Dị ứng thuốc, vì sao?

Khi dùng thuốc điều trị bệnh, bao gồm tất cả các loại thuốc tây, thuốc ta… tức là đưa những “chất lạ” vào cơ thể. Cơ thể có thể chấp nhận những “chất lạ” đó với phản ứng bình thường, không ảnh hưởng đến các quá trình sinh học khác của hoạt động sống. Nhưng đôi khi, những hóa chất trong các thuốc điều trị lại gây ra các phản ứng quá mẫn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động khác của cơ thể. Đó là tình trạng dị ứng thuốc, có khi chỉ là các triệu chứng nhẹ như...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dị ứng thuốc, vì sao? Dị ứng thuốc, vì sao?Khi dùng thuốc điều trị bệnh, bao gồm tất cả các loại thuốc tây, thuốc ta…tức là đưa những “chất lạ” vào cơ thể. Cơ thể có thể chấp nhận những “chấtlạ” đó với phản ứng bình thường, không ảnh hưởng đến các quá trình sinhhọc khác của hoạt động sống. Nhưng đôi khi, những hóa chất trong cácthuốc điều trị lại gây ra các phản ứng quá mẫn, ảnh hưởng nghiêm trọng đếnhoạt động khác của cơ thể. Đó là tình trạng dị ứng thuốc, có khi chỉ là cáctriệu chứng nhẹ như ngứa ngáy, nổi mày đay… nhưng cũng có thể nghiêmtrọng như sốc phản vệ, dẫn đến tử vong.Vì sao cơ thể bị dị ứng thuốc?Histamin là một chất có sẵn trong cơ thể như máu và các mô dưới dạng liênkết tĩnh điện histamine-héparine không có hoạt tính. Khi có chất lạ vào cơthể người dễ bị dị ứng thì nối tĩnh điện này bị cắt đứt, phóng thích histamintạo nên tác dụng dược lực tác động lên hệ tuần hoàn làm giãn mạch gây tụthuyết áp, lên tim làm tim đập nhanh, lên não gây nhức đầu do bị tăng áp lựcnội sọ, lên hô hấp làm co thắt khí phế quản gây nghẹt thở, lên hệ tiêu hóalàm co thắt cơ trơn… Vì thế, các thuốc chống dị ứng thường được gọi chunglà nhóm kháng histamin.Khi histamin được phóng thích tự do trong cơ thể, hiện tượng dị ứng xảy rađược biểu hiện dưới các hình thức:Dị ứng thuốc nhẹ: Xuất hiện sớm ngay sau khi dùng thuốc hay trễ hơn sauđó.- Mẩn ngứa, phát ban, nổi mề đay tại chỗ hay toàn thân, mắt ngứa, đỏ, tụthuyết áp do mao mạch bị giãn nở.Khó thở, hen suyễn do khí phế quản bị co thắt.Kích thích cơ trơn đường tiêu hóa gây co thắt, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy.Dị ứng thuốc trầm trọng: Xảy ra sau vài giờ hay vài ngày dùng thuốc: Hộichứng Lyell, hội chứng Stevens- Johnson.Dị ứng thuốc nặng: “sốc” thuốc còn gọi là choáng phản vệ.- Xảy ra rất nhanh sau khi tiêm hoặc uống thuốc, bệnh nhân khó thở, tím tái,trụy tim mạch. Đây là trường hợp dễ dẫn đến tử vong nếu không được cấpcứu kịp thời.- Có nhiều triệu chứng dị ứng thuốc không có biểu hiện rõ ràng mà ngườibệnh không thể nào biết như sau khi uống thuốc bị rối loạn tiền đình, suythận, mất tế bào máu…Các nhóm bệnh lý dị ứng thuốcDị ứng thuốc thuộc nhóm bệnh lý quá mẫn, được chia thành 4 nhóm:Týp I: Phản ứng miễn dịch kiểu trung gian IgE, thuộc nhóm bệnh lý quámẫn nhanh (sốc phản vệ) do cơ thể tiếp xúc với kháng nguyên từ lần thứ haitrở đi, thường xảy ra do thuốc dùng đường tiêm. Phản ứng có thể xảy ra độtngột khi đang tiêm thuốc, vừa ngừng mũi tiêm hay trong vòng chỉ một vàiphút sau. Bệnh có liên quan đến cơ địa bệnh nhân, thường biểu hiện các triệuchứng hen, mày đay, phù mạch.Týp II: Phản ứng quá mẫn độc tế bào, xảy ra do cơ thể bị kích thích sinh quánhiều kháng thể (IgM và IgG) dị ứng chống tế bào của chính mình, kết hợpvới kháng nguyên (thuốc) tạo ra phức hợp miễn dịch kháng nguyên – khángthể. Các bệnh phổ biến thuộc nhóm này là tan máu tự nhiên, giảm tiểu cầu tựmiễn sau truyền máu, hạ bạch cầu hoặc do thuốc (hội chứng Stevens-Johnson, hội chứng Lyell).