điều trị một số bệnh mãn tính

Dinh dưỡng dự phòng và hỗ trợ điều trị một số bệnh mãn tínhcác bằng chứng khoa học gần đây cho thấy có sự gia tăng nhanh chóng của các bệnh mãn tính có liên quan tới dinh dưỡng như: thừa cân, béo phì, đái tháo đường type 2, tăng huyết áp và đột quỵ đang ngày càng tăng tại Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
điều trị một số bệnh mãn tínhDinh dưỡng dự phòng và hỗ trợ điều trị một số bệnhmãn tínhCác bằng chứng khoa học gần đây cho thấy có sự giatăng nhanh chóng của các bệnh mãn tính có liên quantới dinh dưỡng như: thừa cân, béo phì, đái tháođường type 2, tăng huyết áp và đột quỵ đang ngàycàng tăng tại Việt Nam.Nguyên nhân chính của tình trạng này là sự thay đổi vềthói quen ăn uống theo hướng tăng lượng đạm và chấtbéo, nhất là chất béo động vật trong khẩu phần. Bên cạnhđó một lối sống ít vận động, thiếu luyện tập thể dục thểthao góp phần làm gia tăng các bệnh nói trên. Vậy dinhdưỡng như thế nào để có sức khoẻ và dự phòng đượcbệnh tật?Chế độ ăn cho người dư cânNên có chế độ ăn thấp năng lượng, đủ đạm, đủ các acidamin, đủ các acid béo cần thiết, đủ vitamin và khoángchất cho cơ thể. Bạn có thể chọn các thực phẩm thấpnăng lượng và có tác dụng hỗ trợ cho giảm cân như sau:- Cà chua: Chứa nhiều acid hữu cơ, chất tomatine vàlycopersicin, giúp cơ thể dễ dàng tiêu thụ thức ăn. Đặcbiệt, trong cà chua rất giàu chất Lycopen có tác dụngchống oxy hoá và tốt đối với làn da và sức khoẻ timmạch.- Cải cúc: Có nhiều caroten, kẽm, canxi, sắt hơn các loạirau khác như rau muống, cải bắp, cải bẹ.- Dưa chuột: Nằm trong nhóm rau xanh chứa nănglượng thấp, giàu kali. Thành phần propanol chứa trongdưa chuột giúp hạn chế đường chuyển hoá thành mỡ,chất xơ thúc đẩy bài tiết chất thải trong ruột.- Rau cần: Chứa nhiều chất xơ, có thể loại trừcholesterol và các chất độc hại trong ruột; giàu kali cótác dụng giảm huyết áp.- Ngô: Lượng chất xơ trong ngô (bắp) cao gấp 4 - 10 lầngạo, chứa nhiều magiê, giúp tăng cường nhu động trongruột, thúc đẩy sự bài tiết chất thải của cơ thể. Râu bắpcòn có tác dụng lợi tiểu, có thể uống thay trà.Ăn làm giảm cholesterol máu caoChọn chế độ ăn nhiều rau xanh, quả chín: Nên ăn cácmón rau xào với dầu đậu nành (hoặc dầu hạt cải, dầu lạc,dầu vừng, dầu ô-liu, dầu ngô, và dầu hướng dương...,những loại dầu có tác dụng làm hạ mức cholesterol xấutrong máu), hoặc nên ăn ở dạng trộn salat như rau xanhvà giá đỗ với dầu thực vật, hoặc vừng lạc...Ăn ít chất béo: Các món ăn nên ít béo, tránh ăn mỡđộng vật (mỡ lợn, bơ, mỡ bò...) và kem sữa bò. Nhữngthực phẩm này chứa nhiều chất béo no, những chất rất dễlàm tăng các thành phần lipid xấu trong máu - dẫn tớilàm tăng vữa xơ động mạch. Cách tốt nhất là chọn thịtnạc, ăn cá thay cho ăn thịt (cá hồi, cá ngừ, cá mòi, cátrích và cá thu để có đủ axit béo nhóm Omega-3, có tácdụng bảo vệ tim mạch), uống sữa gầy, sữa đậu nành, ăncác món từ đậu đỏ. Hạn chế uống cà phê với kem thựcvật vì trong thành phần có dầu cọ hay dầu dừa cũngkhông tốt cho sức khoẻ tim mạch. Tránh ăn nhiều cácthức ăn như bánh nướng lò, sản phẩm dạng rán nhưkhoai tây rán, mì ăn liền, thịt nướng và nhiều thức ăncông nghiệp chế biến sẵn khác. Trong những thức ăn nàycó axit béo, có thể làm tăng lượng cholesterol xấu trongmáu.Ăn nhiều rau quả để tăng lượng chất xơ trong bữa ăn,đặc biệt là chất xơ dưới dạng hoà tan. Những thức ăn cóchứa nhiều chất xơ hoà tan là gạo lức, bánh mì đen, cáchạt họ đậu, đậu lăng, rau, hành, trái cây (chuối, táo, lê, ổi,mận, cam, bưởi). Món măng cũng là món ăn cổ truyền vàrất giàu chất xơ. Các thức ăn trên làm giảm lượng chấtbéo và cholesterol được hấp thụ vào cơ thể, giúp trụcxuất các muối mật (có cholesterol) ra ngoài. Bên cạnhđó, chế độ ăn giàu chất xơ còn có tác dụng nhuận tràng,chống táo bón, và dự phòng ung thư đại, trực tràng.Ăn các loại đậu, nhất là các sản phẩm chế biến từ đậutương: Có tác dụng cung cấp rất nhiều chất xơ, giúpgiảm lượng cholesterol xấu (LDL). Trong đậu tương rấtgiàu Isoflavon có tác dụng chống oxy hoá nên giảm đượcrối loạn lipid máu và vữa xơ động mạch. Có thể chọn cácsản phẩm từ đậu nành như đậu phụ, bột đậu tương, sữabột đậu tương, các loại bánh làm từ đậu tương, sữa đậutương...Nên ăn các thực phẩm giàu acid flolic. Nếu hàm lượngaxit này trong máu quá thấp thì hàm lượng homocysteinsẽ tăng, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh mạch vành tim. Nênăn đủ mỗi ngày 400 mcg acid folic qua các thực phẩmnhư rau hoa lô xanh, nước ép trái cam, lạc, đậu trắng vàcác thực phẩm có tăng cường acid folic và vi chất dinhdưỡng.Dinh dưỡng cho người mắc cao huyết ápNgười mắc cao huyết áp cần có chế độ dinh dưỡng saocho không tăng cân quá mức và không làm tăng huyếtáp. Cần nhất là hạn chế ăn muối (chỉ dùng không quá 4 -6g mỗi ngày) để giảm lượng natri hấp thụ vào cơ thể.Nên ăn nhiều trái cây tươi (nhất là các loại trái cây giàuvitamin C như cam, bưởi, quýt, chuối) để tăng sức bềncủa thành mạch máu và cũng là nguồn giàu kali có tácdụng thải bớt natri cho cơ thể. Ngoài ra, người mắc caohuyết áp cần bỏ rượu, giảm bớt các thức uống có rượu vàbỏ các chất kích thích như cà phê, thuốc lá...Cần có chế độ ăn chứa ít chất béo no và cholesterol. Chấtbéo no thường có ở thịt mỡ, da gà, bơ động vật và dầudừa. Lưu ý là không ăn quá 4 lòng đỏ trứng mỗi tuần,hạn chế dùng não, tim, gan, thận, l ...