điều trị đau thần kinh tọa theo YHCT part3

Chụp X quang có cản quang: được chỉ định chủ yếu trong trường hợp nghi ngờ đau dây thần kinh tọa có khối u gây chèn ép va gồm: + Chụp tủy bơm hơi (sacco-radiculographie gazeuse): với kỹ thuật nay, các chứng hẹp ống sống, các thoát vị đĩa đệm giữa va kề giữa thấy rất rõ trên phim, nhưng các thoát vị đĩa đệm bên không phát hiện được.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
điều trị đau thần kinh tọa theo YHCT part3chôp nghiªng, h×nh ¶nh hë mét bªn ®Üa ®Öm vÉn kh«ng mÊt ®i th×rÊtcã gi¸ trÞ.ư Chôp X quang cã c¶n quang: ®ưîc chØ ®Þnh chñ yÕu trongtrưêng hîpnghi ngê ®au d©y thÇn kinh täa cã khèi u g©y chÌn Ðp va gåm:+ Chôp tñy b¬m h¬i (sacco-radiculographie gazeuse): víi kü thuËtnay,c¸c chøng hÑp èng sèng, c¸c tho¸t vÞ ®Üa ®Öm gi÷a va kÒ gi÷a thÊyrÊtrâ trªn phim, nhưng c¸c tho¸t vÞ ®Üa ®Öm bªn kh«ng ph¸t hiÖn®ưîc.+ Chôp bao rÔ thÇn kinh (radiculographie classique): c¸c tho¸t vÞ®Üa ®Ömgi÷a va kÒ gi÷a (mÐdianes et paramÐdianes) thÊy rÊt râ trªn phim.+ Chôp ®Üa ®Öm (discographie): trªn phim chôp th¼ng, nghiªng cãthÓthÊy ®Üa ®Öm bÞ tho¸i hãa, nhưng chØ cã ®Üa ®Öm nao g©y ®au nhiÒukhib¬m thuèc c¶n quang míi ®óng la ®Üa ®Öm cÇn phÉu thuËt.ư C¸c phư¬ng ph¸p th¨m dß kh¸c:+ §iÖn c¬ ®å: ghi ®iÖn c¬ va ®o thêi trÞ d©y thÇn kinh cho phÐpchÈn®o¸n vÞ trÝ cña tho¸t vÞ ®Üa ®Öm.+ Chôp ®iÖn to¸n c¾t líp (CT.Scan): la phư¬ng tiÖn hiÖn ®¹i nhÊt®ưîcvËn dông ®Ó chÈn ®o¸n tho¸t vÞ ®Üa ®Öm.B. THEO YHCTY häc cæ truyÒn chia ®au thÇn kinh täa lam 2 thÓ l©m sang chñ yÕu1. ThÓ cÊp (thÓ phong han ph¹m kinh l¹c hoÆc khÝ huyÕt ø trÖ)§Æc ®iÓm l©m sang:474Copyright@Ministry Of Healthư §au:+ §au lưng sau xuèng ch©n däc theo d©y thÇn kinh to¹.+ §au d÷ déi, ®au t¨ng khi ho, khi h¾t h¬i, khi cói gËp cæ ®ét ngét.+ §au t¨ng vÒ ®ªm, gi¶m khi n»m yªn trªn giưêng cøng.+ Gi¶m ®au víi chưêm nãng.+ Rªu lưìi tr¾ng, m¹ch phï (nÕu do phong han).+ Lưìi cã thÓ cã ®iÓm ø huyÕt (nÕu do khÝ huyÕt ø trÖ).ư BÖnh nh©n cã c¶m gi¸c kiÕn bß, tª cãng hoÆc như kim ch©m ëbê ngoaiban ch©n chÐo qua mu ban ch©n ®Õn ngãn c¸i (rÔ L5) hoÆc ë gãtch©nhoÆc ngãn ót (rÔ S1).ư Kh¸m l©m sang:+ TriÖu chøng ë cét sèng:• C¬ lưng ph¶n øng co cøng.