Điều Trị Nội Khoa - Bài 10: BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DỊCH

Bệnh sốt xuất huyết dịch là một bệnh truyền nhiễm cấp tính có độc dịch tự nhiên, có thể do ở độc của bệnh gây nên. Nguồn truyền nhiễm là chuột hoang, môi giới truyền bá là một loại nhện nhỏ. Thường phát sinh ở vùng đất thấp ẩm. Cây cỏ rậm rạp của vùng đất mới khai khẩn hoặc chưa khai khẩn, hàng năm lấy các tháng 5-6 và tháng 10-11 làm mùa tiết đỉnh cao của phát bệnh. Dựa theo mùa tiết phát bệnh và đặc điểm chứng trạng, thuộc về phạm trù ôn bệnh của Đông...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều Trị Nội Khoa - Bài 10: BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DỊCH Điều Trị Nội Khoa - Bài 10: BỆNH SỐT XUẤT HUYẾT DỊCHBệnh sốt xuất huyết dịch là một bệnh truyền nhiễm cấp tính có độc dịch tự nhiên, có thểdo ở độc của bệnh gây nên. Nguồn truyền nhiễm là chuột hoang, môi giới truyền bá làmột loại nhện nhỏ. Thường phát sinh ở vùng đất thấp ẩm. Cây cỏ rậm rạp của vùng đấtmới khai khẩn hoặc chưa khai khẩn, hàng năm lấy các tháng 5-6 và tháng 10-11 làm mùatiết đỉnh cao của phát bệnh. Dựa theo mùa tiết phát bệnh và đặc điểm chứng trạng, thuộcvề phạm trù ôn bệnh của Đông y học, lại bởi có chứng trạng xuất huyết và tính lây lan,cho nên cũng gọi là dịch ban, dịch chẩn. Bệnh nhân bệnh lý chủ yếu là tà dịch độc củamùa từ vệ khí vào sâu doanh huyết, bởi sốt cao mà động huyết, xuất huyết, từ phế vịchuyển ngược về tâm bào, dẫn động can phong, phát sinh thần lờ mờ, co quắp. Nếu nhưtà thịnh chính hư, nhiệt thương khí âm, có thể do tà bế chuyển làm chính thoát, hoặc nộibế ngoại thoát giúp nhau thấy, biểu hiện một chuỗi chứng hậu nguy lại có thể bởi âm tânhao tổn. nhiệt kết bàng quang mà tới ít đi tiểu , hoặc hại tới thận khí, tân dịch không giữlại được mà xuất hiện chứng tiểu tiện nhiều .ĐIỂM CẦN KIỂM TRA ĐỂ CHẨN ĐOÁN1. Ở trong khoảng 1-2 tháng (nhất là mùa tiết lưu hành bệnh), có trải qua tham gia laođộng sản xuất hoặc đi buôn bán dừng nghỉ ở ngoại thành.2. Bệnh này lấy sốt cao, choáng ngất, hiện t ượng xuất huyết các nơi, thận tạng tổn hại, rốiloạn chất điện giải làm biểu hiện chủ yếu. Bệnh trình điển hình đó có thể phân làm thờigian phát sốt (giữ liền 5 - 6 ngày), thời gian huyết áp thấp (giữ liền từ l2 -40 giờ đồnghồ), thời gian đái ít. thời gian đái nhiều (giữ liền từ 2 ngày đến 1 tháng, bình quân là l0ngày), và thời gian khôi phục 1à năm kỳ. Nhưng lo ại hình nặng thì ba kỳ trước thườngchồng, lớp lên nhau, không thể phân vạch được; lại dễ kèm có suy tim, suy thận, rối loạnchất nước điện giải và viêm vùng phổi. Bệnh loại hình nhẹ không có ví dụ điển hình, cóthể rút bớt thời gian huyết áp thấp, đái ít hoặc đái nhiều. trải qua thời gian phát sốt thì đếnthời gian khôi