Đề xuất nguyên tắc lựa chọn ngữ liệu dạy học biện pháp tu từ nhìn từ lí thuyết thụ đắc ngôn ngữ của Krashen

Bài viết dựa trên lí thuyết thụ đắc ngôn ngữ của Krashen, thực trạng ngữ liệu (NL) trong sách giáo khoa (SGK) Ngữ văn hiện hành và kết quả khảo sát việc dạy – học biện pháp tu từ (BPTT) để đề xuất một số nguyên tắc lựa chọn NL trong dạy học BPTT. Các nguyên tắc đó là: NL phải liên kết được với tri thức nền của HS, NL phải hướng vào cơ chế thụ đắc vô thức của HS, NL phải được trình bày theo độ khó, NL phải tạo ra được sự đối chứng liên tục giữa các lớp nghĩa/ giá trị tu từ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề xuất nguyên tắc lựa chọn ngữ liệu dạy học biện pháp tu từ nhìn từ lí thuyết thụ đắc ngôn ngữ của Krashen TẠP CHÍ KHOA HỌC HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH JOURNAL OF SCIENCE Tập 18, Số 10 (2021): 1828-1841 Vol. 18, No. 10 (2021): 1828-1841 ISSN: 2734-9918 Website: http://journal.hcmue.edu.vn Bài báo nghiên cứu* ĐỀ XUẤT NGUYÊN TẮC LỰA CHỌN NGỮ LIỆU DẠY HỌC BIỆN PHÁP TU TỪ NHÌ N TỪ LÍ THUYẾT THỤ ĐẮC NGÔN NGỮ CỦA KRASHEN Hà Tuấ n Kiê ̣n*, Tăng Thi ̣Tuyế t Mai Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam * Tác giả liên hệ: Hà Tuấ n Kiê ̣n – Email: tuankien99lhp@gmail.com Ngày nhận bài: 01-4-2021; ngày nhận bài sửa: 14-4-2021; ngày duyệt đăng: 21-10-2021TÓM TẮT Bài viết dựa trên lí thuyế t thụ đắ c ngôn ngữ của Krashen, thực trạng ngữ liê ̣u (NL) trongsách giáo khoa (SGK) Ngữ văn hiê ̣n hành và kết quả khảo sát việc dạy – học biê ̣n pháp tu từ(BPTT) để đề xuấ t một số nguyên tắ c lựa chọn NL trong dạy học BPTT. Các nguyên tắc đó là: NLphải liên kế t được với tri thức nề n của HS, NL phải hướng vào cơ chế thụ đắc vô thức của HS, NLphải được trình bày theo độ khó, NL phải tạo ra được sự đố i chứng liên tục giữa các lớp nghiã / giátri ̣ tu từ. Qua đó, bài viế t cung cấ p những gợi ý trong viê ̣c lựa chọn và tổ chức hê ̣ thố ng NL để quátrình dạy – học được diễn ra hiê ̣u quả. Từ khóa: biê ̣n pháp tu từ; Ngữ văn; ngữ liê ̣u1. Đă ̣t vấ n đề Hướng dẫn học sinh (HS) xác đinh, ̣ phân tích đươ ̣c đă ̣c điể m và tác du ̣ng của cácBPTT là mô ̣t trong những nội dung da ̣y ho ̣c quan tro ̣ng. Để cả GV và HS có thể thực hiê ̣ntố t nhiê ̣m vu ̣ đó, cầ n có mô ̣t chiế n lươ ̣c lựa cho ̣n và tổ chức các NL da ̣y ho ̣c BPTT phùhợp, đáp ứng tố t các yêu cầ u của chương triǹ h và yêu cầ u về nhâ ̣n thức của HS. Điề u này đòihỏi phải có mô ̣t lí thuyế t ho ̣c tập trong đó lấ y nhâ ̣n thức ngôn ngữ của người ho ̣c làm trungtâm, kế t hơp̣ với tinh thầ n đổ i mới trong da ̣y ho ̣c. Vì thế , trong bài viết này, chúng tôi đề xuấ tnguyên tắc lựa chọn NL trong dạy ho ̣c BPTT (nhìn từ lí thuyế t thu ̣ đắ c ngôn ngữ củaKrashen, những vấ n đề về NL trong SGK Ngữ văn hiê ̣n hành và thực tế da ̣y – ho ̣c BPTT).2. Giải quyết vấn đề2.1. Cơ sở lí luận và thực tiễn2.1.1. Lí thuyế t thụ đắ c ngôn ngữ và cơ sở áp dụngCite this article as: Ha Tuan Kien, & Tang Thi Tuyet Mai (2021). Proposing principles of selecting linguisticmaterials in teaching figures of speech based on Krashens theory of language acquisition. Ho Chi Minh CityUniversity of Education Journal of Science, 18(10), 1828-1841. 1828Tạp chí Khoa học Trường ĐHSP TPHCM Hà Tuấ n Kiê ̣n và tgk Lí thuyế t thu ̣ đắ c ngôn ngữ1, lí thuyế t ho ̣c tâ ̣p ngôn ngữ lấ y khả năng ho ̣c tâ ̣p bẩ msinh của con người làm trung tâm, cho rằ ng quá triǹ h ho ̣c ngoại ngữ, bấ t luâ ̣n là ở trẻ emhay người lớn, đề u diễn ra theo mô ̣t quy tắ c nhấ t đinh. ̣ Lí thuyế t này nhấ n ma ̣nh hiệu quảthụ đắc ngôn ngữ trong sự tương ứng với mức đô ̣ thoải mái của tinh thầ n. Lí thuyế t chialàm nhiề u nhánh con với những hướng tiế p câ ̣n khác nhau, trong đó, đề tài quan tâm đế ncác nhánh Thuyế t thụ đắ c vô thức2, Thuyế t đầ u vào3, Thuyế t trình tự tự nhiên4 và Thuyế tgiám sát5 như các cơ sở quan tro ̣ng cho quá triǹ h nghiên cứu. Mă ̣c dù cơ sở lí luâ ̣n của bàiviế t là lí thuyế t thu ̣ đắ c ngôn ngữ thứ hai nhưng nó la ̣i tỏ ra hiê ̣u quả khi đươ ̣c áp du ̣ng đểda ̣y ho ̣c BPTT – vố n là kiế n thức về tiế ng Viê ̣t, bằ ng chứng nằ m ở 3 cơ sở: Thứ nhấ t, lí thuyế t thụ đắ c ngôn ngữ thứ hai được Krashen phát triển từ nhữngnguyên tắ c thụ đắ c ngôn ngữ thứ nhấ t (và ngôn ngữ nói chung). Chiń h Krashen khi giớithiê ̣u Thuyế t thụ đắ c vô thức đã có những mở đầ u như sau: “Cách thức đầu tiên là sự thụđắc ngôn ngữ, một quá trình tương tự, nếu không nói là giống hệt cách thức trẻ em pháttriển năng lực ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ”6 (Krashen, 1982, p.10). Như vâ ̣y, để hoàn thành hê ̣thố ng lí thuyế t của min ...