ĐỀ TÀI THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO VIỆC PHÁT TRIỂN CÂY XOÀI BỀN VỮNG Ở NAM BỘ

- Giống xoài: + Kết quả điều tra thu thập giống chúng tôi ghi nhận có 57 dòng/giống xoài đang được nhà vườn trồng trong sản xuất. + Giống có chất lượng cao, đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng chỉ có 3-4 giống (chiếm tỉ lệ 5-7% số lượng giống hiện có).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐỀ TÀI " THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHO VIỆC PHÁT TRIỂN CÂY XOÀI BỀN VỮNG Ở NAM BỘ "THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP CHOVIỆC PHÁT TRIỂN CÂY XOÀI BỀN VỮNG Ở NAM BỘ Đào Thị Bé Bảy Viện Cây ăn quả miền Nam1. Thực trạng cây xoài ở Nam Bộ - Giống xoài: + Kết quả điều tra thu thập giốngchúng tôi ghi nhận có 57 dòng/giống xoài đangđược nhà vườn trồng trong sản xuất. + Giống có chất lượng cao, đáp ứngđược thị hiếu người tiêu dùng chỉ có 3-4 giống(chiếm tỉ lệ 5-7% số lượng giống hiện có). + Qua đánh giá nguồn gen cây xoài, chúng tôinhận thấy chưa có giống nào có chất lượng vượtqua giống xoài Cát Hòa Lộc (kể cả khi so sánh vớicác giống xoài nhập nội từ các nước như TháiLan, Úc, Mỹ, Ấn Độ, Đài Loan...) 1 + Diện tích trồng chuyên canh giống xoài CátHòa Lộc biến động từ 0,1 – 1,0 ha, số hộ có diệntích trồng 0,1-0,5 ha chiếm hơn 90% số hộ trồngxoài Cát Hòa Lộc. + Giống xoài Cát chu có chất lượng cao đứngthứ 2 sau xoài Cát Hòa Lộc, nhưng giống này chỉphát triển tập trung ở Đồng Tháp, các tỉnh kháctrồng lẻ tẻ hoặc trồng xen với các giống khác. 2 + Trên một diện tích trồng xoài của nhà vườnchúng tôi ghi nhận có 3-6 giống xoài được trồngchung với nhau, nhưng giống chất lượng cao nhưxoài Cát Hòa Lộc, xoài Cát Chu được trồng với tỉ lệrất thấp chiếm 5-10% số cây trên diện tích, còn l ại làcác giống như xoài ba mùa mưa, cát nước, thanh ca,xoài xiêm, cát bồ. 3 - Canh tác xoài + Hiện nay vẫn theo phương pháp truyềnthống: sử dụng nhiều phân bón vô cơ, ít dùng phânhữu cơ, thuốc bảo vệ thực vật dùng rất nhiều loại vàrất đa dạng, một mùa xoài nhà vườn có thể sử dụng8-10 loại thuốc. + Vấn đề thâm canh cây xoài chưa đựơc chútrọng nhiều, mới chỉ có HTX xoài Cát Hòa Lộc ở HòaHưng - Cái Bè - Tiền Giang, được Tiền Giang triểnkhai năm 2004, với diện tích trên 10 ha. 4 + Bên cạnh đó, ở một số nơi canh tác xoài cũngdần được cải thiện, sản xuất theo tiêu chuẩn GAP vàđã có một mô hình trồng xoài Cát Hòa Lộc đạt tiêuchuẩn GlobalGAP ở tại Cần Thơ. Trong năm 2010 tạiTiền Giang đã triển khai dự án sản xuất và tiêu thụsản phẩm xoài Cát Hòa Lộc theo tiêu chuẩn VietGAP. 5 - Sâu và bệnh hại: - Chúng tôi ghi nhận có rất nhiều côn trùng vàbệnh gây hại quan trọng: sâu đục cành non, bọ đụcthân, ruồi đục trái, sâu đục trái; bệnh thán thư, bệnhđốm đen vi khuẩn, bệnh thối trái. - Trong đó, bọ đục thân cây là vấn đề cần quantâm vì khả năng gây hại khá nghiêm trọng, gây ch ếtcả cây; do đặc điểm gây hại là đục sâu vào thân cây,ăn lan từ gốc đến ngọn, khó phòng trị - Bệnh đốm đen vi khuẩn cũng là loại bệnh khánghiêm trọng, gây hại trên bề mặt vỏ trái với các vếtnhỏ màu nâu đen và lan dần