Đề cương ôn tập môn Quản lý nhà nước về kinh tế

Đề cương ôn tập môn Quản lý nhà nước về kinh tế được trình bày theo hình thức tự luận. Sau mỗi câu hỏi sẽ là câu trả lời được trình bày theo từng ý cụ thể được gạch đầu dòng. Các câu hỏi bám sách nội dung của môn học. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn sinh viên đang học môn này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương ôn tập môn Quản lý nhà nước về kinh tế Hà Văn Tân – K5QTDNCNB  Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh  doanh Thái Nguyên ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP QLNN VỀ KT Câu 1:  nhà nước ra đời như  thê nao?  Trình bày vai trò c ́ ̀ ủa   nhà nước đối với xã hội ? Cho ví dụ minh hoạ? *) sự  ra đời của nn:  giai cấp ra đời và đấu tranh giai cấp đến  một mức độ  nào đó đã dẫn đến hệ  quả  là giai cấp chiếm giữ  tài sản   chung của xã hội làm của riêng mình vốn trước kia là những người có   địa vị trong xã hội như: thủ lĩnh quân sự, tù trưởng…đã thiết lập ra bộ  máy đàn áp sự phản kháng của giai cấp còn lại. Bộ máy đó chính là nhà  nước *) vai trò của nhà nước: Thứ nhất, nhà nước phải đảm bảo an toàn, yên ổn cho mọi công  dân trong xã hội; giữ vững độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất  nước, bởi nhà nước là sự  phân chia dân cư  theo lãnh thổ. Nhà nước   đứng trên xã hội để trực tiếp cai trị xã hội. Thứ  hai:  sứ  mệnh lịch sử  thứ  hai  mà nhà nước phải gánh vác  trước xã hội là việc đảm bảo cho xã hội phát triển, các công dân đạt  được những nguyện vọng chính đáng của mình. Nhà nước phải tạo đầy   đủ  việc làm cho xã hội, cung cấp hàng loạt các dịch vụ  và hàng hoá  công cộng cho xã hội, tạo môi trường hỗ trợ cho các hoạt động kinh tế  văn hoá xã hội.... Thứ ba, nhà nước thay mặt xã hội thực hiện các quan hệ đối nội   và đối ngoại với các. Nhà nước và thực thể xã hội khác. Thông qua đó  mà thực hiện tốt các sứ mệnh nói trên. Câu 2: kinh tê thi tr ́ ̣ ương la gi? Thông qua nh ̀ ̀ ̀ ững khuyết tật   của nền kinh tế thị trường, hãy chứng minh vai trò của nhà nước   đối với nền kinh tế việt nam? *) kttt là  nền kinh tế  vận hành theo cơ  chế  thị  trường, vấn dề  sản xuất cho ai, như thế nào, cái gì do cá nhân tự quyết định. Tuân theo  quy luật giá trị, cung cầu, cạnh tranh. *) thông qua khuyết tật của nền kinh tế  thị  trường chứng minh   vai trò của nhà nước đối với nền kinh tế việt nam: Thứ  nhất, trong nền kinh tế hàng hoá vận động theo cơ  chế  thị  trường, mỗi chủ thể kinh doanh, mỗi ngành, mỗi địa phương… đều có   lợi ích của riêng mình và đề tìm mọi biện pháp để tối ưu hoá lợi ích đó.  Nhưng khi thực hiện các biện pháp nhằm tối ưu hoá lợi ích của mình,  mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành, mỗi vùn có thể  nhìn thấy hoặc không  nhìn thấy sự  vi phạm đến lợi ích của người khác, cơ  sở  khác, ngành   khác, vùng khác và do đó tất yếu nảy sinh hiện tượng lợi ích các nhân,  của bộ  phận này tăng lên làm thiệt hại đến lợi ích cá nhân, bộ  phận  khác trong xã hội, xét trên phạm vi tổng thể nền kinh tế quốc dân. Biểu  hiện của hiện tượng này là các hoạt động kinh tế  chồng