Đề tài: VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG VIỆC KẾT HỢP TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI Ở NƯỚC TA HIỆN NAY

Tác động qua lại giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội là biện chứng khách quan của sự phát triển, tiến bộ xã hội trong thời đại hiện nay. Tăng trưởng kinh tế là cơ sở kinh tế, là giá đỡ vật chất cho công bằng xã hội; thực hiện công bằng xã hội lại là điều kiện xã hội, động lực cho sự tăng trưởng kinh tế. Kết hợp hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội là một trong những nguyên tắc chủ yếu trong tiến trình phát triển đất nước...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề tài: " VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG VIỆC KẾT HỢP TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI Ở NƯỚC TA HIỆN NAY " Nghiên cứu triết học Đề tài: VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONGVIỆC KẾT HỢP TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VỚICÔNG BẰNG XÃ HỘI Ở NƯỚC TA HIỆN NAY VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG VIỆC KẾT HỢP TĂNG TRƯỞNGKINH TẾ VỚI CÔNG BẰNG XÃ HỘI Ở NƯỚC TA HIỆN NAY TRẦN THÀNH (*)Tác động qua lại giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội là biện chứngkhách quan của sự phát triển, tiến bộ xã hội trong thời đại hiện nay. Tăngtrưởng kinh tế là cơ sở kinh tế, là giá đỡ vật chất cho công bằng xã hội; thựchiện công bằng xã hội lại là điều kiện xã hội, động lực cho sự tăng trưởng kinhtế. Kết hợp hài hoà giữa tăng trưởng kinh tế và công bằng xã hội là một trongnhững nguyên tắc chủ yếu trong tiến trình phát triển đất nước theo định hướngxã hội chủ nghĩa ở n ước ta hiện nay. Lực lượng nòng cốt để thực hiện sự “kếthợp” ấy chính là nhà nước. Muốn thành công, một mặt, chúng ta phải có quanniệm đúng đắn, khách quan trên quan điểm lịch sử cụ thể về công bằng xã hội;mặt khác, các chính sách, biện pháp giải quyết các vấn đề x ã hội, thực hiện côngbằng xã hội của nhà nước phải hướng vào sự phát triển kinh tế, tạo động lực chosự phát triển kinh tế.Kết hợp tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội là một trong nhữngchủ trương chủ yếu trong đường lối và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội củaĐảng ta trong thời kỳ đổi mới. Chủ trương đó không chỉ thể hiện tính địnhhướng nhân văn, định hướng xã hội chủ nghĩa, mà còn phản ánh nhu cầu pháttriển xã hội theo mô hình tiến bộ, phù hợp với thiên niên kỷ mới.Tăng trưởng kinh tế là đòi hỏi bức xúc trong thời kỳ đổi mới ở n ước ta. Nếukhông tăng trưởng kinh tế, chúng ta sẽ bị gạt ra ngoài lề của đời sống kinh tếquốc tế, không thể tồn tại được chứ đừng nói đến phát triển, tiến bộ. Nhưng tăngtrưởng kinh tế mà dẫn tới sự phân hoá giàu nghèo một cách quá đáng, dẫn tới sựphân cực, một mặt, sẽ nẩy sinh những mâu thuẫn, xung đột xã hội cản trở sự pháttriển kinh tế; mặt khác, sẽ không đảm bảo được sự phát triển theo định hướng xãhội chủ nghĩa. Do đó, cùng với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế, Đảng ta chủtrương “giải quyết tốt các vấn đề xã hội, coi đây là một hướng chiến lược thểhiện bản chất ưu việt của chế độ ta. Thực hiện chính sách xã hội hướng vào pháttriển và lành mạnh hoá xã hội, thực hiện công bằng trong phân phối, tạo động lựcmạnh mẽ để phát triển sản xuất, tăng năng suất lao động, thực hiện b ình đẳngtrong quan hệ xã hội, khuyến khích nhân dân làm giàu hợp pháp”(1).Sự thống nhất giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội là mộtyêu cầu khách quan trong sự phát triển của nước ta hiện nay. Tuy nhiên, nói nhưvậy không có nghĩa là sự thống nhất đó tự nó sẽ diễn ra. Ở đây, vai trò của chủthể, của nhân tố chủ quan, mà trước hết phải nói đến vai trò của nhà nước có tầmquan trọng đặc biệt trong việc “kết hợp”, đảm bảo sự thống nhất gi ữa tăngtrưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội. Khẳng định vai trò to lớn của nhànước trong điều kiện hiện nay liệu có chủ quan, duy ý chí hay không? Câu trả lờilà không, bởi mấy lẽ sau đây:Một là, thực tiễn phát triển của lịch sử đương đại không phủ nhận, mà ngược lại,ngày càng khẳng định sự cần thiết của “bàn tay hữu hình” của nhà nước.Cũng có người cho rằng, chỉ đứng trên quan điểm mácxít và ở các nước xã hộichủ nghĩa mới khẳng định vai trò của nhà nước trong quản lý, điều tiết nền kinhtế, còn đối với các nước tư bản chủ nghĩa thì ngược lại. Điều đó không hoàn toànđúng. Lược qua lịch sử phát triển của chủ nghĩa tư bản chúng ta thấy, chủ nghĩatư bản trong thời kỳ tự do cạnh tranh, khi nhà nước còn đứng bên ngoài kinh tế,bảo vệ cho tự do cạnh tranh dưới sự chi phối của thị trường, đã dẫn đến khủnghoảng và tổng khủng hoảng kinh tế – xã hội trong những năm 20, 30 của thế kỷXX. Đó là một trong những nguyên nhân của cuộc Chiến tranh thế giới thứ II.Sau Chiến tranh thế giới thứ II, chủ nghĩa tư bản cũng đã thấy được sự cần thiếtcủa “bàn tay hữu hình” của nhà nước đối với sự phát triển kinh tế nói riêng và sựphát triển xã hội nói chung. Chủ trương xây dựng “nhà nước phúc lợi” ở cácnước tư bản đã chứng tỏ điều đó.Nhờ sự can thiệp của nhà nước vào lĩnh vực kinh tế, chủ nghĩa t ư bản đã vượtqua những cơn khủng hoảng triền miên, thay đổi được bộ mặt của mình và tạo đàcho sự phát triển. Tuy nhiên, do bản chất và cơ sở kinh tế của chủ nghĩa t ư bản,vào cuối những năm 70, 80 của thế kỷ XX, sự can thiệp của nhà nước theo môhình “nhà nước phúc lợi” bắt đầu cản trở sự phát triển kinh tế. Chủ nghĩa tư bảnrơi vào tình trạng khủng hoảng mới - khủng hoảng về cơ cấu. Trước tình trạngđó, các đảng bảo thủ cầm quyền đề xuất mô hình “chủ nghĩa tự do mới” (bắt đầutừ luận thuyết của Rigân - cựu Tổng thống Mỹ và Thátchơ - cựu Thủ tướng Anhvào những năm ...