Khái niệm: Sốc CT là tình trạng suy sụp đột ngột các chức năng sống của cơ thể(hô hấp, tuần hoàn, gan, thận) do chấn thương gây nên Nguyên nhân gây SCT?- Mất máu: 10% có thể gây sốc + Mất 10%: có thể tự bù trừ + 20-25%: máu không có lưu thông ở da, cơ, thận, gan và ruột ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương Ngoại dã chiến: Sốc chấn thương Đề cương Ngoại dã chiến Sốc chấn thương SỐC CHẤN THƯƠNGKhái niệm: Sốc CT là tình trạng suy sụp đột ngột các chức năng sống của cơ thể(hôhấp, tuần hoàn, gan, thận) do chấn thương gây nênCâu 1. Nguyên nhân gây SCT?- Mất máu: >10% có thể gây sốc+ Mất 10%: có thể tự bù trừ+ 20-25%: máu không có lưu thông ở da, cơ, thận, gan và ruột+ 50%: chết- Đau: gây rối loạn vận mạch, đau → kêu la dẫy dụa → càng thiếu oxy do mất máugây ra- Giảm sức để kháng: đói, khát, căng thẳng. mệt mỏiCâu 2. Phân loại sốc?- Sốc chấn thương- Sốc nhiễm khuẩn- Sốc mất máu- Sốc tim- Sốc bỏng- Sốc phản vệCâu 3. Chẩn đoán SCT?- Suy sụp não bộ: mệt mỏi, thờ ơ, lờ đờ, u ám.., hôn mê, chết. Có thể kêu la dãydụa(do đau, thiếu oxy)- Tuần hoàn: mạch nhanh, HA tụtChỉ số: Allgower = M/HABT = 1/2= 1 có sốc>1 sốc vừa>2 sốc nặngChỉ số này phản ánh trung thành tình trạng sốc vì mạch phản ứng và biểu hiện sớmnhất của sốc- Hô hấp: thở nhanh nông do thiếu oxy; hoặc thở chậm ngừng thở- Thận: thiểu niệu, vô niệu; ure, creatinin tăng trong máu- Gan: mất chức năng phòng chống độc → sốc nhiễm trùng kết hợpChẩn đoán dựa vào:- Chấn thương lớn: gãy xương đùi, đa chấn thương…- Suy sụp các chức năng sống nhanh- Chỉ số Allgower >1Câu 4. Chẩn đoán mức độ sốc? Chỉ tiêu Nhẹ Vừa Nặng Ý thức Tỉnh táo, phản ứng tỉnh táo, nằm im thờ ơ, hôn mê đúng nhưng chậm Nhợt nhạt, tuần hoàn Da, niêm mạc mao mạch bình nhợt, lạnh tuần nhợt, tím tái thường(lập loè hoàn mao mạch móng mất tay còn) Mạch 90-100 100-140 không bắt được HA 100/60 - 90/50 85/50 - 70/40 60/30 - 50/0 Nhiệt độ 36 - 36,2 35-36 40 ALTMTW 2-8(cm nước) 0-4 0-2 KL máu mất 20-25% 25- 35% >50% HST 62-65 54-61% 33-53 pCO2 35mmHg 34 mmHg 32mmHgCâu 5. Chẩn đoán phân biệt?- Ngất: ngừng tim phổi đột ngột không có chấn thương- Hôn mê đơn thuần : các chức năng hô hấp, tim mạch, tiết niệu không bịảnh hưởng- Hôn mê do các nguyên nhân khác:Nội khoa: hôn mê gan, hôn mê trong đái tháo đường, hôn mê do hạ đường huyết:Không có chấn thươngNgoại khoa: chấn thương sọ não: hôn mê nhưng các chức năng các cơ quan kháckhông bị suy sụp : tiết niệu, tim mạch- Truỵ tim mạch: bệnh cảnh giống nhưng không có chấn thương, xuất hiện trên cơ sởcó bệnh tim mạchCâu 6. Phòng chống sốc?- Sử dụng các biện pháp cấp cứu: băng bó, cầm máu, cố định, hô hấp nhân tạo, vậnchuyển- Giảm đau, an thần, kháng sinh, trợ lực- Các biện pháp hỗ trợ chống sốc: dơ cao 2 tay, 2 chân để máu dồn về trung tâm. Băngép để dồn máu về trung tâm- Cho uống nước chè đường ấm nếu không có vết thương bụng- Làm giảm hoặc mất các yếu tố thuận lợi dẫn đến sốcCâu 7. Điều trị sốc chấn thương?1. Nguyên tắc điều trị:- Chủ động dự phòng sốc- Sớm, tích cực, triệt để- Toàn diện có phân biệt và không dập khuôn2. Điều trị nguyên nhân:Cầm máuGiảm đau:- Thuốc giảm đau: morphin, dolargan chú ý tác dụng phụ là ức chế hô hấp.Trước tiêm phải khám và phát hiện các tổn thương nội tạng nếu không phải ghi rõ đãtiêm thuốc gì và thời gian tiêm để tuyến sau dựa vào đó có thái độ xử trí+ Phong bế novocain: ổ gãy+ Cố định xương gãy+ Dùng corktail liticque:Dolargan 100mg, Pipolphen 50mg, Aminazin 25mg. Nước cất vừa đủ 10ml, mỗi lầntiêm tĩnh mạch 2ml- Các biện pháp cấp cứu cơ bản3. Điều trị triệu chứng:Khôi phục khối lượng tuần hoàn: truyền dịch và máuNguyên tắc bù lại máu đã mất là phải đảm bảo chỉ số hematocrit đạt 30% vì cóthế mới đảm bảo tuần hoàn mới hoạt động bình thường không có những rối loạnnặng về huyết động mặt khác còn làm cho vi tuần hoàn hoạt động tốt. Tốc độ truyềndựa vào HATMTW để tránh tình trạng bù quá nhanh gây phù phổi cấp- Dịch điện giải: Ringerlactat là tốt nhất vì nhiều ion và có phản ứng kiềm mà trongsốc chấn thương nhiễm toan chuyển hoáLượng dịch truyền có thể = 5%trọng lượng cơ thể= 2-2,5 lKhi HA tâm thu< 60mmHg có thể truyền 2 dây, nếu HA =0 truyền thành dòng. KhiHA tới ngưỡng thận thì nhỏ giọt- Dung dịch cao phân tử(thay thế máu)+ Dextran 70000 ở trong lòng mạch lâu hơn và làm tăng thể tích dịch trong lòngmạch(2 lần) lớn hơn loại 40000(tăng 1,5 lần) nhưng ngược điểm là làm rối loạn đôngmáu do đó loại này có thể sử dụng khi bệnh nhân đến sớm+ Dextran 40000: tác dụng ngắn và thải qua thận nhanhNếu không có HATMTW dựa vào HA động mạch, nước tiểuNếu truyền đủ dịch mà HA vẫn thấp xem có chảy máu không, nếu không có chảy máucho thuốc vận mạch: dopamin 5µg/kg/phút. Dùn ...