Hội chứng thận hư có thể xảy ra sau khi nhiễm trùng, do thuốc, nhiễm độcthai nghén, rối loạn do di truyền, bệnh tự miễn, bệnh hệ thống như tiểu đường,lupus ban đỏ hệ thống, đa u tủy... Hội chứng thận hư có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi,nam giới ít bị. Chúng tôi xin đề cập đến vấn đề điều trị hội chứng thận hư nguyênphát ở người lớn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị hội chứng thận hư - BS. Nguyễn Thị Thúy Điều trị hội chứng thận hư BS. Nguyễn Thị Thúy Hội chứng thận hư có thể xảy ra sau khi nhiễm trùng, do thuốc, nhiễm độcthai nghén, rối loạn do di truyền, bệnh tự miễn, bệnh hệ thống như tiểu đường,lupus ban đỏ hệ thống, đa u tủy... Hội chứng thận hư có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi,nam giới ít bị. Chúng tôi xin đề cập đến vấn đề điều trị hội chứng thận hư nguyênphát ở người lớn. Tiêu chuẩn để chẩn đoán hội chứng thận - Phù: phù ở bệnh nhân thận hư có đặc điểm phù tiến triển nhanh; phù mềm,trắng; phù toàn thân và thường kèm theo cổ trướng hoặc tràn dịch màng phổi; phù hay táiphát; thường giảm khi được điều trị bằng glucocorticoid; kèm theo phù thì số lượng nướctiểu cũng giảm nhưng ít khi vô niệu. - Protein niệu trên 3,5g/ 24giờ. - Protein máu dưới 60 g/lít, albumin máu dưới 30 g/lít. - Cholesterol máu tăng trên 6,5 mmol/l - Có hạt mỡ lưỡng chiết, trụ mỡ trong nước tiểu. Trong đó tiêu chuẩn protein niệu tăng; protein máu và albumin máu giảm là tiêuchuẩn bắt buộc, 3 tiêu chuẩn khác có thể không đầy đủ cũng được coi là hội chứng thậnhư. Các hình thái tổn thương mô bệnh học Bệnh cầu thận thay đổi tối thiểu (minimal change glomerulopathy): chiếm khoảng10- 30% bệnh nhân người lớn có hội chứng thận hư. Viêm cầu thận tăng sinh gian mạch (mesangioproliferative glomerulonephritis). Xơ hóa cầu thận ổ - cục bộ (focal segmental glomerulosclerosis): bệnh có vẻ haygặp ở nam giới. Viêm cầu thận màng (membranous glomerulopathy): là nguyên nhân hàng đầu gâyhội chứng thận hư ở người lớn trong các nước phát triển. Viêm cầu thận màng - tăng sinh (membrano- proliferative glomerulonephritis). Viêm cầu thận tăng sinh hình liềm (crescentic glomerulonephritis): nặng nhất vàhiếm gặp. Bệnh thận IgA. Điều trị Thận hư là một bệnh mạn tính, diễn biến với các đợt bột phát. Dưới tác dụngđiều trị sẽ làm thuyên giảm bệnh hoàn toàn. Nhưng bệnh thường tái phát, do đó phải theodõi lâu dài nhiều năm và thuyết phục bệnh nhân tuân thủ chế độ điều trị. Điều trị đặc hiệu Liệu pháp corticoid: Đợt phát bệnh đầu tiên: - Giai đoạn tấn công: sử dụng prednisolon. Nếu đáp ứng điều trị (xét nghiệm nước tiểu 24 giờ không thấy protein niệu hoặcchỉ còn dạng vết) thì tiếp tục điều trị prednisolon cách ngày trong vòng 4 - 6 tuần, sau đógiảm dần liều. Sau đó phải duy trì prednisolon kéo dài hàng năm theo chỉ định. Nếu bệnh nhân không đáp ứng prednisolon thì cần phải sinh thiết thận và dựa vàokết quả mô bệnh học để có hướng điều trị tiếp. Đợt tái phát: Thể ít tái phát (dưới 1 lần trong vòng 6 tháng): điều trị giống như đợt đầu. Thể hay tái phát (trên 2 lần tái phát trong 6 tháng) hay phụ thuộc corticoid: Liềutấn công như đợt đầu cho đến khi hết protein niệu. Sau đó phải dùng liều duy trì kéo dàivà giảm dần liều cho đến 1 năm. Corticoid là thuốc chống viêm, làm giảm đáp ứng miễn dịch, thuốc đào thải quanước tiểu và mật, có thể gây nhiều tác dụng phụ như: teo cơ, loét dạ dày, loãng xương,rối loạn tâm thần, tăng huyết áp, đái tháo đường... Do vậy, cần cân nhắc dùng thuốc trongtrường hợp bệnh nhân có các bệnh mạn tính kèm theo như: tăng huyết áp, đái tháo đường,loét dạ dày tá tràng, động kinh. Khi dùng thuốc cần theo dõi cân nặng, đo huyết áp,glucose máu. Để hạn chế các biến chứng, cần uống thuốc sau khi ăn no, không lạm dụngthuốc và tuân thủ đúng phác đồ điều trị, khi có tai biến cần phải ngừng thuốc và xử trí kịpthời. Các thuốc ức chế miễn dịch: dùng trong trường hợp bệnh hay tái phát, phụ thuộc,kháng hoặc có biểu hiện ngộ độc corticoid. Cyclophosphamid hoặc clorambucil điều trị trong 8 tuần; hoặc cyclosporin trong 6 -12 tháng. Khi dùng các thuốc ức chế miễn dịch sẽ làm giảm khả năng đề kháng của cơ thể.Vì vậy có thể cho thêm levamisol để tăng cường miễn dịch. Điều trị triệu chứng Trong giai đoạn đầu của hội chứng thận hư khi bệnh nhân chưa đáp ứng với điềutrị, các biện pháp điều trị này có thể là cần thiết và đây là các biện pháp điều trị duy nhấtcho những bệnh nhân có hội chứng thận hư dai dẳng không đáp ứng với bất cứ một biệnpháp điều trị đặc hiệu nào. - Giảm phù: + Trong giai đoạn phù to phải ăn nhạt tuyệt đối + Giai đoạn phù ít thì chỉ cần ăn nhạt tương đối: trung bình mỗi ngày một ngườibình thường ăn khoảng 4 - 6gr Na+, tương đương 15g muối (khoảng 3 muỗng cà phê), ănnhạt tương đối là mỗi ngày ăn khoảng 5g muối, lưu ý là trong nước mắm, mỳ chính cũngcó chứa muối. + Lợi tiểu: tốt nhất là phối hợp kháng aldosteron như aldacton, verospiron vớifurosemid (lasix) hoặc hypothiazid. Dùng lasix dài ngày có thể gây tăng acid uric máu, khicó su ...