phục.3. Thấy sợ lạnh phát sốt, cực độ không có sức, đau to àn thân. đau hốc mắt. đau lưng.mạch tương đối chậm khi có kèm chứng trạng đường hô hấp trên và đường tiêu hoá tức làchứng trạng đi trước, phải chú ý dẫn nổi lên của bệnh.4. Hiện tượng xuất huyết là đặc điểm trọng yếu của bệnh này, bước đầu nổi lên ở mặt, cổ,trên ngực, vùng nách, da dẻ sung huyết từng đợt đỏ về chiều, hiện rõ hình ảnh say rượu,sau đó xuất huyết dưới da, xuất huyết dưới niêm mạc, xuất huyết kết mạc cầu, răng, mũira máu cam, nôn ra máu, ho ra máu, nước tiểu có máu, phân có máu, nếu có xuất huyếttrong hộp sọ thì có thể dẫn tới huyết áp tụt xuống thấp hoặc choáng ngất là hậu quảnghiêm trọng.5. Biến hoá hình ảnh của máu: Trong vòng phát bệnh 48 giờ đồng hồ, tổng số bạch cầutrong máu như thường hoặc nghiêng về giảm thấp đến ngày thứ tư thứ năm nổi lên có xuthế lên cao; loại hình bệnh nặng, có thể xuất hiện loại phản ứng của bênh bạch huyết.6. Nước tiểu có al-bu-min. thường xuất hiện ở sau 3-5 ngày, lại nhanh chóng tăng nhiều,không thành so đúng với phát sốt, lại có hồng cầu bạch cầu hình ống.7. Chủ yếu cần phải xem xét khác với các loại bệnh cảm cúm, bệnh xoắn trùng vàng da,chứng nhiễm trùng máu, thương hàn, thương hà ban chẩn, viêm màng não lây lan, viêmthận cấp tính, bệnh máu trắng cấp tính.PHƯƠNG PHÁP CHỮABệnh tỉnh của bệnh này thường rất nghiêm trọng, nhất định cần kịp thời nắm đ ược biếnhoá của bênh tình, mạnh thêm thi thố trị liệu, thường cần kết hợp Đông Tây y khi chữa.1. Biện chứng thí trị.Quá trình của bệnh này thường diễn biến phức tạp, thời gian đầu là dịch độc hãm ở tronglà chứng thực nhiệt, chữa phải lấy thanh nhiệt giải độc lương huyết làm chủ. Sau đó tàthinh chính hư, ở các giai đoạn phát triển không cùng thời gian có thể xuân hiện chứnghư không giống nhau, hoặc chứng hư thực hẹp tạp, cách chữa cũng phải chọn lấy thi thốtương ứng.a. Nhiệt động tích thịch:Sợ lạnh phát sốt, đau mình, đau hốc mắt, đau thắt lưng, mặt đỏ như say, ngực và náchthấy điểm xuất huyết kế đó là sốt cao ra mồ hôi mà sốt không lùi, miệng khát, phiền thao,hoặc kèm có ho hắng, nôn mửa, mũi chảy máu cam, rêu lưỡi từ trắng mỏng chuyển sangvàng, mạch phù sác hoặc hồng đại. Tương đương ở thời gian phát sốt.* Cách chữa: Thanh nhiệt giải độc lương huyết.* Bài thuốc ví dụ:Ngân hoa 1 lạng, Liên kiều 5 đồng cân,Hoàng cầm 3 đồng cân, Bản lam căn 1 lạng,Bán biên liên l lạng, Đại kế,Tiểu kế mỗi thứ 5 đồng cân,Bạch mao căn l lạng.Gia giảm:+ Mới dây bệnh, không có mồ hôi: thêm Bạc hà 1,5 đồng cân.Đạm đậu xị 3 đồng cân.+ Đầu đau, mắt đỏ, gia Long đảm thảo 1,5 đồng cân.+ Sốt mạnh mẽ, gia Sinh Thạch cao 2 lạng, Tri mẫu 6 đồng cân+ Ho hắng, gia Hạnh nhân 3 đồng cân, Ngưu bàng tử 3 đồng+ Mũi chảy máu cam, điểm xuất huyết tăng nh ...