Điều chỉnh nội dung dạy học đáp ứng trình độ nhận thức cho mọi học sinh trong môi trường giáo dục phổ thông

Qua bài viết này, nhóm tác giả đã xây dụng 4 phương pháp điều chỉnh, nội dung của từng phương pháp điều chỉnh nội dung dạy học và tiến trình điều chỉnh nội dung dạy học gồm 3 giai đoạn, 6 bước. Nội dung nghiên cứu này đã được thử nghiệm, khẳng định tính khoa học và khả thi tại một số địa bàn nghiên cứu ở cả ba miên trong toàn quốc. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều chỉnh nội dung dạy học đáp ứng trình độ nhận thức cho mọi học sinh trong môi trường giáo dục phổ thông I—U CHŸNH NËI DUNG D„Y HÅC P ÙNG TRœNH Ë NHŠN THÙC CHO MÅI HÅC SINH TRONG MÆI TR×ÍNG GIO DÖC PHÊ THÆNG Nguy¹n Xu¥n H£i Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi1 °t v§n ·Tuy¶n bè Salamanca v C÷ìng l¾nh hnh ëng v· gi¡o döc theo nhu c¦u °cbi»t ¢ ch¿ rã: Nëi dung gi£ng d¤y ph£i th½ch nghi vîi nhu c¦u cõa håc sinh(HS). Méi HS câ mët hon c£nh, t÷ ch§t kh¡c nhau v vi»c håc tªp ph£ith½ch nghi, phò hñp vîi nhu c¦u cõa HS chù khæng câ ngh¾a l HS ph£i tüuèn m¼nh phò hñp vîi nhúng nhªn ành ¢ ÷ñc · s®n ra v· nhàp ë vb£n ch§t cõa qu¡ tr¼nh håc tªp. Do vªy, tr÷íng håc ph£i câ ch÷ìng tr¼nh,nëi dung, gi£ng d¤y phò hñp vîi HS câ kh£ n«ng, nhu c¦u v hùng thó kh¡cnhau. Nëi dung d¤y håc (NDDH) c¦n n¥ng cao n«ng lüc v nhu c¦u cõa méic¡ nh¥n, nh¬m gióp c¡c em câ kh£ n«ng tham gia t½ch cüc vo qu¡ tr¼nhph¡t triºn [2] v [4]. Theo hai nh gi¡o döc håc Mÿ, Richard Villa v Jacqueline S.Thousandth¼: Ng÷íi gi¡o vi¶n muèn d¤y håc câ hi»u qu£ ph£i bi¸t c¡c ph÷ìng ph¡pi·u ch¿nh, ph£i luæn luæn i·u ch¿nh v tü i·u ch¿nh c¡c ho¤t ëng cõach½nh b£n th¥n m¼nh [4]. Ngy cng câ nhi·u HS vîi nhúng nhu c¦u gi¡o döc kh¡c nhau, kº c£nhúng HS khuy¸t tªt, HS n«ng khi¸u, ÷íng phè, lao ëng sîm, c¡c emthuëc d¥n tëc sèng h´o l¡nh ho°c du c÷, c¡c nhâm thiºu sè v· m°t ngænngú,... tham gia vo h» thèng gi¡o döc phê thæng. i·u ny khæng ch¿ ái 1häi c¡c nh tr÷íng c¦n ph£i thay êi º ¡p ùng nhu c¦u ch½nh ¡ng âv· sè l÷ñng m c¦n £m b£o ch§t l÷ñng cho måi HS trong lîp. i·u ch¿nhNDDH ÷ñc coi nh÷ l mët gi£i ph¡p, ái häi t§t y¸u trong qu¡ tr¼nh d¤yhåc ð phê thæng.2 C¡c ph÷ìng ph¡p i·u ch¿nh NDDHPh÷ìng ph¡p i·u ch¿nh (PPC) NDDH l tê hñp nhúng c¡ch thùc ho¤tëng thüc hi»n trong quy tr¼nh têng thº sp x¸p theo mët tr¼nh tü nh§tành, ÷ñc sû döng trong qu¡ tr¼nh d¤y håc º thay êi nëi dung cõa mænhåc, chõ ·, bi håc v· dung l÷ñng v mùc ë l¾nh hëi ki¸n thùc, kÿ n«ngv hnh vi, th¡i ë nh¬m ¡p ùng phò hñp vîi tr¼nh ë nhªn thùc, nhu c¦ua d¤ng v· håc tªp cõa HS, çng thíi b£o £m sü tham gia cõa måi HStrong c¡c ho¤t ëng cõa lîp håc [3]. Nghi¶n cùu lþ luªn v thüc ti¹n, chóngtæi cho r¬ng câ 04 PPC NDDH ¡p ùng tr¼nh ë nhªn thùc cho måi HStrong mæi tr÷íng gi¡o döc phê thæng sau: 1) Theo kiºu çng lo¤t: L PPCNDDH düa tr¶n vi»c thi¸t k¸ nëi dung bi håc hay mët sè nëi dung bi håc¡p ùng phò hñp vîi kh£ n«ng l¾nh hëi v tham gia ho¤t ëng håc tªp cõamåi HS mët c¡ch b¼nh th÷íng theo c¡c tr¼nh ë giäi, kh¡ v trung