Đề tài: 'Phép biện chứng duy vật và vai trò của nó đối với hoạt động của con người'

Trong thực tiễn, hoạt động của con người tồn tại trên nhiều lĩnh vực khác nhau với nhiều mục tiêu khác nhau. Nhằm đạt được những mục tiêu đó, con người phải nắm bắt được các mối liên hệ phổ biến và phát triển của mọi sự vật, hiện tượng để tránh mắc phải những sai lầm không đáng có. Điều đóđòi hỏi phải có những lý luận đúng đắn soi đường mà trong đó triết học nói chung và phép biện chứng duy vật nói riêng đóng vai trò quan trọng nhất. Phép biện chứng duy vật là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề tài: “Phép biện chứng duy vật và vai trò của nó đối với hoạt động của con người” Đề tài: “Phép biện chứng duy vật và vai trò của nóđối với hoạt động của con người” MỤC LỤC I. Phép biện chứng và khái quát lịch sử phép biện chứng. 1 1. Khái niệm phép biện chứng 2 2. Phân biệt phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình 2 3. Khái quát lịch sử phép biện chứng 3 II. Nội dung cơ bản của phép biện chứng duy vật 5 1. Hai nguyên lý cơ bản của phép biện chứng duy vật 5 2. Nguyên lý về sự phát triển 8 3. Ba quy luật cơ bản của phép biện chứng duy vật 9 III. Sáu cặp phạm trù. 14 1. Cái chung- Cái riêng 14 2. Nguyên nhân- Kết quả 16 3. Tất nhiên - Ngẫu nhiên 17 4. Nội dung - Hình thức 18 5. Bản chất - Hiện tượng 19 6. Khả năng - Hiện thực 21 LỜINÓIĐẦU Trong thực tiễn, hoạt động của con người tồn tại trên nhiều lĩnh vực khác nhau với nhiều mục tiêu khác nhau. Nhằm đạt được những mục tiêu đó, con người phải nắm bắt được các mối liên hệ phổ biến và phát triển của mọi sự vật, hiện tượng để tránh mắc phải những sai lầm không đáng có. Điều đóđòi hỏi phải có những lý luận đúng đắn soi đường mà trong đó triết học nói chung và phép biện chứng duy vật nói riêng đóng vai trò quan trọng nhất. Phép biện chứng duy vật là lý luận khoa học phản ánh khái quát sự vận động và phát triển của hiện thực. Do đó, nó không chỉ là lý luận về phương pháp mà còn là sự diễn tả quan niệm về thế giới, là lý luận về thế giới quan. Hệ thống các quan điểm của phép biện chứng duy vật, do tính đúng đắn và triệt để của nóđem lại đã trở thành nhân tốđịnh hướng cho quá trình nhận thức và hoạt động thực tiễn của con người đạt dược nhiều hiệu quả tích cực. Đề tài: Phép biện chứng duy vật và vai trò của nóđối với hoạt động của con người Là một sinh viên kinh tế, em thiết nghĩ cần phải trau dồi cho mình một vốn kiến thức vững chắc về triết học nói chung cũng như phép biện chứng duy vật nói riêng, và quan trọng nhất là vai trò của nóđối với hoạt động của con người để giúp ích cho quá trình lập nghiệp sau này. NỘIDUNG I. Phép biện chứng và lịch sử phép biện chứng 1. Khái niệm phép biện chứng Phép biện chứng là môn khoa học về những quy luật phổ biến của sự vận động và sự phát triển của tự nhiên , xã hội và tư duy. 2. Phân biệt phương pháp biện chứng và Phương pháp siêu hình. Phương pháp siêu hình: - Là phương pháp nghiên cứu , xem xét sự vật trong trạng thái tĩnh, không có liên hệ hoặc nếu có liên hệ chỉ là liên hệ bên ngoài. - Phương pháp siêu hình làm cho con người chỉ thấy chỉ nhìn thấy những sự vật riêng biệt, sự tồn tại của sự vật , cũng như trạng thái tĩnh của sự vật mà không nhìn thấy mối quan hệ giữa chúng, sự phát sinh và tiêu vong, cũng như sự vận động của chúng. Phương pháp biện chứng - Là phương pháp nghiên cứu , xem xét sự trong các mối liên hệ, ảnh hưởng tác động lẫn nhau không ngừng nảy sinh , vận động và giải quyết mâu thuẫn làm cho sự vật phát triển . - Phương pháp biện chứng thể hiện tư duy mềm dẻo, linh hoạt , phản ánh hiện thực đúng như nó tồn tại, là công cụ hữu hiệu giúp con người nhận thức và cải tạo thế giới . “ Phép biện chứng là phương pháp tư duy cao nhất, thích hợp nhất với giai đoạn phát triển hiện nay của khoa hoc tự nhiên’’(1) “Phép biện chứng là cho những sự khác biệt siêu hình cốđịnh chuyển hoá lẫn nhau, phép biện chứng thừa nhận trong những trường hợp cần thiết là bên cạnh cái “cả cáI này lẫn cái kia” nữa và thực hiện sự môI giới giữa các mặt đối lập.(2) 3.Khái quát lịch sử phép biện chứng Phép biện chứng cổđại a. Đặc điểm: Các nguyên lý, quy luật còn giản đơn, mộc mạc, chất phác, chưa được khái quát hoá thành một hệ thống chặt chẽ. b. Ưu điểm: Phác hoạ bức tranh thống nhất của thế giới trong mối liên hệ phổ biến, trong sự vận động và phát triển không ngừng mặc dù các nguyên lý, quy luật còn thiếu tính logic chặt chẽ. Theo Ph.Ăngghen: dưới hình thức này “tư duy biện chứng xuất hiện với tính chất thuần phác tự nhiên của nó’’(3) c. Đại diện - Nền triết học ấN Độ cổđại - Nền triết học HY Lạp cổđại,tiêu biểu là Heraclít Phép biện chứng duy tâm ( Phép biện chứng duy tâm cổđiển Đức) a. Đặc điểm: - Đạt tới một trình độ logic khá vững chắc (1) Ph. ¡ngghen: BiÖn chøng cña tù nhiªn.Nxb sù th©t ,HN, 1971, tr.323,324 (2) Ph. ¡ngghen: BiÖn chøng cña tù nhiªn.Nxb sù th©t ,HN, 1971, tr.323,324 (3) Ph. ¡ngghen: BiÖn chøng cña tù nhiªn.Nxb sù th©t ,HN, 1971, tr.54 - Biện chứng bắt đầu ở tinh thần và kết thúc ở tinh thần. b.Ưu điểm: Các nguyên lý, quy luật đãđợc giải quyết ở tầm logic hội tại cực kỳ sâu sắc, xây dựng trong một hệ thống nhất mặc dù nó vẫn có những hạn chế lịch sử không thể vượt qua. Theo C.Mác đã chỉ rõ “ tính chất thần bí nhi ...