Di chứng tai biến mạch máu não cũ ở người cao tuổi

Một cụ ông bị bệnh tai biến mạch máu não (TBMMN), cao huyết áp (CHA) độ 2, thiếu máu cơ tim cách đây đã 5 năm, lần đó, cơn CHA 220/110 mmHg (huyết áp bình thường là từ 90/60 mmHg đến 139/89 mmHg) đã làm cụ bị đột quị nặng, yếu nửa người trái và thất ngôn. Sau tai biến, cụ vất vả tập vật lý trị liệu nhưng không cải thiện đáng kể sức cơ tay phải và chân phải, nói chỉ ú ớ vài từ, phải ra hiệu bằng tay. Hiện tại cụ đi đứng phải chống...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Di chứng tai biến mạch máu não cũ ở người cao tuổi Di chứng tai biến mạch máu não cũ ở người cao tuổi Một cụ ông bị bệnh tai biến mạch máu não (TBMMN), cao huyết áp(CHA) độ 2, thiếu máu cơ tim cách đây đã 5 năm, lần đó, cơn CHA 220/110mmHg (huyết áp bình thường là từ 90/60 mmHg đến 139/89 mmHg) đã làmcụ bị đột quị nặng, yếu nửa người trái và thất ngôn. Sau tai biến, cụ vất vảtập vật lý trị liệu nhưng không cải thiện đáng kể sức cơ tay phải và chân phải,nói chỉ ú ớ vài từ, phải ra hiệu bằng tay. Hiện tại cụ đi đứng phải chống gậy,có người dìu hay ngồi xe lăn. Lần này cụ ông vào viện do táo bón, không đicầu được 5 ngày nay. Theo lời kể của cụ bà - vợ ông: đã 5 ngày dù ông vẫn ăn uống sinh hoạtbình thường nhưng không đi cầu được (bình thường thì cứ 2 - 3 ngày thì ông đicầu một lần), tôi có mua hai ống thuốc bơm hậu môn, cho ông dễ đi cầu, nhưnglần này không có tác dụng nên đưa ông vào viện. Các bác sĩ thăm khám và chẩnđoán ông bị táo bón - di chứng TBMMN, tiến hành thụt tháo phân bằng nước ấm,sau 1 giờ ông đi cầu được. Nguyên nhân táo bón ở người TBMMN là do ở những người này, vùng nãodùng để điều khiển đại tràng và hậu môn bị tổn thương làm mất đi sự co thắt vàgiãn nở của các cơ trơn trong đại tràng và cơ vòng của hậu môn. Ngoài ra, sự yếuđuối của bắp thịt bụng và vùng xương chậu làm sự di chuyển của phân trong đạitràng cũng khó khăn. TBMMN (hay gọi là đột quị) là một bệnh xảy ra khi việc cung cấp máu lênmột phần bộ não bị đột ngột ngừng trệ, có thể gây đột tử hoặc liệt nửa người, thấtngôn, rối loạn tâm thần. Nguyên nhân: do tắc mạch máu não: cục máu đông tại chỗ, thuyên tắc doxơ vữa động mạch (chẳng hạn xuất phát từ động mạch cảnh), huyết tắc do bệnhtim (rung nhĩ, nhồi máu cơ tim). Do vỡ mạch máu não: tăng huyết áp, chấnthương, vỡ phình động mạch não. Nguyên nhân ít gặp: giảm huyết áp (tụt huyết ápđột ngột hơn 40 mmHg), viêm động mạch, viêm tắc tĩnh mạch, thuyên tắc xoangtĩnh mạch. Ở người trẻ: bệnh tiểu cầu, chảy máu dưới màng nhện, dị dạng độngmạch cảnh. Biến chứng, di chứng: viêm phổi, trầm cảm, co cứng, táo bón, loét do nằmlâu, liệt. Để giảm bớt các di chứng và phòng tái phát, khi trở về nhà sau giai đoạncấp cứu, bệnh nhân vẫn phải được chăm sóc và điều trị theo chế độ đặc biệt. Sinh hoạt, tập luyện Trong trường hợp bệnh nặng, bệnh nhân chưa tự vận động được, người nhàphải giúp họ thay đổi tư thế 3 giờ một lần để tránh loét. Mỗi lần lật người, cần xoarượu, cồn hoặc phấn rôm vào lưng, mông và các vị trí bị tì đè khác. Khi cho ănuống, nên kê gối sau lưng bệnh nhân để giữ họ ở tư thế nửa nằm, nửa ngồi. Đối với trường hợp nhẹ hơn, tùy mức độ di chứng liệt, cần đề ra một kếhoạch cụ thể cho bệnh nhân tập luyện hàng ngày. Cố gắng để cho họ tự làm ở mứctối đa, người nhà chỉ hỗ trợ hoặc giúp đỡ khi bệnh nhân không thể tự làm được.Quá trình tập luyện đòi hỏi sự kiên trì của cả bệnh nhân và người hướng dẫn. Nênduy trì việc này cả khi các di chứng đã được phục hồi. Chế độ ăn Cần đảm bảo chế độ ăn đủ chất và cân đối. Nên dùng dạng thức ăn mềm, dễtiêu như: cháo, súp, sữa, nước hoa quả tươi. Kiêng sử dụng các chất béo và chấtkích thích (rượu, bia, chè đặc, cà phê); hạn chế dùng muối. Điều trị Điều trị duy trì theo đơn của thầy thuốc. Trường hợp bệnh nhân có CHA,nên dùng thuốc hạ huyết áp và duy trì ở mức 140 - 150/90 mmHg. Thực hiện các biện pháp phòng bệnh tái phát Điều trị các nguyên nhân gây TBMMN như: tăng HA, xơ vữa động mạch,đái tháo đường, một số bệnh tim (bệnh van tim, thiếu máu cơ tim, rung nhĩ), bệnhmạch máu ngoại biên, tiền căn thiếu máu cục bộ thoáng qua. Cẩn thận giữ mình khi thời tiết chuyển lạnh vào mùa đông và khi áp suấtkhông khí lên cao vào mùa hè. Tránh tắm khuya hoặc ở nơi gió lùa, nhất là với người bị CHA. Tránh trạngthái căng thẳng thần kinh, xúc động mạnh. Tránh mất ngủ. Tránh táo bón: thựcphẩm nhiều chất sợi, uống nhiều nước, thể dục thể thao, và thói quen đi tiêu mỗingày. Nếu thất bại, có thể dùng loại thuốc làm mềm phân, nhưng phải theo chỉđịnh của bác sĩ. Kiêng rượu, bia và các chất kích thích. Tránh vận động thể lực quá mứcnhư mang vác nặng, chạy nhanh Run ở người cao tuổi có nguy hiểm? Bố tôi năm nay 70 tuổi, gần đây ông hay bị làm rơi đồ vật khi cầm trên taymặc dù ông có ý thức giữ chặt nó. Xin hỏi bác sĩ có phải là bố tôi mắc bệnh runkhông? Có cách nào khắc phục được không, thưa bác sĩ? Run là biểu hiện thường thấy ở người cao tuổi với các thể loại như run taychân, run môi... Run thường xuất hiện khi người cao tuổi vận động, làm việc tậptrung như lấy đồ vật, đi dép. Ngoài run ở tay, chân có thể gặp run ở đầu, xuất hiệnkhi người bệnh gật đầu hay lắc đầu; run ở môi, ở cằm và run giọng nói. Run mất đikhi ta cầm tay, chân đang run của người bệnh. Người cao tuổi bị ...