Đề cương Phẫu thuật thần kinh: Chấn thương cột sống tủy sống và u tủy

Căn cứ vào vị trí CT:- CT CS tủy sống cổ:+ Cổ cao: C0-C1-C3+ Cổ thấp: C3-C7-CTCS tủy sống-ngực: T1-T9-CTCS tủy sống ngực-thắt lưng: T10-L2-CTCS-thắt lưng cùng: từ L3 trở xuống
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương Phẫu thuật thần kinh: Chấn thương cột sống tủy sống và u tủyPhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng CSTS vµ U tuû ChÊn th−¬ng cét sèng tuû sèng vµ u tuûC©u hái: 1. Ph©n lo¹i CT CSTS? 2. TriÖu chøng l©m sµng CTCSTS? 3. ChÈn ®o¸n CTCSTS? 4. §iÒu trÞ CTCSTS? 5. BiÕn chøng cña CTCSTS? XÑp L1 do chÊn th−¬ng 6. ChØ ®Þnh vµ chèng chØ ®Þnh c¾t cung sau? 7. C¸c nguyªn nh©n g©y chÌn Ðp tuû? 8. TriÖu chøng cña chÌn Ðp tuû? 9. ChÈn ®o¸n u tuû sèng? 10. §iÒu trÞ rèi lo¹n tiÓu tiÖn trong CTCSTS?C©u 1. Ph©n lo¹i 1. C¨n cø vµo vÞ trÝ CT: - CT CS tuû sèng cæ: + Cæ cao: C0-C1- C3 + Cæ thÊp: C3-C7 - CTCS tuû sèng- ngùc: T1-T9 - CTCS tuû sèng ngùc- th¾t l−ng: T10-L2 - CTCS – th¾t l−ng cïng : tõ L3 trë xuèngL−u ý : vÞ trÝ hay gÆp lµ ®èt sèng cæ C5- C6,D12-L1 Lµ 2 ®iÓm yÕu lµ n¬i tiÕp gi¸p gi÷a ®èt sèng(c¸c ®èt sèng cæ vµ c¸c ®èt sèng th¾t l−ng) vµ ®o¹n ®èt sèng Ýt di ®éng(c¸c ®èt sèng ngùc) 2. Theo c¬ chÕ CT - C¬ chÕ trùc tiÕp - C¬ chÕ gi¸n tiÕp 3. Theo møc ®é v÷ng cña cét sèng - G·y v÷ng - G·y kh«ng v÷ngNG. QUANG TOÀN_DHY34-HVQY -1-PhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng CSTS vµ U tuû 4. Theo møc ®é tæn th−¬ng tuû sèng * CTCS kh«ng cã tæn th−¬ng tuû: - Tæn th−¬ng th©n ®èt sèng: xÑp ®èt sèng, vì th©n ®èt, r¹n ®èt sèng - G·y vì cung sau - TrËt khíp cét sèng - Tæn th−¬ng phÇn gia cè: r¸ch, ®øt d©y ch»ng liªn gai, trªn gai, d©y ch»ng däc tr−íc, däc sau, vì xÑp, r¸ch ®Üa ®Öm * Tæn th−¬ng CS cã tæn th−¬ng tuû: Tæn th−¬ng cét sèng(nh− trªn) C¸c h×nh th¸i tæn th−¬ng tuû: chÊn ®éng tuû, chÌn Ðp tuû, giËp tuû(hoµn toµn vµ kh«ng hoµn toµn), ch¶y m¸u tuû... - Tæn th−¬ng tuû hoµn toµn: Lµ sù mÊt chøc n¨ng tuû vµ mÊt sù hiÖn diÖn ph¶n x¹ hµnh hang.Cung ph¶n x¹ nµy lµ 1 ®−êng vËn ®éng, c¶m gi¸c ®¬n gi¶n, cã thÓ ho¹t ®éng mµ kh«ng södông c¸c bã däc lªn- xuèng trong chÊt tr¾ng.NÕu ph¶n x¹ nµy cßn chøng tá trung t©m tuû cïng S3-S4 vÉn cßn nguyªn vÑn gi¶i phÉu sinhlý vµ kh«ng cã sèc tuû. Cã tíi 99% ph¶n x¹ nµy trë l¹i trong c¸c tr−êng hîp sèc tuû - Tæn th−¬ng tuû kh«ng hoµn toµn : Lµ sù tæn th−¬ng chÊt tr¾ng kh«ng hoµn toµn nªn vÉn cßn chøc n¨ng tuû sèng cïng: vÉn cßn