b¼nh; 2)Theo kiºu a tr¼nh ë: L PPC NDDH düa tr¶n vi»c thi¸t k¸ nëi dung bihåc ¡p ùng phò hñp vîi tr¼nh ë nhªn thùc cõa tøng HS trong lîp håc.Mæ h¼nh nhªn thùc cõa Benjamine Bloom l ph÷ìng ti»n húu hi»u cho gi¡ovi¶n (GV) cho thüc hi»n PP ny; 3) Theo kiºu tròng l°p gi¡o ¡n: L PPCNDDH düa tr¶n vi»c thi¸t k¸ nëi dung cõa còng mët bi håc hay mët sènëi dung cõa bi håc nh¬m ¤t ¸n möc ti¶u d¤y håc ri¶ng cho mët sè HSkhæng gièng vîi möc ti¶u håc tªp chung cõa HS kh¡c nh÷ng v¨n b£o £mcho HS â tham gia vo c¡c ho¤t ëng håc tªp chung cõa lîp håc; 4) Theokiºu thay th¸: L PPC NDDH düa tr¶n vi»c thi¸t k¸ nëi dung håc tªp honton mîi, khæng n¬m trong nëi dung bi håc hay ch÷ìng tr¼nh håc tªp. PPny ch¿ ÷ñc sû döng khi khæng thº ¡p döng ba PPC nâi tr¶n. Möc ½ch cõa c£ 04 PPC NDDH ·u nh¬m £m b£o cho måi HS câ thºtham gia vo c¡c ho¤t ëng håc tªp mët c¡ch t½ch cüc nh§t v l¾nh hëi ki¸nthùc, h¼nh thnh kÿ n«ng, hnh vi, th¡i ë ð mùc ë tèi a theo kh£ n«ngcõa c¡c em. Möc ½ch sû döng cõa méi PPC NDDH ÷ñc cö thº ho¡ ð c¡cnëi dung v ti¶u ch½ lüa chån thüc hi»n PP. Méi PP · xu§t bao gçm 03 nëidung cì b£n: 1) Nëi dung cõa PP; 2) Qu¡ tr¼nh v c¡ch thùc ti¸n hnh PP;3) Ti¶u ch½ lüa chån thüc hi»n PP. Ti¶u ch½ chung cho c£ 04 PP v ti¶u ch½ thüc hi»n cõa tøng PPC NDDH 2c¦n £m b£o 05 thnh tè sau: T½nh möc ½ch cõa lüa chån v sû döng PP;H» thèng c¡c c¡ch thùc hay hnh ëng thüc hi»n PP; Ph÷ìng ti»n £m b£ocho thüc hi»n PP; Qu¡ tr¼nh thüc hi»n hay qu¡ tr¼nh sû döng PP; K¸t qu£thüc hi»n PP. C¡c PPC NDDH kh¡c nhau th¼ nëi dung cõa 05 thnh tètr¶n công kh¡c nhau. Ngoi c¡c ti¶u ch½ tr¶n, sû döng PPC NDDH c¦n l÷uþ: - Sû döng PPC NDDH no, cho bi håc hay cho mët NDDH cö thº vvo thíi iºm no hon ton do GV quy¸t ành düa tr¶n °c iºm cõa håcsinh chªm ph¡t triºn tr½ tu» (HS CPTTT) v nëi dung bi håc. - Khæng câ mët PPC NDDH no ÷ñc sû döng cho duy nh§t mët bihåc v khæng câ nëi dung bi håc no ch¿ sû döng duy nh§t mët PP. èi vîimët bi håc hay mët nëi dung cõa bi håc vîi HS CPTTT cö thº ð nhúnglîp håc kh¡c nhau câ thº sû döng c¡c PPC kh¡c nhau. S³ khæng câ khuænm¨u PPC NDDH chung cho måi bi håc hay måi nëi dung bi håc. Trongmët bi håc hay mët gií d¤y, GV c¦n sû döng v phèi hñp sû döng c£ 04PP tr¶n. - Sû döng PPC NDDH cho HS câ nhu c¦u gi¡o döc °c bi»t (GDB)khæng thº t¡ch ríi ho¤t ëng cõa c¡c HS kh¡c trong ti¸n tr¼nh gií d¤y. Vi»csû döng ny c¦n em l¤i lñi ½ch khæng ch¿ cho HS CPTTT m cán cho c¡cHS kh¡c èi vîi vi»c tham gia c¡c ho¤t ëng håc tªp v l¾nh hëi ki¸n thùc,kÿ n«ng mæn håc, bi håc.3 Ti¸n tr¼nh i·u ch¿nh NDDHTø nhúng k¸t qu£ ph¥n t½ch tr¶n ¥y, chóng tæi x¥y düng ti¸n tr¼nh thüchi»n i·u ch¿nh NDDH cõa mët bi håc v ÷ñc tâm tt b¬ng sì ç d÷îi¥y: Sì ç 3.1, Ti¸n tr¼nh i·u ch¿nh NDDH ¡p ùng tr¼nh ë nhªn thùc chomåi HS düa vo c¡ch thi¸t k¸ têng thº mët bi håc [3], cì ch¸ cõa ti¸n tr¼nhi·u ch¿nh NDDH, sì ç tr¶n ÷ñc lþ gi£i trong 03 giai o¤n v 06 b÷îc cöthº nh÷ sau: Sì ç 3.1. Ti¸n tr¼nh i·u ch¿nh NDDH ¡p ùng tr¼nh ë nhªn thùc cho måi HS Düa vo c¡ch thi¸t k¸ têng thº mët bi håc [3], cì c ...