chéo, cản trở  hoặc triệt tiêu lẫn nhau; các quan hệ, tỷ lệ kinh tế quốc dân bị phá vỡ;  sự phân bố các nguồn lực không hợp lý, cơ cấu kinh tế bị đảo lộn, các  vấn đề  chính trị  xã hội sẽ  phát sinh…. Muốn khắc phục nhược điểm  này cần phải có một bộ  phận điều hành vĩ mô bằng việc hoạch định  chương trình, chiến lược và kế  hoạch phát triển với các mục tiêu về  quy mô, về cơ cấu, nhịp độ à tốc độ  tăng trưởng của từng ngành, từng   vùng về các mục tiêu kinh tế vĩ mô khác cũng như của toàn bộ nền kinh  tế  quốc dân. Các mục tiêu vĩ mô này là những định hướng không thể  thiếu cho các hoạt động kinh tế  của từng cá nhân, từng doanh nghiệp,  từng ngành, từng vùng trong nước. Bộ phận điều hành vĩ mô này chính  là nhà nước­chủ  thể  kinh tế  của mỗi quốc gia. Nếu không có vai trò  của nhà nước sẽ không có việc phân bố sản xuất và lao động giữa các  nành và vùng để hình thành cơ  cấu kinh tế hợp lí, tối  ưu, sẽ  không có  sự  phát triển của từng ngành có ý nghĩa thúc đẩy sự  tiến bộ  khoa học  và công nghệ trong toàn bộ  nền kinh tế  quốc dân; sẽ  không có sự  phát  triển của các ngành, các vùng với những doanh nghiệp đủ  mạnh để  tham gia cạnh tranh có hiệu quả  trên thị  trường thế  giới, bảo hộ  sản   xuất trong  nước, chiếm lĩnh thị trường ngoài nước. Thứ hai, trong nền kinh tế vận động theo cơ chế thị trường, các  hoạt động sản xuất kinh doanh, các hành vi giao dịch đều tiến hành  thông qua thị trường và tuân theo các quy luật của thị trường. Song đối  với những dịch vụ và hàng hoá công cộng mà chi phí bỏ  ra đem lại lợi   ích cho nhiều người, nhưng lại không được thanh toán và bồi hoàn đầy  đủ về mặt giá trị tiền tệ. Hoặc có những hoạt động sản xuất, tiêu dùng  gây  ảnh hưởng không tốt với xã hội mà không được tính toán khi lựa  chọn các quyết định sản xuất hoặc tiêu dùng của cá nhân hay của các  đơn vị  kinh tế, gây một khoản tổn phí lớn cho xã hội và không tối  ưu  hoá được lợi ích xét trên phạm vi toàn xã hội. Những trường hợp này  thì tư nhân không thể  giải quyết được vì tư nhân không chi phối được   giá cả  và thu hpồi được chi phí đã bỏ  ra, hơn nữa xã hội cũng không   chấp nhận những hoạt động sản xuất và tiêu dùng chỉ nhằm tối ưu hoá  lợi ích ích kỉ  của cá nhân, gây  ảnh hưởng hướng ngoại xấu làm thiệt   hại đến lợi ích người khác và lợi ích cộng đồng. Do vậy nhà nước cần  phải nắm và đảm bảo cho xã hội những loại hàng hoá và dịch vụ công   cộng cũng như  những hàng hoá mà nếu nằm trong tay tư  nhân sẽ  làm  thiệt hại đến lợi ích toàn xã hội. Thứ  3,  nền kinh tế  hàng hoá vận động theo cơ  chế  thị  trường  không thể  tách rời môi trường chính trị, kinh tế, đối ngoại. Nếu môi  trường không  ổn định, thường xuyên xảy ra xung đột mâu thẫn lợi ích   giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội, môi trường cạnh tranh không  công bằng, lừa đẩo, bạo lực… thì kinh tế  sẽ  không thể  phát triển và   chệch  hướng.   Cơ  chế  thị  trường   không thể   tự  nó   khắc  phục  được  những khuyết tật của nó, mà nó đòi hỏi phải có nhà nước. Do đó nhà   nước phải có chức năng đảm bảo về mặt chính trị, xã hội, bảo đảm về  mặt kinh  ...