Đề xuất tiêu chí đánh giá hoạt động thiết kế bài giảng cho sinh viên sư phạm

Đánh giá là một thao tác quan trọng giúp con người điều khiển, điều chỉnh hoạt động hướng đích hiệu quả cao nhất. Cơ sở để đánh giá là hệ thống các tiêu chí đánh giá. Do đó, nghiên cứu các tiêu chí đánh giá hoạt động thiết kế bài giảng cho sinh viên sư phạm có tác dụng nâng cao chất lượng hiệu quả quá trình hình thành và phát triển năng lực thiết kế bài giảng nói riêng, năng lực sư phạm cho sinh viên nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề xuất tiêu chí đánh giá hoạt động thiết kế bài giảng cho sinh viên sư phạm VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 35-39 ĐỀ XUẤT TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG THIẾT KẾ BÀI GIẢNG CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM Nguyễn Thị Nhân - Trường Đại học Vinh Ngày nhận bài: 20/08/2018; ngày sửa chữa: 10/09/2018; ngày duyệt đăng: 28/09/2018. Abstract: Evaluation is an important operation that helps people control and adjust the work towards their target in the most effective way. The basis for evaluation is the criteria system. Therefore, studying the criteria to assess the design of lessons plans for pedagogic students will improve the quality and efficiency for the formation and development of lesson plan design capacity in particular and pedagogical capacity for students in general. Keywords: Teaching theory, criteria, evaluation, lecture design, lesson plan. dạy. Quá trình thiết kế bài giảng - soạn giáo án có thể vì một vài lí do nào đó xuất hiện sự chệch hướng, xa rời mục tiêu... thì cần có sự điều chỉnh. Một trong những cơ sở để điều chỉnh đó là nắm được các TCĐG hoạt động thiết kế bài giảng cho đội ngũ sinh viên các trường sư phạm. 2.2. Ý nghĩa của việc kiểm tra, đánh giá KT, ĐG kết quả học tập của người học có tác dụng với người học, người dạy và các cấp quản lí giáo dục, như là cơ sở thực tiễn để xác định mục tiêu chiến lược cho quá trình học tập tiếp theo. Cụ thể: 2.2.1. Đối với học sinh Việc KT, ĐG có hệ thống và thường xuyên sẽ giúp HS kịp thời biết được kết quả học tập của mình để tự điều chỉnh hoạt động học. Cụ thể: - Về mặt giáo dưỡng: Việc KT, ĐG giúp HS thấy được mức độ lĩnh hội tri thức, kĩ năng, kĩ xảo của mình, những “lỗ hổng” cần phải bổ khuyết trước khi bước vào một phần mới của chương trình học tập; - Về việc phát triển năng lực nhận thức: Thông qua KT, ĐG, HS có điều kiện để tiến hành các hành động trí tuệ, như: ghi nhớ, tái hiện, hệ thống hoá, khái quát hoá tri thức, phát triển năng lực tư duy, năng lực vận dụng kiến thức đã học vào các tình huống khác nhau; - Về mặt giáo dục: KT, ĐG nếu được tổ chức nghiêm túc sẽ hình thành cho HS động cơ học tập đúng đắn, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý chí vươn lên, củng cố niềm tin vào bản thân, nâng cao ý thức tự giác, khắc phục tính chủ quan trong học tập. 2.2.2. Đối với giáo viên Việc KT, ĐG kết hợp với việc theo dõi thường xuyên sẽ giúp GV nắm được thông tin ngược từ phía HS để tự điều chỉnh hoạt động dạy của mình. Chẳng hạn, giúp GV nắm được chính xác và cụ thể năng lực và trình độ của mỗi HS trong lớp mình phụ trách để có biện pháp giúp đỡ riêng cho phù hợp với từng đối tượng; qua đó nâng cao chất lượng học tập chung của cả lớp. 2.2.3. Đối với cán bộ quản lí các cấp 1. Mở đầu Giáo án là kế hoạch và dàn ý giờ lên lớp của giáo viên (GV), gồm: đề tài của giờ lên lớp, mục đích giáo dục và giáo dưỡng, nội dung, phương pháp, thiết bị, những hoạt động cụ thể của thầy và trò, khâu kiểm tra, đánh giá (KT, ĐG)..., được ghi ngắn gọn theo trình tự thực tế sẽ diễn ra trong giờ lên lớp. Giáo án được GV biên soạn trong giai đoạn chuẩn bị lên lớp và quyết định phần lớn sự thành công của bài học. Với một bài học nào đó, với những đối tượng học sinh (HS) khác nhau, với những GV khác nhau thì sẽ có những bản kế hoạch dạy học (giáo án) khác nhau. Bài viết đề cập hệ thống tiêu chí đánh giá (TCĐG) hoạt động thiết kế bài giảng cho đội ngũ sinh viên các trường sư phạm hiện nay. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Một số khái niệm Giáo án là kế hoạch và dàn ý bài giảng của GV được soạn trước ra giấy để tiến hành dạy học trong 1 hoặc 2 tiết lên lớp. Trong giáo án thường ghi chủ điểm, mục đích giáo dục và giáo dưỡng; nội dung chi tiết sắp xếp theo trình tự lên lớp; phương pháp và thủ thuật dạy - học của GV và HS; công việc KT, ĐG; ngoài ra, còn chỉ ra những dụng cụ, thiết bị cần thiết phải dùng. Giáo án được chuẩn bị tốt sẽ đảm bảo cho giờ dạy thành công; do đó, GV cần cân nhắc, tính toán kĩ từng điểm nội dung, từng thủ thuật dạy - học, điều kiện thời gian và thiết bị dạy học sao cho phù hợp với đội tượng HS trong lớp. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, giáo án thực hiện thành công ở lớp này không nhất định sẽ thành công ở lớp khác. Thiết kế bài giảng - soạn giáo án là hoạt động lập kế hoạch để tiến hành một bài học cụ thể đảm bảo cho các tiết dạy của bài học được thành công. Để làm được điều đó, người thiết kế - soạn giáo án cần nghiên cứu các văn bản quy định, điều lệ... để nắm nội dung chương trình môn học, nghiên cứu sách giáo khoa, các tài liệu tham khảo và khảo sát đặc điểm nhận thức, văn hóa HS trường mình giảng 35 VJE Tạp chí Giáo dục, Số 441 (Kì 1 - 11/2018), tr 35-39 KT, ĐG HS cung cấp cho cán bộ quản lí các cấp những thông tin cơ bản về thực trạng dạy và học trong một đơn vị giáo dục, để có những chủ trương, biện pháp chỉ đạo kịp thời nhằm duy trì và phát triển chất lượng dạy học. 2.3. Yêu cầu sư phạm đối với việc kiểm tra, đánh giá 2.3.1. Đảm bảo tính khách quan Việc đánh giá kết quả học tập của người học phải khách quan và chính ...