ra tạo thành nh ững mãnglớn, làm mất vẽ đẹp cảm quang của trái và gây thối.6 - Vấn đề thu hoạch và bảo quản trái: + Bao trái trước thu hoạch giúp nâng cao chất lượng và giảm thất thoát sau thu hoạch đã được Nhà nước và Chính quyền địa phương quan tâm.Tuy nhiên mức độ áp dụng còn hạn chế và hiệu quả vẫn không cao. Bên cạnh đó một số địa phương đã làm tốt công tác này (có 80% nông hộ trồng xoài ở Đồng Tháp áp dụng kỹ thuật bao trái). + Độ chín thu hoạch quả cũng góp phần nâng caochất lượng hay làm giảm chất lượng của quả xoài, nhiềunhà vườn rất có kinh nghiệm trong việc quan sát độ giàcủa trái để thu hoạch; tuy nhiên do sự biến đổi về giá cảcủa thị trường, việc thu hái trái chưa đúng với độ chín đãlàm giảm chất lượng của trái. - Vấn đề thu hoạch và các họat động tạivườn sản xuất do diện tích canh tác nhỏ lẻ, cơsở hạ tầng chưa tốt, khó khăn áp dụng cơ giớihóa trong thu hoạch, việc thu hái chủ yếubằng tay. Tuy nhiên, xuất phát từ kinh nghiệmcủa người trồng xoài cũng đã có dụng cụ thuhái đơn giản như kéo, kẹp, lồng làm giảm tổnthất sau thu hoạch. - Công việc quản lý chất lượng sau thu hoạchcũng được nhà vườn quan tâm như: thu hoạchquả vào buổi sáng, cắt tỉa sơ bộ, lựa chọndụng cụ chuyên chở thích hợp cũng góp phầngiảm bớt tổn thất sau thu hoạch và hiện nayViện cũng đã có bảng hướng dẫn độ chín thuhoạch cho xoài. Tuy nhiên việc thực hiện nàychưa thực hiện đồng bộ với tất cả các nhàvườn trồng xoài, nên thất thoát sau thu hoạchvẫn còn xảy ra. - Mặt tốt: + Đã có mô hình sản xuất xoài theo GAP + HTX xoài Hòa Lộc đã có nhiều tiến bộ mà cácnơi khác có thể học tập như nhà đóng gói + Đã có vườn xoài trồng chuyên canh + Đã có bảng hướng dẫn độ chín thu hoạch + Đã áp dụng biện pháp bao trái ngăn ngừa sâuvà bệnh gây hại + Các khâu liên quan đến thu hoạch xoài cũngđược nhà vườn quan tâm + Nhà vườn trồng xoài đã thu nhặt xoài nhỏ chếbiến làm dưa chua + Chuẩn bị xuất khẩu trái xoài tươi của giốngxoài Cát Hòa Lộc và Cát Chu sang thị trường NewZiland - Những vấn đề tồn tại: + Cơ cấu giống trồng/vườn còn đa dạng + Giống xoài Cát Hòa Lộc có chất lượng rấtngon, nhưng khó ra hoa và đậu quả, năng suất thấp + Diện tích vườn trồng chuyên canh, thâm canhcòn nhỏ lẻ + Trong canh tác sử dụng quá nhiều thuốc bảovệ thực vật, ít dùng phân bón hữu cơ, sử dụngThioure để phun xịt ra hoa xoài vì đây là chất cấm sửdụng do không an toàn + Sâu bệnh gây hại nhiều, quan trọng nhất làbọ đục thân gây hại rất nặng trên giống xoài Cát HòaLộc + Vấn đề bảo quản trái trước và sau thu hoạchchưa được quan tâm nhiều (bao trái, nhà đóng gói)2. Một số giải pháp để cho việc phát triển cây xoài bền vững ở Nam Bộ - Giống trồng: chỉ tập trung trồng thâm canh 2-3giống xoài có chất lượng cao phù hợp thị hiếungười tiêu dùng, mở rộng diện tích trồng chuyêncanh, đặc biệt lưu ý phát triển rộng giống xoàiCát Hòa Lộc ở những vùng có điều kiện sinh tháiphù hợp. - Kỹ thuật canh tác: áp dụng kỹ thuật canh táctheo hướng tạo sản phẩm trái cây sạch và an toàn,sản xuất theo tiêu chuẩn GAP, tăng cường sửdụng phân bón hữu cơ, hạn chế phân bón vô cơ,sử dụng thuốc bảo vệ thực vật c ...