c¶m gi¸c quanh hËu m«n, chøc n¨ng vËn ®éng trùc trµng vµ ®éng t¸c gÊp ngãn c¸iTæn th−¬ng tuû kh«ng hoµn toµn cã thÓ gÆp mét trong c¸c héi chøng sau: + Héi chøng tuû trung t©m: hay gÆp nhÊt, ®ã lµ sù ph¸ huû chÊt x¸m trung t©m nh−ng cÊu tróc ngo¹i vi cßn nguyªn vÑn hay gÆp ë tæn th−¬ng tuû cæ vµ tuû l−ng BiÓu hiÖn: liÖt tø chi, cßn c¶m gi¸c quanh hËu m«n + HC tuû cæ tr−íc: Tiªn l−îng xÊu . NN: do giËp, ch¶y m¸u r¶i r¸c, m¸u tô ®Ì Ðp sõng tr−íc . BiÓu hiÖn: MÊt vËn ®éng, cßn c¶m g¸ic nÐn Ðp s©u, c¶m gi¸c b¶n thÓ cña th©n m×nh vµ chi d−íi + HC tuû sau: . NN: do ch¶y m¸u r¶i r¸c, do ®Ì Ðp cét sau tuû sèng . BiÓu hiÖn: VËn ®éng b×nh th−êng, mÊt c¶m gi¸c s©u vµ c¶m gi¸c b¶n thÓ + HC tuû mét bªn hay HC Brown- Sequard: . NN: tæn th−êng cét bªn tuû sèng . BiÓu hiÖn: thiÕt hôt vËn ®éng cïng bªn víi tæn th−¬ng, gi¶m hoÆc mÊt c¶m gi¸c ®au vµ nhiÖt ®é ®èi bªn, c¸c chøc n¨ng c¬ trßn bµng quang, ruét th−êng cßn bïNG. QUANG TOÀN_DHY34-HVQY -2-PhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng CSTS vµ U tuû * Tæn th−¬ng tuû nh−ng kh«ng tæn th−¬ng cét sèngDo tuû bÞ rung l¾c m¹nh trong thêi ®iÓm chÊn th−¬ng, do c¬ chÕ xo¾n vÆn, gÊp −ìn qu¸ møccña cét sèngC¸c møc ®é: chÊn ®éng tuû: liÖt mÒm(liÖt ngo¹i vi) hoµn toµn tõ chç tæn th−¬ng trë xuèng,mÊt c¸c lo¹i c¶m gi¸c ®au, mÊt ph¶n x¹ g©n x−¬ng, sau 3-4 tuÇn c¸c chøc phËn cña tuû sÏ®−îc håi phôc hoµn toµnC©u 2. TriÖu chøng l©m sµng cña CT CSTS: 1. CTCS kh«ng cã tæn th−¬ng tuû: - §au t¹i chç cét sèng, tÝm bÇm - H¹n chÕ vËn ®éng, kh«ng d¸m cói G·y xÑp ®èt sèng: khong ngåi, kh«ng d¸m thë m¹nh v× ®au - BiÕn d¹ng cét sèng: gå nhÑ ra sau, cét sèng cæ ng¾n l¹i, vÑo snag bªn vµ h¹n chÕ quay ®Çu 2. Tæn th−¬ng CS cã tæn th−¬ng tuû: * Toµn th©n: - Rèi lo¹n tri gi¸c: gÆp ë ®o¹n cæ: cho¸ng - RL h« hÊp: chñ yÕu ®o¹n cæ cao(C1-C5): Do tæn th−¬ng trung khu thÇn kinh hoµnh(C4), do phï tuû ng−îc dßng lªn trªn kÝch thÝch trung khu h« hÊp cña hµnh tuû BiÓu hiÖn: khã thë nhanh n«ng, cã thÓ thë chËm. - RL tim m¹ch: tuû cæ cao: m¹ch chËm, HA h¹: do sèc tuû * ThÇn kinh: - Giai ®o¹n sèc tuû(3-4 tuÇn ®Çu sau chÊn th−¬ng): LiÖt mÒm, mÊt hoµn toµn vËn ®éng, mÊt c¸c lo¹i c¶m gi¸c vµ ph¶n x¹ tõ chç tæn th−¬ng trë xuèng, rèi lo¹n c¬ th¾t: bÝ ®¹i tiÓu tiÖn - Giai ®o¹n sau sèc tuû: + LiÖt trung −¬ng: liÖt cøng, t¨ng ph¶n x¹ g©n x−¬ng, Babinski(+), ph¶n x¹ tù ®éng tuû: rung giËt bµn ch©n(+) + LiÖt ngo¹i vi: liÖt mÒm, mÊt ph¶n x¹ g©n x−¬ng, kh«ng cã px tù ®én ...