Điều tra nguồn lợi hai loài hải sâm vú (Holothuria fuscogilva Cherbonnier, 1980), hải sâm lựu (Thelenota ananas Jaeger, 1833) phân bố ở vùng biển Khánh Hòa, Bình Thuận

Một cuộc điều tra đã được thực hiện để đánh giá nguồn lợi hai loài hải sâm vú Holothuria fuscogilva (Cherbonnier, 1980) và hải sâm lựu Thelenota ananas (Jaeger, 1833) phân bố ở vùng biển Khánh Hòa, Bình Thuận. Nghiên cứu được thực hiện theo phương pháp đánh giá nhanh nông thôn (RRA) và phương pháp điều tra xã hội học sử dụng bộ câu hỏi bán cấu trúc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều tra nguồn lợi hai loài hải sâm vú (Holothuria fuscogilva Cherbonnier, 1980), hải sâm lựu (Thelenota ananas Jaeger, 1833) phân bố ở vùng biển Khánh Hòa, Bình ThuậnTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sảnSố 3/2017THOÂNG BAÙO KHOA HOÏCĐIỀU TRA NGUỒN LỢI HAI LOÀI HẢI SÂM VÚ (Holothuria fuscogilvaCherbonnier, 1980), HẢI SÂM LỰU (Thelenota ananas Jaeger, 1833)PHÂN BỐ Ở VÙNG BIỂN KHÁNH HÒA, BÌNH THUẬNA SURVEY OF RESOURCES OF WHITE TEATFISH (Holothuria Fuscogilva Cherbonnier, 1980)AND PRICKLY RED FISH (Thelenota ananas Jaeger, 1833)Nguyễn Văn Hùng1, Tôn Nữ Mỹ Nga2, Đặng Ngọc Hảo2Ngày nhận bài: 21/7/2017; Ngày phản biện thông qua: 21/9/2017; Ngày duyệt đăng: 25/9/2017TÓM TẮTMột cuộc điều tra đã được thực hiện để đánh giá nguồn lợi hai loài hải sâm vú Holothuria fuscogilva(Cherbonnier, 1980) và hải sâm lựu Thelenota ananas (Jaeger, 1833) phân bố ở vùng biển Khánh Hòa, BìnhThuận. Nghiên cứu được thực hiện theo phương pháp đánh giá nhanh nông thôn (RRA) và phương pháp điềutra xã hội học sử dụng bộ câu hỏi bán cấu trúc. Đối tượng được điều tra phỏng vấn là người dân khai thác hảisâm, đại lý thu mua, buôn bán hải sản tươi sống tại Khánh Hòa và Bình Thuận. Số lượng phiếu điều tra ở mỗitỉnh là 40 phiếu. Kết quả cho thấy vùng biển vịnh Nha Trang, huyện đảo Trường Sa, Phú Quý là vùng phân bốcũng như ngư trường khai thác hải sâm vú, hải sâm lựu của người dân ở Nha Trang (Khánh Hòa) và Phú Quý(Bình Thuận). Ngư dân khai thác hải sâm bằng nghề lặn có bình hơi, máy nén khí. Mùa vụ khai thác cao điểmtừ tháng 3 đến tháng 6 hàng năm. Kích cỡ hải sâm vú, hải sâm lựu khai thác là từ 0,3 đến 1,5 kg/con. Sản lượngkhai thác ở cả 2 khu vực Phú Quý và Nha Trang đều giảm từ năm 2012 đến năm 2017, từ 15 tấn/chuyến xuống5 tấn/chuyến và từ 5 tấn/chuyến xuống 2 tấn/chuyến một cách tương ứng. Giá cả hải sâm ở Nha Trang nhìnchung cao hơn ở Phú Quý. Từ năm 2012 đến năm 2015, giá tăng từ 300.000 - 600.000 đồng/kg ở Nha Trang,150.000- 450.000 đồng/kg ở Phú Quý. Thị trường tiêu thụ chủ yếu là nhà hàng và xuất khẩu.Từ khóa: Bình Thuận, hải sâm lựu Thelenota ananas, hải sâm vú Holothuria fuscogilva, Khánh Hòa, nguồn lợiABSTRACTA survey has been conducted to assess resources of white teatfish Holothuria fuscogilva (Cherbonnier, 1980)and prickly red fish Thelenota ananas (Jaeger, 1833) distributing in Khanh Hoa and Binh Thuan marine areas. Theresearch was done by RRA method and sociological investigation method using semi-structured questionnaire. Theinterviewees were sea cucumbers divers, buying agents and traders of fresh seafood in Khanh Hoa and Binh Thuan.The number of questionnaires in each province was 40. The result showed that the waters of Nha Trang Bay, TruongSa District and Phu Quy District were distributing areas as well as fishing grounds of white teatfish and prickly redfish of fishermen from Nha Trang (Khanh Hoa) and Phu Quy (Binh Thuan). Fishermen caught them by scuba divingwith air compressors. Main catching season from March to June of each year. The catching sizes of them were from0.3 to 1.5 kg /individual. The catches in both Phu Quy and Nha Trang areas were reduced from 2012 to 2017, from 15tons / trip to 5 tons / trip and from 5 tons / trip to 2 tons / ship, respectively. Their prices in Nha Trang were generallyhigher than in Phu Quy. From 2012 to 2015, the price increased from 300,000 to 600,000 VND / kg in Nha Trang,150,000- 450,000 VND / kg in Phu Quy. The main consumption market were the restaurants and exporters.Keywords: Bình Thuận, Khánh Hòa, prickly red fish Thelenota ananas, resources, white teatfishHolothuria fuscogilva12Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản IIIViện Nuôi trồng Thủy sản, Trường Đại học Nha Trang28 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANGTạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sảnI. ĐẶT VẤN ĐỀHải sâm là loài động vật da gai có giá trịkinh tế cao, là nguồn thực phẩm bổ dưỡng, quýgiá cho con người và có chức năng làm sạchmôi trường. Kết quả điều tra về nguồn lợi củahải sâm ở các nước như Indonesia, Philippin,Ấn Độ… cho thấy hiện nay, nguồn lợi của cácloài hải sâm đang bị suy giảm nghiêm trọng.Nguyên nhân chính là do nhu cầu sử dụng hảisâm làm thực phẩm tăng mạnh và việc quản lýkhai thác nguồn lợi không hợp lý [2].Ở Việt Nam hiện nay, hai loài hải sâmvú (Holothuria fuscogilva) và hải sâm lựu(Thelenota ananas) đang nằm trong danh mụccác loài thủy sinh quý hiếm có nguy cơ tuyệtchủng ở Việt Nam cần được bảo vệ, phục hồivà phát triển [1]. Khánh Hòa và Bình Thuận làhai tỉnh có nguồn lợi hải sản phong phú, đadạng và là nơi phân bố của hai loài hải sâm vúvà hải sâm lựu [3] đang có nguy cơ tuyệt chủng.Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn, được sựphân công của Viện Nuôi trồng Thủy sản -Số 3/2017Trường Đại học Nha Trang và được sự chophép của Trung tâm Nghiên cứu và Pháttriển nuôi biển Nha Trang - Viện Nghiêncứu Nuôi trồng thủy sản III, tôi thực hiện đềtài tốt nghiệp“Điều tra nguồn lợi hai loài hảisâm vú (Holothuria fuscogilva) và h ...