Đề cương ngoại bụng: Sỏi ống mật chủ

Trình bày các câu hỏi:1. Biện luận chẩn đoán sỏi ống mật chủ2. Chẩn đoán phân biệt3. Biến chứng của sỏi OMC4. Chỉ định phẫu thuật sỏi OMC5. CĐ nối mật tiêu hóa6. Dẫn lưu Kehr: mục đích, chăm sóc và điều kiện rút dẫn lưu
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương ngoại bụng: Sỏi ống mật chủ§C Ngo¹i bông Sái èng mËt chñ Sái èng mËt chñC©u hái 1. BiÖn luËn chÈn ®o¸n sái èng mËt chñ? 2. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt? 3. BiÕn chøng cña sái OMC? 4. ChØ ®Þnh phÉu thuËt sái OMC? 5. C§ nèi mËt tiªu ho¸ 6. DÉn l−u Kehr: môc ®Ých, ch¨m sãc vµ ®iÒu kiÖn rót dÉn l−u?C©u 1. BiÖn luËn chÈn ®o¸n sái èng mËt chñ: 1. C¬ n¨ng: Tam chøng Scharcot:C¸c triÖu chøng ®au, sèt, vµng da diÔn ra theo tr×nh tù thêi gian, t¸i ®i t¸i l¹i nhiÒu lÇn - §au bông: ®au vïng HSP, ®au lan lªn vai ph¶i hoÆc ra sau l−ng, sau ¨n ®au h¬n(do kÝch thÝch ®−êng mËt co bãp) - Sèt: x¶y ra ®ång thêi hoÆc vµi giê sau c¬n ®au, sèt cao 39-400 kÌm rÐt run vµ v· må h«i - Vµng da vµ niªm m¹c: xuÊt hiÖn muén, lóc ®Çu vµng nhÑ ë cñng m¹c sau vµng ®Ëm 2. Thùc thÓ: - Gan to d−íi bê s−ên, mÒm Ên ®au. - Tói mËt c¨ng to, hÕt ®au hÕt sèt tói mËt nhá l¹i. - §iÓm tói mËt, ®iÓm c¹nh øc ph¶i, vïng t¸ tuþ Ên ®au. - HSP cã ph¶n øng thµnh bông. 3. Toµn th©n: HCNT 4. XN: - XN m¸u: + BC t¨ng, N t¨ng, m¸u l¾ng t¨ng. + Bilirubin t¨ng chñ yÕu lµ trùc tiÕp. + Phosphatase kiÒm t¨ng. + Transaminase t¨ng : SGOT, SGPT t¨ng. + Ure m¸u t¨ngNg. quang toµn_dhy34 -1-§C Ngo¹i bông Sái èng mËt chñ - XN n−íc tiÓu: cã nhiÒu muèi mËt vµ s¾c tè mËt. - XQ: + XQ æ bung kh«ng chuÈn bÞ cã thÓ thÊy bãng gan to, bãng tói mËt to, ®«i khi thÊy h×nh ¶nh c¶n quang cña sái tói mËt. + Chôp ®−êng mËt c¶n quang + Siªu ©m: x¸c ®Þnh kÝch th−íc ®−êng mËt, tói mËt, thµnh ®−êng mËt, kÝch th−íc cña gan ph¶i vµ gan tr¸i. X¸c ®Þnh vÞ trÝ, kÝch th−íc cña sái. H×nh ¶nh sái OMC: h×nh ®Ëm ©m cã bãng c¶n ©m, d·n ®−êng mËt trong gan, ngoµi gan vµ tói mËt. - Soi t¸ trµng qua c¬ Oddi lªn OMC ChÈn ®o¸n sái OMC: - Tam chøng Scharcot. - Tói mËt c¨ng to. - Bilirubin trùc tiÕp t¨ng cao. - Siªu ©m cã h×nh ¶nh sái èng mËt chñC©u 2. ChÈn ®o¸n ph©n biÖt: 1. C¸c bÖnh cã vµng da: - Viªm gan virus. - U ®Çu tuþ, u bãng Vanter. - K ®−êng mËt. - Viªm tói