• Cét sèng mÊt ®ưêng cong sinh lý.+ TriÖu chøng ®au rÔ: dÊu hiÖu LasÌgue (+); Bonnet (+); NÐri N(+).+ §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c rÔ nao bÞ x©m ph¹m: cÇn kh¸m ph¶n x¹,c¶mgi¸c, vËn ®éng, dinh dưìng theo b¶ng sau:RÔ Ph¶n x¹ g©nxư¬ngC¶m gi¸c VËn ®éng Teo c¬L5 Ph¶n x¹ g©ngãt b×nh thưêngGi¶m hoÆc mÊtphÝa ngãn c¸iKh«ng ®i ®ưîcb»ng gãt ch©nS1 Ph¶n x¹ g©n gãtgi¶mGi¶m hoÆc mÊtphÝa ngãn ótKh«ng ®i ®ưîcb»ng mòi ban ch©nNhãm c¬ c¨ng ch©n trưíc -ngoai, c¸c c¬ mu banch©n, c¬ c¼ng ch©n, c¬gan ban ch©n2. ThÓ m¹n (thÓ phong han thÊp: can thËn ©m hư)§©y la lo¹i thưêng gÆp trong ®au d©y thÇn kinh täa do c¸c bÊtthưêng cétsèng th¾t lưng còng như tho¸i hãa c¸c khíp nhá cét sèng, c¸c dÞtËt bÈm sinh.§Æc ®iÓm l©m sang:ư BÖnh kÐo dai, ®au ©m Ø víi nh÷ng ®ît ®au t¨ng, chưêm nãnghoÆc n»mnghØ dÔ chÞu: thưêng ®au 2 bªn hoÆc nhiÒu rÔ.ư TriÖu chøng toan th©n: ¨n kÐm, ngñ Ýt, mÖt mái, m¹ch nhu ho·nhoÆctrÇm nhưîc.475Copyright@Ministry Of HealthV. §IÒU TRÞ1. ThÓ cÊp (giai ®o¹n cÊp va c¸c ®ît cÊp cña c¸c thÓ m¹n tÝnhThÓ phong han ph¹m kinh l¹c hoÆc khÝ huyÕt ø trÖ:ư N»m yªn trªn gưêng cøng, kª mét gèi nhá dưíi khoeo ch©n cho®Çu gèih¬i gËp l¹i, tr¸nh hoÆc h¹n chÕ mäi di chuyÓn.ư C«ng thøc huyÖt va kü thuËt ch©m cøu:+ C«ng thøc huyÖt: ¸p thèng ®iÓm (thưêng la c¸c gi¸p tÝch L4-L5,L5-S1), hoan khiªu, ñy trung; kinh cèt, ®¹i chung (nÕu ®au däc rÔ S1);kh©u khư, l·i c©u (nÕu ®au däc rÔ L5).+ Kü thuËt: kÝch thÝch kim m¹nh, cã thÓ sö dông ®iÖn ch©m kÕt hîpvíicøu nãng. Thêi gian lưu kim cho 1 lÇn ch©m la 5 - 10 phót.+ Cã thÓ sö dông nhÜ ch©m (®Æc biÖt quan träng trong thêi gian cÊptÝnh,khi xoay trë cña bÖnh nh©n thËt sù khã kh¨n) víi huyÖt sö dônggåm:cét sèng th¾t lưng (+++), d©y thÇn kinh (++); h«ng, m«ng, h¸ng,gèi, cæch©n (+).ư Nh÷ng bai tËp vËn ®éng trÞ liÖu ®au d©y thÇn kinh täa. ChØ b¾t®Çu khi®· thùc gi¶m ®au (xem hưíng dÉn ë phÇn tiÕp theo).ư Bai thuèc sö dông: Bai thuèc trÞ thÊp khíp (GS. Bïi ChÝ HiÕu)gåm: l¸ lèt12g, ca gai leo 12g, quÕ chi 10g, thiªn niªn kiÖn 12g, cá xưíc 10g,thæphôc linh 12g, sai ®Êt 12g, ha thñ « 16g, sinh ®Þa 16g.2. ThÓ m¹n (thÓ phong han thÊp)ư Tuy møc ®é ®au Ýt h¬n, nhưng thưêng ®¸p øng ®iÒu trÞ chËm.Giai ®o¹n