Người học: Tài liệu, các phương tiện, dụng cụ học tập. - Địa điểm: Giảng đường (giờ học lý thuyết); Phòng thí nghiệm (giờ học thực hành). * Phương pháp dạy học: - Lý thuyết: Giáo viên (GV) giao nhiệm vụ học tập cho sinh viên (SV) hoạt động theo nhóm (hoặc cá nhân) tùy theo nội dung học tập; SV nghiên cứu tài liệu, thảo luận nhóm, hoàn thành nhiệm vụ được giao; GV tổ chức thảo luận, tổng kết vấn đề. - Thực hành: SV được giao nhiệm vụ chuẩn bị nội dung thực hành ở nhà; Giờ lên lớp, 1 SV lên thực hành tổ chức và sử dụng thí nghiệm trong dạy học Sinh học, các SV khác đóng vai học sinh (HS) và tiến hành thực hành; GV nhận xét, rút kinh nghiệm và giao nhiệm vụ; SV hoàn thiện báo cáo thực hành và nhận nhiệm vụ mới. * Sản phẩm người học phải nộp: Báo cáo thực hành (3 - 4 trang). * Nội dung: 2 Chương 1 DẠY HỌC THỰC VẬT HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG MỤC TIÊU: - Giải thích được vị trí, nhiệm vụ, mục tiêu của chương trình Thực vật học ở trường phổ thông. - Trình bày được cấu trúc, nội dung, các thành phần kiến thức cơ bản của chương trình Thực vật học. - Vận dụng được các phương pháp dạy học thích hợp vào dạy học các thành phần kiến thức trong chương trình Thực vật học. NỘI DUNG (5 tiết LT + 2 tiết TH): 1.1. Vị trí, nhiệm vụ dạy học Thực vật học ở trường phổ thông 1.1.1. Vị trí dạy học Thực vật học ở trường phổ thông - Được bố trí dạy học trong chương trình Sinh học 6, mở đầu cho chương trình Sinh học ở trường phổ thông. - Thực vật là một trong những đối tượng sinh vật gần gũi với HS, dễ kiếm, dễ đưa vào lớp học, HS dễ sử dụng làm đối tượng để khám phá  là đối tượng nghiên cứu hiệu quả. Theo quan điểm tiến hóa- sinh thái, thực vật là đối tượng xuất hiện trước, là mắt xích đầu tiên của chuỗi thức ăn. 1.1.2. Nhiệm vụ dạy học Thực vật học ở trường phổ thông 1.1.2.1. Nhiệm vụ trí dục - Chương trình trang bị cho HS có hệ thống những kiến thức cơ bản, phổ thông, hiện đại và thực tiễn về cây xanh có hoa cùng một số nhóm thực vật và sinh vật khác. Đó là những kiến thức về: + Hình thái, cấu tạo cơ thể thực vật thông qua các đại diện điển hình trong mối quan hệ với môi trường sống. + Đặc điểm sinh học và tầm quan trọng của những thực vật có giá trị trong nền kinh tế đất nước. + Sự phát triển tiến hoá của giới thực vật. + Các khái niệm sơ bộ về phân loại và hệ thống phân loại. 3 Những kiến thức đó liên hệ với thực tiễn sản xuất của Việt Nam, nhất là với thực tiễn địa phương Giáo viên thường xuyên cập nhật những thông tin về thành tựu mới của khoa học và gắn vào nội dung bài giảng đảm bảo tính hiện đại của kiến thức. - Dạy học thực vật học cần phải quán triệt phương châm học đi đôi với hành, lí luận gắn liền với thực tiễn, cần chú ý tăng cường thực hành. Quán triệt tinh thần trí dục kỹ thuật tổng hợp và hướng nghiệp được thể hiện trong các nội dung sau: + Các khâu chủ yếu của quá trình trồng trọt, cơ sở khoa học của các biện pháp kỹ thuật nông- lâm nghiệp. + Bồi dưỡng một số kỹ năng thực hành sản xuất và sử dụng công cụ sản xuất thông thường và vừa sức. + Hướng những thực tập bộ môn vào thực tập sản xuất về một số nghề phổ biến có liên quan đến nông - lâm nghiệp ở địa phương như trồng hoa, trồng rau, trồng cây gây rừng,... 1.1.2.2. Nhiệm vụ phát triển Chương trình rèn luyện và phát triển cho HS những kỹ năng cơ bản sau đây: - Các kỹ năng nghiên cứu môn học (Kỹ năng Sinh học): + Kỹ năng quan sát, mô tả, nhận biết các cây thường gặp, kỹ năng xác định vị trí và đặc điểm cấu tạo các cơ quan, hệ cơ quan. + Kỹ năng thực hành sinh học: Sưu tầm, bảo quản vật mẫu, làm các bộ sưu tập nhỏ, sử dụng các thiết bị, dụng cụ thí nghiệm, đặt và theo dõi thí nghiệm đơn giản. + Các kỹ năng vận dụng kiến thức vào việc trồng một số cây phổ biến ở địa phương và các cơ sở khoa học kĩ thuật chăm sóc cây trồng. - Các kỹ năng học tập: kỹ năng tự học, biết sử dụng sách giáo khoa và sách tham khảo về Sinh học để hiểu sâu, mở rộng kiến thức, biết hệ thống hoá kiến thức dưới dạng sơ đồ, hoạt động nhóm, giải quyết vấn đề... - Các kỹ năng tư duy: so ...