mËt, nhiÔm trïng ®−êng mËt. 2. C¸c bÖnh kh«ng cã vµng da: - LoÐt hµnh t¸ trµng thñng vµo tuþ - Sái tói mËt. * Viªm gan virus: - §au tøc HSP. - Sèt nhÑ, hÕt sèt xuÊt hiÖn vµng da. - Tói mËt kh«ng to. - Bilirubin gi¸n tiÕp t¨ng cao. - SA: kh«ng cã sái. - C¸c macker VR VG nh− HBsAg(+) K ®−êng mËt vïng èng gan chungNg. quang toµn_dhy34 -2-§C Ngo¹i bông Sái èng mËt chñ * U ®Çu tuþ, u bãng Vanter: - Kh«ng sèt. - Vµng da t¨ng nhÑ theo thêi gian. - Tói mËt c¨ng to. - XQ khung t¸ trµng gi·n réng(u ®Çu tuþ). - SA: u ®Çu tuþ. + VÞ trÝ u. + Bê tuþ kh«ng ®Òu. + Gi·n OMC ®o¹n trong tuþ. + Gi·n èng tuþ + Gi·n ®−êng mËt * K ®−êng mËt: - TC gièng u tuþ - SA: u ®−êng mËt - Cã thÓ thÊy ch¶y m¸u ®−êng mËt do u * Viªm tói mËt: - Ýt khi cã vµng da - DH Murphy(+) - Soi æ bông, siªu ©m: thµnh tói mËt dµy > 0,3cm - XQ: kh«ng cã sái - XQ tói mËt c¶n quang: thuèc ngÊn kh«ng ®Òu ë tói mËtNg. quang toµn_dhy34 -3-§C Ngo¹i bông Sái èng mËt chñC©u 3. BiÕn chøng cÊp tÝnh cña sái OMC: - ThÊm mËt phóc m¹c. - Viªm phóc m¹c mËt. - Sèc nhiÔm khuÈn ®−êng mËt. - Viªm thËn cÊp do sái ®−êng mËt.Ng. quang toµn_dhy34 -4-§C Ngo¹i bông Sái èng mËt chñ - Viªm tuþ cÊp. - Viªm mñ ®−êng mËt vµ apxe ®−êng mËt. - Ch¶y m¸u ®−êng mËt. 1. ThÊm mËt phóc m¹c: - NN: Sái g©y t¾c lµm tói mËt c¨ng to, OMC vµ c¸c èng gan gi·n máng, mËt sÏ thÊm qua thµnh èng mËt vµ tói mËt vµo æ bông. - LS: BÖnh c¶nh t¾c mËt, ®au h¹ s−ên ph¶i lan xuèng HCP vµ lan kh¾p bông, cã ph¶n øng thµnh bông, cã c¶m øng phóc m¹c nhÊt lµ ë nöa bông ph¶i. 2. Viªm phóc m¹c mËt: - NN: tói mËt ho¹i tö, vì hoÆc thñng OMC lµm dÞch mËt + vi khuÈn trµn vµo æ bông g©y nhiÔm trïng nhiÔm ®éc. - LS: Cã HC t¾c mËt + co cøng thµnh bông, c¶m øng phóc m¹c râ. NÕu muén cã ch−íng vµ bÝ trung ®¹i tiÖn. - XT: PhÉu thuËt theo ®−êng tr¾ng gi÷a trªn vµ d−íi rèn lÊy sái nÕu dÔ lÊy+b¬m röa ®−êng mËt. DL ®−êng mËt(DL Kehr OMC hoÆc DL tói mËt), DL æ bông(ë d−íi gan vµ tói cïng Douglas), KS liÒu cao +håi søc tèt sau mæ. 3. Sèc nhiÔm khuÈn ®−êng mËt: - NN vµ c¬ chÕ: + Do néi ®éc tè cÇu vi khuÈn Gram ©m tiÕt ra lipopolysacarid g©y ho¹t ho¸ chuçi ph¶n øng néi t¹i. + Do tæn th−¬ng gan, tæn th−¬ng tói mËt, tæn th−¬ng ®−êng mËt trong vµ ngoµi gan + Gi¶m khèi l−îng tuÇn hoµn, t¨ng tÝnh thÊm thµnh m¹ch, gi¶m søc bãp ...