Đề cương Phẫu thuật thần kinh: Chấn thương sọ não

Chấn thương sọ não kín:- Không có tổn thương xương sọ:+ Chấn động não+ Giập não+ Đè ép não: máu tụ nội sọ, tụ nước dưới màng cứng, phù não, tràn khí não...- Có tổn thương xương sọ:+ Về xương: vỡ xương sọ, lún xương sọ, rạn xương sọ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương Phẫu thuật thần kinh: Chấn thương sọ não§C PhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng sä n·o ChÊn th−¬ng sä n∙o(Ctsn)C©u hái: 1. BiÖn luËn chÈn ®o¸n? 2. C¬ chÕ bÖnh sinh cña CTSN? 3. Ph©n biÖt vì x−¬ng nÒn sä tr−íc, gi÷a vµ sau? 4. Ph©n biÖt chÊn ®éng n·o, dËp n·o, ®Ì Ðp n·o? 5. Ph©n biÖt m¸u tô NMC, DMC, trong chÊt n·o vµ trong n·o thÊt? 6. C¸c biÕn chøng cña CTSN? 7. C¸c pp cËn l©m sµng chÈn ®o¸n chÊn th−¬ng sä n·o? 8. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ CTSN? 9. §iÒu trÞ ngo¹i khoa CTSN: chØ ®Þnh, chèng chØ ®Þnh, nguyªn t¾c vµ c¸c pp ®iÒu trÞ? 10. ý nghÜa cña viÖc kh¸m ®ång tö trong CTSN? 11. C¸ch kh¸m ®Ó x¸c ®Þnh cã rèi lo¹n ý thøc trong CTSN? 12. ý nghÜa cña viÖc kh¸m d©y VII trong CTSN? 13. Theo dâi ý thøc trong CTSN trªn l©m sµng dùa vµo g×? 14. ý nghÜa cña sù biÕn ®æi HA trong CTSN 15. Xö trÝ b−íc ®Çu CTSN? 16. Xö trÝ cÊp cøu vÕt th−¬ng sä n·o theo tuyÕn?C©u 1. Ph©n lo¹i CTSN: 1. CTSN kÝn: - Kh«ng cã tæn th−¬ng x−¬ng sä: + ChÊn ®éng n·o + GiËp n·o + §Ì Ðp n·o: m¸u tô néi sä, tô n−íc d−íi mµng cøng, phï n·o, trµn khÝ n·o... - Cã tæn th−¬ng x−¬ng sä: + VÒ x−¬ng: vì x−¬ng sä, lón x−¬ng sä, r¹n x−¬ng sä + VÒ n·o: . GiËp n·o . §Ì Ðp n·o: m¸u tô, tô n−íc d−íi mµng cøng, phï n·o, trµn khÝ n·o... 2. CTSN më: Lµ chÊn th−¬ng g©y r¸ch da ®Çu, vì x−¬ng sä, r¸ch mµng n·o cøng vµ g©y tæn th−¬ngchÊt n·o, DNT vµ n·o n¸t cã thÓ ch¶y ra ngoµi. - CT më thêi b×nhNg. quang toµn_DHY34 -1-§C PhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng sä n·o - VÕt th−¬ng sä n·o do ho¶ khÝC©u 2. C¬ chÕ bÖnh sinh CTSN:C¸c yÕu tè liªn quan tíi c¬ chÕ bÖnh sinh cña CTSN: yÕu tè c¬ häc, yÕu tè ®éng lùc häc cñadÞch n·o tuû, yÕu tè huyÕt qu¶n, yÕu tè thÇn kinh thÓ dÞch vµ yÕu tè xung ®éng thÇn kinh 1. yÕu tè c¬ häc: §©y lµ yÕu tè c¬ b¶n, lµ yÕu tè khëi ®éng cho c¸c qu¸ tr×nh bÖnh lý x¶y ra ë n·o sau CTv× ph¶i cã 1 lùc CT vµo ®Çu ®ñ m¹nh míi cã thÓ g©y tæn th−¬ng x−¬ng sä vµ n·o Trªn c¬ së tæn th−¬ng n·o tiªn ph¸t(giËp n·o hoÆc m¸u tô) x¶y ra ngay sau CT sÏ dÉn tíitæn th−¬ng n·o thø ph¸t lµ do hËu qu¶ cña rèi lo¹n vËn m¹ch, rèi lo¹n thÇn kinh thÓ dÞch...dÉn tíi phï n·o vµ lµm cho ¸p lùc néi