Điều trị dự phòng bằng Co-Trimoxazole

Người nhiễm HIV ở các giai đoạn tiến triển khác nhau của bệnh thì có sự suy giảm miễn dịch với các mức độ khác nhau và có nguy cơ mắc các loại nhiễm trùng cơ hội khác nhau. Việc quản lý, theo dõi, dự phòng, phát hiện và điều trị sớm các nhiễm trùng cơ hội cho người nhiễm HIV và bệnh nhân AIDS có vai trò đặc biệt quan trọng làm giảm tỷ lệ tử vong, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Co-trimoxazole (CTX) là một kháng sinh tổng hợp có gốc...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị dự phòng bằng Co-Trimoxazole Điều trị dự phòng bằng Co-TrimoxazoleNgười nhiễm HIV ở các giai đoạn tiến triển khác nhaucủa bệnh thì có sự suy giảm miễn dịch với các mức độkhác nhau và có nguy cơ mắc các loại nhiễm trùng cơ hộikhác nhau.Việc quản lý, theo dõi, dự phòng, phát hiện và điều trịsớm các nhiễm trùng cơ hội cho người nhiễm HIV vàbệnh nhân AIDS có vai trò đặc biệt quan trọng làm giảmtỷ lệ tử vong, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sốngcho người bệnh.Co-trimoxazole (CTX) là một kháng sinh tổng hợp có gốcsulfamide bao gồm 2 thành phần là Trimethoprime vàSulfamethoxazole với 2 cách phối hợp trong hàm lượngcác thuốc: 80mg TMP / 400mg SMX và 160mg TMP /800 SMX. Trước khi bùng nổ đại dịch HIV/AIDS, đây làthuốc được dùng để điều trị một số trường hợp nhiễmtrùng tiết niệu và nhiễm trùng đường tiêu hóa.Từ khi HIV/AIDS xuất hiện và trở thành đại dịch mangtính chất toàn cầu, CTX đã được sử dụng để điều trị và dựphòng một số loại nhiễm trùng cơ hội và đã chứng tỏđược vai trò và hiệu quả của mình.Trong Hướng dẫn Quốc gia về chẩn đoán, điều trị nhiễmHIV/AIDS, Co-trimoxazole là thuốc sử dụng để điều trịviêm não do Toxoplasma và viêm phổi PCP, đồng thờicũng được sử dụng để điều trị dự phòng tiên phát, thứphát hai bệnh lý nhiễm trùng cơ hội này và một số nhiễmtrùng đường tiêu hóa gây tiêu chảy, nhiễm trùng hô hấpdo một số căn nguyên vi khuẩn.Đây là một loại thuốc có giá thành rẻ, sẵn có, cả sản xuấttrong nước và nhập khẩu, có cả dạng viên và dạng siro(dạng tiêm truyền chưa phổ biến) nên có thể sử dụng chobệnh nhân cả người lớn và trẻ em. Nhìn chung, thuốcdung nạp tốt và có hiệu quả rõ rệt, ngoại trừ những trườnghợp bị tác dụng phụ như: thiếu máu, sốt, phát ban dị ứng,viêm thận kẽ hoặc hội chứng Steven Johnson.Co-trimoxazole được sử dụng điều trị dự phòng như sau:- Dự phòng tiên phát:Sử dụng Co-trimoxazole ngay từ khi bệnh nhân chưa mắcnhiễm trùng cơ hội đó, nhưng mức độ suy giảm miễn dịchđặt bệnh nhân đứng trước nguy cơ bị mắc. Cụ thể, với tấtcả bệnh nhân được xác định giai đoạn lâm sàng 3, 4 hoặccó số lượng tế bào CD4 < 200 TB/mm3 đều phải chỉ địnhsử dụng CTX để điều trị dự phòng nhiễm trùng cơ hội.- Dự phòng thứ phát:Sau điều trị PCP hoặc Toxoplasma đủ thời gian theohướng dẫn, bệnh nhân cần phải tiếp tục sử dụng liên tụcCTX để điều trị dự phòng cho tới khi đủ tiêu chuẩn đểngừng điều trị dự phòng.- Ngừng dự phòng:Người bệnh được điều trị bằng thuốc kháng vi rút ARV,có số lượng tế bào CD4 > 200 TB trong thời gian liên tục6 tháng.- Tái dự phòng:Khi người bệnh có số lượng CD4 < 200 TB/mm3.Khi nhiễm trùng cơ hội xảy ra hoặc tái phát các nhiễmtrùng cơ hội do không được điều trị dự phòng, sức khỏevà tính mạng người bệnh bị ảnh hưởng và đe dọa, chi phícho điều trị sẽ rất tốn kém. Rõ ràng rằng, sử dụng Co-trimoxazole đúng quy trình sẽ đem lại hiệu quả to lớn cảvề sức khỏe và tính mạng của người bệnh cũng như cóđáp số tốt cho bài toán kinh tế y tế.Như vậy, cả về lý thuyết và qua thực tiễn sử dụng, CTXđã chứng tỏ được vai trò quan trọng trong điều trị và dựphòng một số nhiễm trùng cơ hội thường gặp ở ngườinhiễm HIV, trong đó có những nhiễm trùng cơ hội nặngcó thể dẫn tới tử vong như Toxoplasma và PCP. Theo dõisử dụng CTX, phát hiện và xử lý kịp thời những tác dụngphụ không mong muốn của nó sẽ làm tăng hiệu quả sửdụng của thuốc này.