sä t¨ng cao. HËu qu¶ cña t¨ng ALNS dÉn tíi tôt kÑtn·o..Cã 2 c¬ chÕ chÊn th−¬ng: ®Çu ®øng yªn vµ ®Çu chuyÓn ®éng - §Çu ®øng yªn: Tr−êng hîp ®Çu bÞ ®¸nh b»ng vËt cøng(bÞ nÐm ®¸, ®Ëp gËy...), tænth−¬ng x−¬ng sä vµ n·o th−êng ë ngay d−íi chç bÞ ®¸nh vµ tæn th−¬ng th−êng kh«ng phøct¹p(trõ ®¸nh vµo vïng chÈm) - §Çu chuyÓn ®éng: BÞ ng· do tai n¹n giao th«ng hoÆc ng· tõ cao xuèng... tæn th−¬ngx−¬ng sä vµ n·o th−êng nÆng vµ phøc t¹p: Khi ng· ®Çu chuyÓn ®éng t¨ng tèc khi ®Çu ch¹mxuèng ®−êng bÞ chÆn ®øng l¹i vµ gi¶m tèc ®é ®ét ngét nªn hép sä thay ®æi vµ biÕn d¹ng tøcth× dÉn tíi vì x−¬ng sä. Khi t¨ng tèc vµ gi¶m tèc ®ét ngét lµm cho n·o trong hép sä tr−îttrªn c¸c gê x−¬ng, ®ång thêi xoay, xo¾n vÆn, gi»ng xÐ g©y tæn th−¬ng n·o nÆng nÒ vµ phøct¹p nh− giËp n·o lín, giËp th©n n·o, ®øt r¸ch c¸c m¹ch m¸u... Trong c¬ chÕ nµy hay gÆp tænth−¬ng ®èi bªn 2. YÕu tè xung ®éng thÇn kinh: ThÓ l−íi gi÷ vai trß quan träng trong mèi quan hÖ vâ n·o- thÓ l−íi- d−íi vá. Sù mÊt ýthøc ®ét ngét x¶y ra ngay sau CT vµo ®Çu( gäi lµ øc chÕ b¶o vÖ cña vá n·o) vµ nh÷ng thay®æi vÒ tr−¬ng lùc c¬ biÓu hiÖn ng−êi bÖnh mÒm nhòn, m¹ch nhanh, nhÞp thë t¨ng lªn.. ®ãchÝnh lµ rèi lo¹n xung ®éng thÇn kinh cña hÖ l−íi- vá n·o vµ d−íi vá Rèi lo¹n hÖ l−íi- vá n·o- d−íi vá cã thÓ chØ lµ rèi lo¹n chøc n¨ng nh−ng còng cã khi lµtæn th−¬ng thùc thÓ nh− giËp n·o, ch¶y m¸u trong chÊt n·o... Do vËy nh÷ng tæn th−¬ng n·otiªn ph¸t x¶y ra ngay sau CT lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó dÉn tíi tæn th−¬ng n·o thø ph¸t hËuqu¶ rèi lo¹n thÇn kinh thÓ dÞch, rèi lo¹n tuÇn hoµn m¸u, rèi lo¹n vËn chuyÓn n−íc trong vµngoµi tÕ bµo... nh÷ng rèi lo¹n nµy dÉn tíi phï n·o t¨ng lªn. Phï n·o dÉn tíi t¨ng ¸p lùc néisä, g©y tôt kÑt n·o, rèi lo¹n nghiªm träng chøc phËn sèng vµ ®e do¹ tö vong. 3. yÕu tè huyÕt qu¶nNg. quang toµn_DHY34 -2-§C PhÉu thuËt thÇn kinh ChÊn th−¬ng sä n·o Do n·o bÞ rung chuyÓn trong hép sä, do c¬ chÕ t¨ng tèc vµ gi¶m tèc ®ét ngét, m¹ch m¸ucã thÓ bÞ tæn th−¬ng nh− sau: - §øt r¸ch c¸c m¹ch m¸u lín g©y ch¶y m¸u rÇm ré, cã thÓ tö vong ngay sau CT - Sù co m¹ch m¸u dÉn tíi t×nh tr¹ng thiÕu m¸u n·o - Ch¶y m¸u t¹o m¸u tô néi sä - Ch¶y m¸u d−íi nhÖn: hËu qu¶ do t¨ng tÝnh thÊm thµnh m¹ch lµm cho m¸u trong lßng m¹ch tho¸t vµo khoang d−íi nhÖnC©u 3. Ph©n biÖt vì x−¬ng nÒn sä tr−íc, gi÷a vµ sau: 1. Vì x−¬ng vßm xä: - Vì r¹n: - Vì lón 2. Ph©n biÖt: Vì nÒn sä tr−íc Vì nÒn sä gi÷a Vì nÒn sä sau - Ch¶y m¸u ra mòi - Ch¶y m¸u vµ DNT ra tai - Rèi lo¹n nÆng chøc phËn - DÊu hiÖu kÝnh d©m: 2 ...